Πλακιώτισσες

της Ελίνας Α. Γαληνού

Πέντε γυναίκες, πέντε πρόγονοι της συγγραφέως, πέντε περίοδοι της Ιστορίας μας. Ένα καλογραμμένο βιβλίο, ένα σοβαρό βιβλίο, ένα βιβλίο βασισμένο σε διασταυρωμένες πηγές. Πρόκειται για την ιστορία της οικογένειας της συγγραφέως, η οποία, έχοντας ως αφετηρία τις αναμνήσεις της μητέρας και της γιαγιάς της, που κι εκείνες με τη σειρά τους θυμούνταν τις δικές τους γιαγιάδες και μανάδες, κατάφερε να συγκεντρώσει και να καταγράψει την ιστορία των προγόνων της. Κι επιπλέον με τη βοήθεια ιστορικών πηγών και τεκμηρίων κατάφερε να συμπληρώσει τυχόν κομμάτια του παζλ που λείπανε και να δώσει μια τοιχογραφία της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Κι η οικογένειά της δεν ήταν μια οικογένεια της σειράς: ο γενάρχης ας πούμε της οικογένειας, Θανάσης Γκίκας ή Πικρός, πρωτοστάτησε στον αγώνα για την ανακατάληψη της Ακρόπολης από τους Τούρκους στον μακρινό 19ο αιώνα, ο γιος του Πικρού παντρεύτηκε την Αγγελική Ζησίου, κόρη ενός σημαντικού ανθρώπου των γραμμάτων, με τεράστια βιβλιοθήκη, που δωρήθηκε στην Ακαδημία Αθηνών, η Ελένη Πικρού παντρεύτηκε τον σημαντικό και καταξιωμένο έμπορο γυναικείων νεωτερισμών Δημήτρη Μάρκου και φτάνουμε στον πατέρα της γράφουσας, σημαντικό καθηγητή του Πολυτεχνείου.

Η γραφή της κυρίας Γαληνού, που πρωτογνώρισα στα Δωρίστε μας τη φωνή σας και Το παραμύθι της Έλλης, εδώ αγγίζει αν όχι την τελειότητα, τουλάχιστον την ολοκλήρωση του ύφους και του στυλ της. Με προσωπική συμμετοχή στα γραφόμενα, με γράψιμο συναρπαστικό, καλολογικό, ρομαντικό και τρυφερό, αποφεύγει τις κορόνες και τις συναισθηματικές εξάρσεις, τόσο απέναντι στην οικογένειά της, όσο και απέναντι στην ιστορία του τόπου μας. Η καταγραφή των γεγονότων που έλαβαν χώρα στους κόλπους των προγόνων της είναι καλογραμμένη, λιτή, και η καταγραφή των ιστορικών γεγονότων που πλαισιώνουν την πρόοδο των παππούδων της στον κοινωνικό κι επαγγελματικό χώρο είναι σταράτη, ξεκάθαρη, με τον τρόπο που πρέπει να γραφτεί μια ιστορία συμπληρωματικά χωρίς να κουράζει τον αναγνώστη, μιας και αφηγείται γεγονότα γνωστά. Δεν αποφεύγει να καταγράψει λάθος κινήσεις, δεν κρύβει \"λάθη\" και \"αμαρτίες\" και αφήνει το αναγνωστικό κοινό να διαπιστώσει μόνο του αν οι ήρωες που μας χαρίζει είχαν ελαττώματα και πόσο σοβαρά ήταν αυτά. Η γυναικεία της γραφή, κυρίως στην καταγραφή των ιστορικών γεγονότων, με συγκίνησε και μου έδωσε την εξής ιδέα: νομίζω πως καμία γυναίκα δεν κατέγραψε τη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδος κι αν αυτό ισχύει, είμαι σίγουρος ότι η κυρία Γαληνού θα μπορούσε να αναλάβει κάτι τέτιοιο, γιατί πάντα η γυναικεία ματιά είναι πιο αντικειμενική, μιας και η μάνα είναι πάντα το τραγικό πρόσωπο σε όλες αυτές τις ιστορικές αμάχες.

Διαβάστε αυτό το βιβλίο, για να γνωρίσετε από κοντά κάποια γεγονότα της σύγχρονης ιστορίας μας με μια καινούργια ματιά, για να σας καλωσορίσουν οι πρόγονοι της συγγραφέως στον δικό τους κόσμο και να σας ξεναγήσουν σε μια Αθήνα παλιά και σύγχρονη, ξεχασμένη και αναγεννημένη, πάντα με αφετηρία και φάρο την πατρική οικία της οικογένειας στην οδό Υπερείδου στην Πλάκα, που πέρασε τόσα, γνώρισε άλλα τόσα κι εξακολουθεί να στέκει αγέρωχη, στεγάζοντας τη νέα γενιά Πλακιωτισσών σε πείσμα του χρόνου και του εφήμερου!

Πάνος Τουρλής