Φίδια στο Σκορπιό

του Κώστα Μουζουράκη

Όταν το τελείωσα αναφώνησα ένα μεγάλο μπράβο (ευτυχώς ήμουν σπίτι κι όχι στο λεωφορείο). Ξεκινάς χαλαρά (σχετικά) με μια ληστεία τράπεζας από μια συμμορία τεσσάρων ατόμων. Πλοκή, αμεσότητα, αλήθεια και ειλικρίνεια, μια εύγλωττη σκηνή από τις λίγες που έχω διαβάσει σε ελληνικό βιβλίο. Γίνεται η ληστεία, φτάνουμε στο λημέρι τους και μαθαίνουμε λίγα πράγματα για τους χαρακτήρες.
Μετά ανεβαίνουμε στη Ζεστή Κοιλάδα όπου μια γυναίκα, η Ρία, κάνει μπάνιο γυμνή στους καταρράκτες κι αναγκάζεται να σκοτώσει δυο τύπους που τη λιγουρεύονται. Εξίσου καλή περιγραφή και γράψιμο. Μετά ένας τύπος φτάνει στον Σκορπιό, παρακμιακό μαγαζί της Αθηνών-Λαμίας κοντά στη Θήβα και γνωρίζει μια Ρωσίδα που έχει πέσει θύμα εμπορίου σαρκός και κάνει τα πάντα για να τη γλυτώσει και να τη φυγαδεύσει για Ιταλία, στην οικογένειά της.
Μετά..... ε μετά όλα αυτά συνδέονται μεταξύ τους και διαπιστώνουμε ποιος είναι ποιος και πώς συναντιέται με ποιους και τι γίνεται στο τέλος (μακελειό). Το γράψιμο πολύ καλό, χωρίς λογοτεχνικές νότες αλλά τόσο αληθοφανές, τόσο στέρεο και άμεσο που όντως μου θύμισε κινηματογραφικά πλάνα. Η πλοκή από τις ελάχιστα καλές, με ανατροπές (με την κυριολεκτική σημασία του όρου) και καθόλου προβλεψιμότητα.
Άριστος χειρισμός του θέματος και των χαρακτήρων και πώς θα τους παρουσιάσει ο συγγραφέας στον αναγνώστη. Από τα λίγα βιβλία που με ξάφνιασαν πραγματικά κατά την πορεία του διαβάσματος. Πολλές φορές δεν μπόρεσα να σταματήσω να διαβάζω. Περιγραφές τοπίων και της Αθήνας σαν να τα είχα δίπλα μου. Ομορφιές τοπίου και σκληρότητα ανθρώπων. Δεν θα ασχοληθώ με το αν η πλοκή είναι αληθοφανής, δε με νοιάζει, μυθιστόρημα διαβάζω κι όχι δοκίμιο. Γλυκόπικρο το τέλος και πάρα πολύ ωραία συνδυάζονται όλα, μέχρι να μάθουμε ότι υπάρχει κι ένας προδότης ανάμεσα στους χαρακτήρες.
Καλοδουλεμένο και έξυπνο βιβλίο. Δυστυχώς διαπίστωσα κάποια μελαγχολία και απαισιοδοξία του συγγραφέα ανάμεσα στις γραμμές και κάποιον φευγαλέο ρομαντισμό (από τους τελευταίους ρομαντικούς της πόλης και της εποχής μας δυστυχώς). Και ειλικρινά δεν ήξερα τι να διαλέξω από έξυπνες ατάκες και σκεπτικά χωρία. Και φυσικά να αναφέρω το ανατρεπτικότατο και ευρηματικότατο χωρίο στο οπισθόφυλλο του βιβλίου με τον Θλιμμένο Μπούφο και τον Φλοκ!
Επίσης:
\"Η βλακεία είναι σαν τη σκόνη. Κάθεται παντού γύρω σου και δεν μπορείς να κάνεις τίποτα για να την προλάβεις\" (σελ. 91).
\"Ο θάνατος μοιάζει με ένα γερο-μαέστρο. Ένα γέρο ψηλό κι αδύνατο, που περιδιαβάζει ανάμεα στους ανθρώπους φορώντας το ψηλό του καπέλο και το μακρύ μαύρο παλτό του, αυτά δηλαδή που φοράει πάντα, από τότε που οι άνθρωποι δεν είχαν τίποτα να φορέσουν. Στις μύτες απ\' τις μπότες του υπάρχει ακόμα χιόνι κι ας είναι κατακαλόκαιρο... Η παρουσία του κάνει πάντα αίσθηση, ο ίδιος περνάει απαρατήρητος...Ο θάνατος είναι η παύση. Και μοιάζει μ\' ένα γερο-μαέστρο που περιδιαβάζει ανάμεσα στους ανθρώπους\" (σελ. 277).
Από τα σχετικά λίγα μειονεκτήματα: πολύ αίμα (ναι αλλά καλογραμμένες οι αιματοχυσίες), πολλά τεχνικά χαρακτηριστικά όπλων που εμένα με κούρασαν (οκ θα ρημάξουν το σύμπαν οι τύποι αλλά μη με προετοιμάζεις με αυτόν τον τρόπο) και λίίίγο μου θύμισε η σφαγή στο Σκορπιό Kill Bill. Κατά τα άλλα το συνιστώ ανεπιφύλακτα (και είναι και το πρώτο του βιβλίο).

Πάνος Τουρλής