Η τελευταία στάση

της Βάσως Ζαφειροπούλου

Η Ελίνα Παρτέρη κάνει διακοπές στο Εδιμβούργο ώσπου συναντάει τυχαία τον άντρα που την είχε εγκαταλείψει για σπουδές στη Γερμανία και από τότε εξαφανίστηκε από τη ζωή της.  Μια θύελλα συναισθημάτων και αναπάντητων ερωτηματικών την πλημμυρίζει ενώ ταυτόχρονα η γνωριμία της με έναν μεσήλικα τραπεζίτη, σύζυγο εν διαστάσει και πατέρα έφηβου γιου, αρχίζει να της γνέφει προς την πόρτα της ζωής.

Μια απλή ερωτική ιστορία, με ένα τέλος τραγικό και αισιόδοξο ταυτόχρονα, με λίγα πρόσωπα γύρω από την Ελίνα, όμως δεν μπορούσα να το αφήσω από τα χέρια μου. Η γραφή της κυρίας Ζαφειροπούλου έχει πολλά πλεονεκτήματα και γι’ αυτό κατάφερε η ιστορία της να με κρατήσει ως το τέλος. Πρώτα απ’ όλα, έχει τη δική της αφηγηματική τεχνική. Ξεκινάει να περιγράφει και να αναλύει χωρίς να φορτώνει με συμπληρωματικές πληροφορίες το κείμενο. Η ζωή της Ελίνας, οι συγγενείς και οι φίλοι της, έρχονται σταδιακά στο βιβλίο, με το παρελθόν και το παρόν να αναλύονται και να καταγράφονται τμηματικά. Ένιωθα λες και η συγγραφέας δεν ήξερε πού να πάει την ιστορία της, γι’ αυτό και παρουσίαζε συνέχεια νέους ήρωες. Κι όμως, από ένα σημείο και μετά οι χαρακτήρες δέσανε αρμονικά όλοι μαζί, οι ταυτότητές τους ολοκληρώθηκαν και οι διαπροσωπικές σχέσεις έφτιαξαν ένα άρτιο σύνολο.

Στην πορεία της ανάγνωσης έμαθα τι συνέβη στην εφηβεία της Ελίνας, τι μυστικό της αποκαλύφθηκε και πώς αντέδρασε, αργότερα έμαθα για τις δύσκολες καταστάσεις που βίωσε ο Πέτρος πριν και μετά το διαζύγιό του, στη συνέχεια έμαθα τι πραγματικά συνέβη στη Γερμανία όπου σπούδαζε ο Θάνος και πώς κατέληξε παντρεμένος στο Εδιμβούργο. Και γύρω τους άλλα πρόσωπα, αγαπητά και μισητά, που τους υποστηρίζουν, τους αγαπούν, τους κατηγορούν, τους παραστέκονται, τους απωθούν, τους συγκινούν, τους ξαφνιάζουν.

Δυστυχώς, εντόπισα και κάποια μειονεκτήματα, όπως ότι ο Πέτρος δεν είχε στοιχεία επικοινωνίας της Ελίνας αλλά εκείνος της τηλεφώνησε στην Ελλάδα, ότι κάποια στιγμή ο Πέτρος της τηλεφωνεί μες στη νύχτα μεθυσμένος αλλά η σκηνή ποτέ δεν αναφέρει το όνομά του ούτε περιγράφεται, παρά μόνο στο τέλος που η Ελίνα τον αποκαλεί με το όνομά του, ότι όποιοι τυχαίοι τουρίστες πέφτανε στο μάτι της Ελίνας διαβάζανε τον ίδιο Μπλε Οδηγό για την πρωτεύουσα της Σκωτίας, αλλά το σημαντικότερο για μένα είναι οι ομοιότητες των ονομάτων, κάτι που ίσως μπερδέψει τον αναγνώστη: ο γιος του Πέτρου λέγεται Πάνος, η κολλητή φίλη της Ελίνας λέγεται Ελένη κλπ.

Το μυθιστόρημα είναι στρωτό, περιγράφει το Εδιμβούργο και την Κυψέλη της Αθήνας με πολλές λεπτομέρειες (ίσως υπερβολικά πολλές), τοποθετώντας πολύ καλά την ιστορία στα σημεία που διάλεξε η κυρία Ζαφειροπούλου να την αφηγηθεί, είναι διαφορετικά γραμμένο, με τεχνικές αφήγησης που δεν έχω ξαναβρεί ως τώρα και μια ωραία ερωτική ιστορία ως κεντρικό άξονα για να ξεδιπλωθεί η πολιτική κατάσταση της Ελλάδας το 1990-1991 (καταλήψεις, πυρκαγιές πολυκαταστημάτων, ιδιωτική τηλεόραση κλπ.).

Πάνος Τουρλής