Ένα μπλουζ για τη Ζέλντα

του Gilles Leroy

H Zέλντα Φιτζέραλντ δεν είναι δυστυχώς τόσο γνωστή όσο ο διάσημος σύζυγός της, Σκοτ, που υπήρξε ένας από τους πιο επιφανείς αμερικανούς λογοτέχνες του μεσοπολέμου, συγγραφέας κυρίως του "Yπέροχου Γκάτσμπι" και του "Τρυφερή είναι η νύχτα". Kαι αυτό είναι μια μεγάλη αδικία. Όχι μόνο γιατί η Ζέλντα υπήρξε ουσιαστικά η μούσα του και ο κοινός τους βίος η πηγή έμπνευσης των δυο αυτών κλασικών μυθιστορημάτων του, αλλά και γιατί πολλές φορές τα δικά της λόγια και τα δικά της γραπτά μεταφέρθηκαν αυτούσια στις σελίδες του.

Το βραβευμένο με Goncourt 2007 μυθιστόρημα του Ζιλ Λερουά έρχεται να αποκαταστήσει αυτή την αδικία. Αν και αποτελεί μυθιστορηματική και όχι πραγματική βιογραφία της Ζέλντα, χειρίζεται τον θρύλο της με μαεστρία και άπειρη τρυφερότητα και κατορθώνει να ζωντανέψει στα μάτια του αναγνώστη αυτή την πανέμορφη και δυναμική γυναίκα της Αλαμπάμα που σταδιακά υποδουλώνεται, αποδυναμώνεται και εξευτελίζεται μέσα από τον γάμο της με τον διάσημο συγγραφέα, χωρίς ωστόσο να παύει να τον αγαπάει και να νιώθει εξαρτημένη από αυτόν. Η Ζέλντα ήταν μια γυναίκα με πάθος, που αγαπούσε το σεξ και το χορό, που έγραφε κρυφά από το σύζυγό της και που οδηγήθηκε αργά και βασανιστικά στην τρέλα και σε έναν άδικο και πρόωρο θάνατο, μέσα από μια σειρά εγκλεισμών σε ψυχιατρικές κλινικές. Ήταν επίσης μια θυελλώδης σύζυγος, που κυριάρχησε μαζί με τον Σκοτ για μια περίπου δεκαετία σε όλα τα κοσμικά πάρτι και έλαμψε έντονα μαζί του, για να οδηγηθεί έπειτα στην κατρακύλα και τη λήθη, όμορφη και καταραμένη (όπως ο τίτλος ενός από τα βιβλία του Σκοτ) και να καεί στο φως της ίδιας της της λάμψης.

Το μοναδικό ολοκληρωμένο βιβλίο της Ζέλντα, που μάλιστα εκδόθηκε το 1932, χωρίς ωστόσο να γνωρίσει επιτυχία, ονομαζόταν "Χαρίστε μου το βαλς" (κυκλοφορεί και στα ελληνικά από τις εκδόσεις Οδός Πανός). Aξιοποιώντας προφανώς τον τίτλο του, καθώς και το γεγονός ότι, όπως είπαμε, η Ζέλντα ήταν δεινή χορεύτρια, ο Ζιλ Λερουά χαρίζει στη μοναδική αυτή γυναίκα, σχεδόν έναν αιώνα μετά, το δικό του μπλουζ, ένα βιβλίο στοχαστικό και δυνατό, ποιητικό και άγριο, οδυνηρό και γλυκό ταυτόχρονα. Ένα βιβλίο πληθωρικό και οργιαστικό για το ιδιαίτερο αυτό ζευγάρι, για "τα παιδιά με τα τρελαμένα μάτια, τα ονειρεμένα παιδιά του Μεγάλου Πολιτισμικού Πολέμου".

ΜΑΡΙΑ ΤΣΟΥΚΑΝΑ