Εξαντλημένο στον εκδοτικό οίκο
ISBN:
9789602210710
Κατηγορίες:
Έτος κυκλοφορίας
Εκδότης
Γνωρίζαμε μέχρι τώρα πως ο μεγάλος Πορτογάλος ποιητής Φερνάντο Πεσσόα πέθανε το 1935, παίρνοντας μαζί του τους "ετερώνυμούς" του: έτσι αποκαλούσε τα φανταστικά πρόσωπα που ο ίδιος είχε πλάσει, με ξεχωριστή βιογραφία και ιδιαίτερο λογοτεχνικό ύφος, ώστε να υπογράφει με το όνομά τους διαφορετικά τμήματα του έργου του.
Όμως ένα από αυτά τα πλάσματα της φαντασίας, ο γιατρός και ποιητής Ρικάρντο Ρέις, φαίνεται να επεβίωσε του δημιουργού του, όπως τουλάχιστον αφηγείται εδώ, με βλάσφημο χιούμορ και στοχαστική διάθεση, ο Ζοζέ Σαραμάγκο. Επιστρέφοντας από τη Βραζιλία, ο Ρέις περιπλανιέται στην υποβλητική Λισαβώνα του 1936, που κατακλύζεται από τα μηνύματα του ισπανικού εμφύλιου, του φασιστικού θριάμβου και του επικείμενου πολέμου στην Ευρώπη. Ερωτεύεται γυναίκες με σάρκα και οστά, αλλά συναντά επίσης το φάντασμα του Πεσσόα και συνομιλεί μαζί του για την τέχνη της μυθοπλασίας και της ζωής. Σε τέτοιες συνθήκες, όπως λέει ο Σαραμάγκο, είναι φρόνιμο να διατηρεί κανείς τις αμφιβολίες του για τον πραγματικό κόσμο.
Όλα αυτά μπορεί να μοιάζουν σαν ένα περίτεχνο φιλολογικό παιχνίδι, όμως "Η χρονιά που πέθανε ο Ρικάρντο Ρέις" είναι επίσης ένα μεγάλο, κλασικό μυθιστόρημα με λεπτομέρειες και διαλόγους, με δρόμους, πλατείες, αγάλματα, γείτονες και περαστικούς, με γεύματα, δωμάτια ξενοδοχείου και στρώματα ομίχλης - μια ολόκληρη "πραγματικότητα" χτισμένη με τόση φροντίδα, που το 1936 φαντάζει πιο κοντινό, και σίγουρα πιο στέρεο, από τη δεκαετία του ΄90. Ο Πεσσόα και ο Ρέις, ο ένας νεκρός κι ο άλλος επινοημένος, ζουν ήδη πάνω από μισό αιώνα κι ακόμη και τα φαντάσματά τους φαίνεται να έχουν μεγαλύτερη πυκνότητα από τον κόσμο που μας περιβάλλει.
Ο Ζοζέ ντε Σούζα Σαραμάγκου γεννήθηκε το 1922 στο μικρό χωριό Αζινιάγκα της Πορτογαλίας από γονείς φτωχούς ακτήμονες αγρότες, μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Λισαβόνας (το "Σαραμάγκου" ήταν παρατσούκλι της οικογένειας ντε Σούζα, από ένα είδος ραφανίδας που έτρωγαν οι φτωχοί, και γράφτηκε στη ληξιαρχική πράξη γεννήσεως). Πέρασε τα σχολικά του χρόνια στη Λισαβόνα, όπου, όμως, παρά την έφεσή του στα γράμματα, αναγκάστηκε να αφήσει το γυμνάσιο για μια τεχνική σχολή που τον βοήθησε να βρει δουλειά σαν μηχανικός αυτοκινήτων. Παράλληλα, όσα βράδια παρέμενε ανοιχτή, επισκεπτόταν την Εθνική Βιβλιοθήκη και διάβαζε "χωρίς βοήθεια ή καθοδήγηση, παρά μόνο με την περιέργεια και τη θέληση να μάθω", όπως γράφει στην αυτοβιογραφία του. Εντελώς αυτοδίδακτος, ο Σαραμάγκου εξέδωσε το 1947 το μυθιστόρημα "Γη της αμαρτίας", που μεσούσης της δικτατορίας του Σαλαζάρ πέρασε απαρατήρητο. Κομμουνιστής με παράνομη πολιτική δράση, εργάστηκε για πολλά χρόνια σε εκδοτικούς οίκους και σε εφημερίδες ως σχολιαστής, ως υπεύθυνος λογοτεχνικών σελίδων και ως βιβλιοκριτικός. Μετά την επανάσταση του 1974 υπήρξε για ένα διάστημα υποδιευθυντής της μεγάλης εφημερίδας της Λισαβόνας "Diarios de Noticias". Έγινε ένας από τους πιο γνωστούς συγγραφείς στη χώρα του χάρη κυρίως στα μυθιστορήματα του. Το 1998 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Σήμερα ζει στα Κανάρια Νησιά, όπου κατέφυγε το 1993, όταν κορυφώθηκε η ρήξη του με την πορτογαλική Εκκλησία με αφορμή το έργο του "Το κατά Ιησούν Ευαγγέλιο". Τα γνωστότερα βιβλία του είναι: "Εγχειρίδιο ζωγραφικής και καλλιγραφίας" (1977), "Από τη γη θρεμμένος" (1980), "Ταξίδι στην Πορτογαλία" (1981), "Το χρονικό του μοναστηριού" (1983), "Η χρονιά που πέθανε ο Ρικάρντο Ρέις" (1984), "Η πέτρινη σχεδία" (1986), "Ιστορία της Πολιορκίας της Λισαβόνας", (1989), "Το κατά Ιησούν Ευαγγέλιον" (1991), "Περί τυφλότητος" (1995), "Όλα τα ονόματα" (1997), "Η σπηλιά" (2001), "Ο άνθρωπος αντίγραφο" (2003), "Περί φωτίσεως" (2004).
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
