κ.ά. (Εικονογράφος)

Μιχάλης Γάλλιας (Εικονογράφος)

Ο Μιχάλης Γάλλιας γεννήθηκε, το 1914, στον Πειραιά και σπούδασε - χωρίς να τελειώσει - στην σχολή Καλών Τεχνών. Πρωτοεμφανίστηκε, το 1933, στο εβδομαδιαίο περιοδικό "Εβδομάς", φτιάχνοντας αρχικά λετρίνες και εικονογραφήσεις μυθιστορημάτων. Κατά καιρούς συνεργάστηκε με διάφορα περιοδικά και εφημερίδες ("Πάνθεον", "Μπουκέτο", "Ακρόπολη", "Ελεύθερο Λόγο" κ.ά.). Γνωστός έγινε με τη "Χοντρή" του περιοδικού "Θησαυρός" (άλλως,"Χοντρή του Θησαυρού", προπολεμική, γελοιογραφική φιγούρα του τουρκικού περιοδικού "Ράμιζ", που μεταφυτεύτηκε με μεγάλη επιτυχία στην Ελλάδα). Στο ενεργητικό του ο "Μπόμπος ο Αχτύπητος" (αυτοτελή χιουμοριστικά κόμικς, που δημοσίευσε η "Μάσκα" το 1945) και "Οι περιπέτειες του αστυνόμου Μπέκα", που δημοσίευσε στην "Απογευματινή", την περίοδο 1960-1967 σε συνεργασία με το Γιάννη Μαρή. Έγραφε και γελοιοποιούσε στον "Οικογενειακό Θησαυρό", του οποίου ήταν συνιδιοκτήτης.

Φωκίων Δημητριάδης (Εικονογράφος)

O Φωκίων Δημητριάδης ή Φώκος, για τους φίλους του (1894-1977), υπήρξε ο γνωστότερος ίσως Έλληνας σκιτσογράφος και γελοιογράφος του 20ού αιώνα, που ασχολήθηκε κυρίως με τη σατιρική πολιτική γελοιογραφία. Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και σπούδασε στη Μεγάλη του Γένους Σχολή. Από νεαρής ηλικίας δημοσίευσε σκίτσα του στα έντυπα της Σχολής Γλωσσών και Εμπορίου της Κωνσταντινούπολης, στην οποία επίσης φοίτησε. Το 1915 ήλθε στην Ελλάδα και δούλεψε επί πενταετία στο υποκατάστημα της Εθνικής Τράπεζας στη Θεσσαλονίκη. Από το 1922 αφιερώθηκε ολοκληρωτικά στη σατιρική γελοιογραφία, δουλεύοντας στην εφημερίδες του Δημήτριου Λαμπράκη "Ελεύθερο Βήμα" (μετέπειτα "Το Βήμα") και "Αθηναϊκά Νέα" (μετέπειτα "Τα Νέα"). Μεγάλη του αγάπη υπήρξε και η ΑΕΚ, της οποίας αποτέλεσε ιδρυτικό μέλος. Από το 1945 έως το 1960 ήταν η περίοδος της μεγάλης του ακμής, όταν τα σκίτσα του ασκούσαν μεγάλη επιρροή και λαμβάνονταν σοβαρά υπόψη από τους πολιτικούς. Στο διάστημα αυτό, αλλά και αργότερα, εξέδωσε πολλές γελοιογραφικές σειρές, ανάμεσά τους και τη διασκευή της ομηρικής "Οδύσσειας". Το 1961 τιμήθηκε με το Α΄ Βραβείο του Παγκόσμιου Διαγωνισμού Πολιτικής Γελοιογραφίας στο Λος Άντζελες και το 1969 με το Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών της Ακαδημίας Αθηνών. Ο Φωκίων Δημητριάδης συνέχισε τη χιουμοριστική παράδοση του Θέμου Άννινου. Το σκίτσο του διακρίνεται για την εικονογραφική του πληρότητα, τη σημασία στη λεπτομέρεια και τον υψηλό τόνο της σάτιρας. Οι φιγούρες του δεν είναι στατικές, αλλά έχουν παλμό, ζωντάνια και κίνηση, απεικονίζοντας ταυτόχρονα ψυχικές καταστάσεις. Μοναδική ήταν η ικανότητά του να φιλοτεχνεί γελοιογραφίες πολιτικών ανδρών, υπογραμμίζοντας ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τους, το οποίο τους ακολουθούσε ως σημείο αναφοράς. Κάποτε ο Κωνσταντίνος Τσάτσος, ως Υπουργός Προεδρίας τη δεκαετία του ΄50, κατέβασε από το Ηρώδειο μια παράσταση των "Ορνίθων" του Αριστοφάνη, επειδή λόγω της αθυροστομίας της ενόχλησε τους θρησκόληπτους και τον κλήρο. Μετά απ΄ αυτό το περιστατικό, ο Δημητριάδης στις γελοιογραφίες του ζωγράφιζε διαρκώς δίπλα στον Τσάτσο και μια κότα. Κάποια στιγμή, οι δύο άνδρες βρέθηκαν σε μία εκδήλωση, οπότε ο αείμνηστος Ακαδημαϊκός και Πρόεδρος της Δημοκρατίας ρώτησε τον δημοσιογράφο: "Καλά κ. Δημητριάδη, γιατί με ζωγραφίζετε πάντα με μια κότα;" και ο Δημητριάδης του απάντησε: "Ένα μυστήριο πράγμα υπουργέ μου, το ίδιο ακριβώς με ρωτά και η κότα". Υψηλό αίσθημα χιούμορ, από ένα μεγάλο τεχνίτη του σκίτσου, που έφυγε από τη ζωή στις 19 Ιουνίου 1977.

