Φωκίων Νέγρης (1846-1928)

του Γιώργου Αντ. Πέππα

Πρώτα πρώτα να ξεκαθαρίσω ότι το βιβλίο το διάβασα ως αναγνώστης και δεν το μελέτησα ως ερευνητής, επομένως δεν είμαι σε θέση να εντοπίσω λάθη ή αβλεψίες συγκριτικά με άλλες πηγές. Υπό αυτές τις συνθήκες λοιπόν η βιογραφία του Φωκίωνα Νέγρη είναι κατατοπιστικότατη και πολύ προσεγμένη. Ο συγγραφέας έχει κάνει μεγάλη και δύσκολη δουλειά κι ευτυχώς που βρέθηκε στο δρόμο του η Έλλη Δρούλια, απόγονος του Φωκίωνα Νέγρη και τον βοήθησε σημαντικά. Ο συγγραφέας ανέτρεξε σε έγγραφα, πηγές, βιβλιοθήκηες, πρωτότυπα χειρόγραφα, εφημερίδες, παντού, και μας παρουσιάζει όχι μόνο τον ισχυρό αυτόν άντρα αλά και τον κοινωνικό και ιστορικό περίγυρο. Περιλαμβάνεται το γενεαλογικό του δέντρο, αναλυτικά η βιογραφία του, οι συνδρομές του σε όποιον τομέα καταπιάστηκε (στα μεταλλεία Λαυρίου ως γενικός διευθυντής, στα εργασιακά ως υπουργός, στην κοινωνική ασφάλιση, στα Γράμαμτα ως Πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών), παρατίθενται αποσπάσματα ομιλίων του Φωκίωνα Νέγρη και άρθρα του, λόγοι, άρθρα, έγγραφα, τιμολόγια από τους χώρους με τους οποίους καταπιάστηκε. Φωτογραφίες συνθοέτουν μια πιο ολοκληρωμένη δουλειά (εντύπωση μου έκανε η έλλειψη φωτογραφιών του Νέγρη, συνολικά 3-4 μόνο παρόλο που έζησε τόσο πολύ κι έκανε τόσα πολλά!). Το βιβλίο ολοκληρώνεται με βιογραφία κι ευρετήριο, σημαντικές δουλειές σε εργασίες τέτοιου είδους και τέτοιου βεληνεκούς. Μου έκανε νετύπωση όμως που δεν υπάρχει μνεία στις συνθήκες θανάτου του βιογραφούμενου. Ενώ δηλαδή η βιογραφία διαιρείται σε ευκρινή επιμέρους τμήματα, ξαφνικά στο τελευταίο κομμάτι η Ακαδημία Αθηνών, με αφορμή τον θάνατο του μεγάλου αντρός, προχω΄ρα σε κάποιες πανηγυρικές συνδρίες και ομιλίες κλπ. Ναι αλλά πώς πέθανεο Νέγρης; Πότε και πού; Τι αντίκτυπο είχε αυτό γενικά στην Ελλάδα; Τι έγραψε ο Τύπος της εποχής; Αυτό το κομμάτι ελλείπει, εκτός κι αν δεν βρέθηκαν πληροφορίες. Σε γενικές γραμμές έχουμε μια πολύ σημαντική πηγή για έναν άνθρωπο που εγώ προσωπικά τουλάχιστον ήξερα ελάχιστα, σφαιρικής ενημέρωσης (και για τα λαυρεωτικά, και για την πολιτική ιστορία του τόπου, και για την ανάπτυξη του Λαυρίου κλπ.) αρκετά τεκμηριωμένη και καλογραμμένη.

Πάνος Τουρλής