Δωμάτια γεμάτα καπνό

της Kris Nelscott

Τα «Δωμάτια γεμάτα καπνό» είναι η συναρπαστική συνέχεια του βιβλίου «Ένας επικίνδυνος δρόμος», όπου ο έγχρωμος ντετέκτιβ Σμόκι Ντάλτον, μετά την τραγική και συνταρακτική αποκάλυψη για το παρελθόν της Λόρα, της γυναίκας που αγάπησε, και το δικό του, έχει βουτήξει τον κηδεμονευόμενό του, Τζίμι, που υπήρξε μάρτυρας της δολοφονίας του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, και το έχουν σκάσει από το Μέμφις. Το παιδί κινδυνεύει γιατί το βιβλίο αφήνει σαφέστατες υπόνοιες πως η δολοφονία ήταν εντολή άνωθεν, επομένως δε πρέπει να υπάρξει κανένας μάρτυρας ζωντανός. Ο Σμόκι καταφεύγει στο Σικάγο, όπου κρύβεται στο σπίτι ενός φίλου του ενώ το παιδί το εμπιστεύεται στη Λόρα. Η κατάσταση όμως στο Σικάγο το φθινόπωρο του 1968 είναι δύσκολη γιατί τελειώνει το «καλοκαίρι των δολοφονιών» (μετά τον Λούθερ ακολούθησε ο Ρόμπερτ Κένεντι) ενώ ταυτόχρονα, εν όψει των εκλογών, το Κόμμα των Δημοκρατικών θα οργανώσει ένα συνέδριο στο οποίο θα εκλέξει τον υποψήφιό του. Αυστηρά μέτρα ασφαλείας, αγώνας επιβίωσης να μην εντοπιστεί ο Σμόκι και το παιδί και μια σειρά δολοφονιών έγχρωμων μικρών παιδιών είναι ελάχιστα από τα προβλήματα που έχει να αντιμετωπίσει ο ντετέκτιβ.

Το μυθιστόρημα, εν αντιθέσει με το προηγούμενό του, είναι περισσότερο κοινωνικό παρά αστυνομικό, αν εξαιρέσεις τα τελευταία κεφάλαια με τις δολοφονίες των παιδιών και τη μεγάλη ανατροπή γύρω από την ταυτότητα του ενόχου. Η συγγραφέας έχει μεγαλύτερο περιθώριο να στήσει και να περιγράψει παραστατικότατα και χωρίς κουραστικές λεπτομέρειες την πόλη του Σικάγου και την ατμόσφαιρα που επικρατούσε: ο πόλεμος στο Βιετνάμ μαίνεται, οι φυλετικές διαφορές έχουν οξυνθεί λόγω των δολοφονιών και ταυτόχρονα οι Γίπις (Youth International Party) σχεδιάζουν ένα φεστιβάλ ακριβώς τις μέρες του Συνεδρίου, κάτι που συγκεντρώνει διαδηλωτές από όλη τη χώρα και αποτελεί το έναυσμα για πορείες ειρήνης, επιθέσεις, επέμβαση της Εθνοφρουράς κλπ. Λατρεμένη η διαπίστωση του Σμόκι Ντάλτον στο τέλος του βιβλίου: «Αισθανόμουν όπως η πόλη, εξωτερικά αλώβητος αλλά εσωτερικά διαλυμένος» (σελ. 387).

Ο Σμόκι προσπαθεί να παραμείνει στην αφάνεια, τα χρήματα όμως του τελειώνουν κι αναγκάζεται να ψάξει για δουλειά, με αποτέλεσμα να είναι ανάμεσα στους φύλακες του ξενοδοχείου όπου θα γίνει το Συνέδριο. Ταυτόχρονα, η γυναίκα του φίλου που τον φιλοξενεί του ζητά να ψάξει να βρει ένα εξαφανισμένο παιδί φίλης της, το ένα φέρνει το άλλο και ο Σμόκι ξαναπιάνει τη δουλειά του ντετέκτιβ, κινούμενος όμως διακριτικά και εντελώς διαφορετικά από το αν δούλευε κανονικά. Ο αδερφός μάλιστα του εξαφανισμένοι παιδιού, ο Ντάνιελ Κέρκλαντ, ανακατεύεται με κάποιες οργανώσεις και θα μας απασχολήσει σε επόμενο βιβλίο της σειράς (η συγγραφέας έχει γράψει μέχρι στιγμής πέντε συνολικά).

Εξαιρετικά δοσμένη ατμόσφαιρα, αγωνία και ανατροπές, κυνήγι ενάντια στον χρόνο και μια σκληρή αλήθεια για όποιον κρύβεται πίσω από όλα αυτά είναι χαρακτηριστικά που αγάπησα σε αυτό το βιβλίο ενώ η λύση που δίνεται για την περίπτωση του Τζίμι είναι καθησυχαστική, μιας και πιστεύω πως δε θα μπορούσαν να υπάρξουν πολλά βιβλία με τους δυο τους να τρέχουν από πόλη σε πόλη (πόσες συμπτώσεις πια;).  Περιγραφές πόλεων, σπιτιών, χαρακτήρων και στενά δεμένη αλληλουχία γεγονότων, εκπλήξεις και εμπόδια, μελετημένη και τεκμηριωμένη ιστορικά υπόθεση και ένα ήρεμο σχετικά φινάλε, τι άλλο θέλει κάποιος για να χαθεί σε δωμάτια γεμάτα καπνό;

Πάνος Τουρλής