Κώστας Μπέζος (Εικονογράφος)

Ο Κώστας Μπέζος (Μπολάτι Κορινθίας,1905 - Αθήνα, 1943) ήταν λαϊκός τραγουδοποιός, τραγουδιστής, κιθαρίστας, μαέστρος αλλά και σκιτσογράφος και αρθρογράφος του Μεσοπολέμου. Υπήρξε ένας από τους γνησιότερους "αριστοκράτες μάγκες". Σύμφωνα με σχεδόν επιβεβαιωμένες πληροφορίες του Παναγιώτη Κουνάδη, ταυτίζεται με τον ρεμπέτη Α. Κωστή, έχοντας χρησιμοποιήσει το όνομα αυτό ως ψευδώνυμο. Ήρθε στην Αθήνα (μετά το Γυμνάσιο, που τελείωσε στην Κόρινθο) και γράφτηκε στη Σχολή Καλών Τεχνών. Όμως παράλληλα έκανε μαθήματα κιθάρας και έτσι τον απορρόφησε η μουσική. Υπήρξε γέννημα-θρέμμα της "Μάντρας του Αττίκ", αλλά δεν εγκατέλειψε και την εικαστική έκφραση, αναδεικνυόμενος ως ο βασικός σκιτσογράφος της εφημερίδας "Πρωΐα" (στην οποία συχνά αρθρογραφούσε). Πρωτοηχογράφησε τραγούδια του το 1930. Επισκεπτόταν συχνά τη Θεσσαλονίκη με το Συγκρότημα του Αττίκ ή με το 8μελές προσωπικό του Συγκρότημα με χαβάγιες (έπαιζαν πάντα με άσπρα και ονομάζονταν γι αυτό "Τα άσπρα πουλιά"). Πραγματοποίησε και περιοδείες, φτάνοντας ως την Αμερική. Στο συγκρότημα αυτό μετείχε και ο ανιψιός του Τίτος Καλλίρης (πατέρας του σημερινού τραγουδιστή Θάνου Καλλίρη), όπως επίσης και ο Κωνσταντίνος-Παλαιολόγος Κοσιάδης (μαζί τους συνεργάστηκε το 1937 και ο έφηβος τότε Τώνης Μαρούδας). Ο Μπέζος έγραψε τους στίχους και τη μουσική του γνωστού τραγουδιού "Εν τάξει" ("Βρε πώς τη δουλεύουνε εντάξει στην Ελλάδα κάθε μηχανή, όλοι οι παλαβοί να είν΄ απέξω και οι γνωστικοί μεσ΄ στο Δαφνί...") καθώς και άλλα δημοφιλή τραγούδια με επικεφαλής τη θρυλική "Παξιμαδοκλέφτρα" ("Ήσουνα ξυπόλητη"), που "κατακεραύνωσε" σε δημοσίευμά της η Σοφία Σπανούδη ("Μουσική Ζωή", 1.10.1931), θεωρώντας την ως "υπόδειγμα ταπεινού, χυδαίου και γαιώδους κομματιού, που χαμοσέρνει την τέχνην των ήχων στα βρωμερώτερα επίπεδα της σαρκικής μουσικής ρυπαρογραφίας". Στα μεγάλα "σουξέ" του (που "επαμφοτερίζουν" από το βαρύ ρεμπέτικο ως τη νοτιοαμερικάνικη χαβάγια), περιλαμβάνονται τα: "Στην υπόγα", "Αδυνάτισα ο καημένος", "Τούτο το καλοκαιράκι", "Ντερτιλίδικο", "Γλυκειά Σταμπούλ", "Κάηκε κι ένα σχολείο", "Χιπ Χοπ", "Τουμπελέκι-τουμπελέκι", "Επτανησιώτικη καντάδα", "Μόνα" (μεγάλη επιτυχία της Κάκιας Μένδρη), "Παραγουάη", "Νοκτούρνο", "Πάμελα Μελωδία", "Ζίρα", "Άσπρα πουλιά", "Τα Άσπρα Πουλιά στα βουνά", "Η Φυλακή είναι Σχολείο", "Στου Λαΐνη την ταβέρνα", "Τρούμπα", "Του Λαΐνη το κρασί", "Λαίντυ Γιακουλέλε", "Ο Μπέζος στην Αμερική", "Δωσ΄ μου την καρδιά μου πίσω", "Ντίπι-ντίπι-ντοπ", "Γλυκειά μου αγάπη γύρνα", "Πες μου", "Αλλό! Αλλό!", "Το Ταγκό του μυστηρίου", "Νύχτες γλυκές", "Βίκι-Βίκι", "Ο καημός του τσομπάνου", "Λιλόγκα", "Μικρούλα Μπίμπη", "Το ταγκό της νύχτας", "Σμαρτ", "Τα ερωτικά μάτια", "Φοξ ξιξι", "Ουρρά Ουρρά", κ.λπ. Μετά το 1935 και ώς την Κατοχή επισκεπτόταν κάθε χρόνο τη Θεσσαλονίκη και εμφανιζόταν στο Κέντρο του Λευκού Πύργου, μετέχοντας σε θιάσους βαριετέ. Το 1941-42 έπαιξε στην κινηματογραφική ταινία "Μάγια η τσιγγάνα" (του Γιάννη Χριστοδούλου). Έχασε τη μάχη με τη ζωή κατά τη διάρκεια της Κατοχής από τις στερήσεις και τάφηκε στο Γ΄ Νεκροταφείο. Τον Φεβρουάριο-Μάρτιο του 1943 πραγματοποιήθηκε Έκθεση Καλλιτεχνικών ενθυμίων του, στην "Αίθουσα Τέχνης" (οδός Φιλελλήνων 8). (Πηγή: www.mygreek.fm)

Νίκος Καστανάκης (Εικονογράφος)

Γεώργιος Γκέιβελης (Εικονογράφος)

Ο Γεώργιος Γκέιβελης γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1895. Ξεκίνησε τη δημοσιογραφική του σταδιοδρομία στο "Χρόνο", ως συντάκτης και σκιτσογράφος. Μετά το 1912 αφοσιώθηκε στη σατιρική γελοιογραφία, σε συνεργασία με όλα τα σατιρικά έντυπα της Πόλης. Το 1918 εξέδωσε τον πολύχρωμο, σατιρικό "Γάτο", που η έκδοσή του συνεχίστηκε μετά το 1935 στην Αθήνα. Μια γελοιογραφία του στην "Καθημερινή", με αφορμή την πρώτη ελληνική νίκη στο αλβανικό μέτωπο, αναδημοσιεύτηκε στον συμμαχικό Τύπο. Ήταν ο πρώτος Έλληνας γελοιογράφος που χρησιμοποίησε χρώμα στις γελοιογραφίες.

Παύλος Μ. Παυλίδης (Εικονογράφος)

Ο Παύλος Παυλίδης του Μιχαήλ (1909-1980) ήταν ζωγράφος, σκιτσογράφος και δημοσιογράφος. Γεννήθηκε στον Πειραιά τον Ιούνιο του 1909. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ταυτόχρονα ζωγραφική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Από νεαρή ηλικία είχε αρχίσει να σκιτσάρει πολιτικά πρόσωπα και γεγονότα. Έτσι σε ηλικία 22 ετών έγινε συνεργάτης της εφημερίδας "Πατρίς" του Σίμου, που είχε μεταφέρει την έδρα της από τη Ρουμανία στην Αθήνα (1931). Υπήρξε επίσης συνεργάτης των περισσοτέρων αθηναϊκών εφημερίδων, όπως οι "Ακρόπολις", "Καιροί", "Εθνική", "Μάχη", "Ασύρματος", "Εμπρός", "Εθνικός Κήρυξ", "Ριζοσπάστης", "Ελευθερία", "Κοινωνία", "Νέος Κόσμος", "Βραδυνή", "Ταχυδρόμος", αλλά και πολλών περιοδικών, όπως: "Εβδομάς", "Σαββατοκύριακο", "Θεατής", "Σήμερα", "Σάτιρα", "Θησαυρός", "Ρομάντζο", κ.ά. Συμμετείχε σε περισσότερες από δέκα μεγάλες καλλιτεχνικές εκθέσεις και σε τρεις πανελλήνιες του Ζαππείου. Αργότερα ασχολήθηκε και με την παιδική γελοιογραφία καθώς και με διαφημιστικές μακέτες, για πολλές από τις οποίες βραβεύθηκε. Υπήρξε μέλος της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών (ΕΣΗΕΑ), του Καλλιτεχνικού και Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Ελλάδος και της Εταιρίας Ελλήνων Ευθυμογράφων. Έργα του κοσμούν πολλές ιδιωτικές συλλογές, καθώς επίσης στο Δήμο Αθηναίων, στο Δήμο Πειραιώς, στο Μουσείο Παγκόσμιας Χιουμοριστικής Τέχνης στο Οντάριο του Καναδά και στη Μόσχα. Είχε λάβει Α΄ Βραβείο καλλιτεχνικής αφίσας του ΕΟΤ και Α΄ Βραβείο του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου (1970). Το 1977 έλαβε τιμητική σύνταξη από το Υπουργείο Πολιτισμού.

Leslie Gilbert Illingworth (Εικονογράφος)

Γνωστός, συνήθως, μόνο με το επώνυμό του, ο L. G. Illingworth (1902-1979) υπήρξε ένα από τους διασημότερους βρετανούς σκιτσογράφους του 20ου αιώνα. Γεννήθηκε στο Barry της Ουαλίας από πατέρα λιμενεργάτη και αφού τελείωσε το Εκκλησιαστικό Σχολείο του St Athan, κέρδισε μια υποτροφία για το Barry County School. Παράλληλα, από κάποια σύμπτωση, άρχισε να δουλεύει στο λιθογραφείο της εφημερίδας "Western Mail" του Κάρντιφ, ενώ τα απογεύματα παρακολουθούσε μαθήματα στο Cardiff School of Art, για το οποίο είχε επίσης κερδίσει υποτροφία. Οι πρώτες αθλητικές γελοιογραφίες του δημοσιεύτηκαν εκείνη την εποχή στο περιοδικό "Football Express" και στη "Western Mail". Το 1920 κέρδισε μια υποτροφία για το Royal College of Art, τη επόμενη χρονιά, όμως, εγκατέλειψε τις σπουδές του για να αναλάβει τη θέση του πολιτικού γελοιογράφου στη "Western Mail", μετά το θάνατο του J.M. Staniforth. Τρία χρόνια αργότερα επέστρεψε στο Λονδίνο και συνέχισε τις σπουδές του στο Slade School, ενώ συνέχιζε να σκιτσάρει για τη "Western Mail". Το 1927 ταξίδεψε στις Ηνωμένες Πολιτείες, και συνέχισε την περιοδεία του στο Βερολίνο και στο Παρίσι, όπου έζησε για ένα διάστημα παρακολουθώντας την Academie Julian, ενώ συνεργαζόταν ελεύθερα με τα περιοδικά "Nash΄s", "Passing Show", "Strand Magazine", "Good Housekeeping", "London Opinion", "Red Magazine", "Wills΄ Magazine", "Answers", "Tit-Bits" και αργότερα με το "Life". Ταυτόχρονα, εικονογράφησε διαφημίσεις όπως, μεταξύ άλλων, οι ΄Beer is Best΄, Winsor & Newton, τα τσιγάρα Grey΄s, οι σούπες Symington, η λεμονάδα Eiffel Tower, τα εσώρουχα Wolsey, κ.ά. Το 1927 άρχισε, επίσης, η συνεργασία του με το περιοδικό "Punch", ως πολιτικός γελοιογράφος, που συνεχίστηκε με πολύ πιο συστηματικό τρόπο μετά το 1937. Τον Νοέμβριο της επόμενης χρονιάς, το 1938, άρχισε η συνεργασία του με τη "Daily Mail". Τα πολιτικά σκίτσα του Illingworth κατά τη διάρκεια του πολέμου προκάλεσαν μεγάλη αίσθηση και σήμερα θεωρούνται ιστορικά (λέγεται ότι ένα από αυτά βρέθηκε, μαζί με το απόκομμα της εφημερίδας, στα ερείπια της Καγκελαρίας του Χίτλερ). Το 1961 και το 1966 ψηφίστηκε δύο φορές ως CCGB Πολιτικός και Κοινωνικός Γελοιογράφος της Χρονιάς. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της British Cartoonists΄ Association, καθώς και πρώτος της πρόεδρος. Διατήρησε πάντα χαμηλό προφίλ και υπήρξε ιδιαίτερα αγαπητός ανάμεσα στους συναδέλφους του, ενώ το "κλασικό" στυλ του συγκρίνεται συχνά από τους κριτικούς με τις πρώτες εικονογραφήσεις του Tenniel. Πέθανε στις 20 Δεκεμβρίου 1979.

Sidney Conrad Strube (Εικονογράφος)

Άγγλος γελοιογράφος, που συνεργάστηκε με την εφημερίδα "Daily Express" από το 1912 ως τη συνταξιοδότησή του, το 1948.

Clive Uptton (Εικονογράφος)

George Whitelaw (Εικονογράφος)

Σκοτσέζος σκιτσογράφος, που συνεργάστηκε κυρίως με τις εφημερίδες "Glasgow Evening News", "Daily Telegraph" και "Daily Herald" και με το περιοδικό "Punch Magazine", μετά την ανακωχή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Σταμάτης Λ. Πολενάκης (Εικονογράφος)

Πρωτοπόρος Έλληνας εικονογράφος και σκιτσογράφος, σκηνοθέτης της πρώτης ελληνικής ταινίας κινουμένων σχεδίων, την οποία σχεδίασε κατά τη διάρκεια της ιταλικής κατοχής, στη Σίφνο ("Ο Ντούτσε αφηγείται", 1942). Αποφοίτησε από την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και ασχολήθηκε κυρίως με τη διαφημιστική μακέτα και τη γελοιογραφία σε εφημερίδες και περιοδικά. Υπήρξε μέλος του Καλλιτεχνικού Επιμελητηρίου, της Ένωσης Συντακτών Αθηναϊκού Τύπου και της Εταιρείας Ελλήνων Ευθυμογράφων.

Wyndham Robinson (Εικονογράφος)

Boris Yefimovich Yefimov (Εικονογράφος)

Ρώσος εικονογράφος και σκιτσογράφος (Κίεβο, 1899 ή 1900 - Μόσχα, 2008), βασικός συνεργάτης της εφημερίδας "Ισβέστια". Κατά τη διάρκεια της εβδομηντάχρονης καριέρας του ζωγράφισε περισσότερα από 70.000 σκίτσα, έγινε όμως γνωστότερος για τη διακωμώδηση της φιγούρας του Χίτλερ πριν και κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Το 1950 και το 1951 τιμήθηκε με κρατικά βραβεία στην ΕΣΣΔ, και το 1967 ανακηρύχθηκε "ζωγράφος του λαού". Πέθανε στη Μόσχα την 1η Οκτωβρίου του 2008 (σε ηλικία 108 ή 109 ετών).

Αρτέμης Ψαρομηλίγκος (Επιμέλεια)

Ο Αρτέμης Ψαρομηλίγκος είναι δημοσιογράφος.