Μέμφις, 1968. Ο έγχρωμος Σμόκι Ντάλτον εργάζεται ως ιδιωτικός ντετέκτιβ σε μια πόλη και σε μια εποχή που οι έγχρωμοι δεν είναι καλοδεχούμενοι. Ο Σμόκι ήταν συμμαθητής και καλός φίλος με τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, τον οποίο οι περιστάσεις καλούν στο Μέμφις για να εμπνεύσει τον κόσμο και να ηγηθεί μιας πορείας διαμαρτυρίας. Το μυθιστόρημα της Kris Nescott ξεκινάει σχεδόν ταυτόχρονα με τον θάνατο δύο έγχρωμων εργατών του Δήμου από ατύχημα, όταν ένα σκουπιδιάρικο τους συνέθλιψε. Αυτό το γεγονός οδήγησε τους εργάτες της καθαριότητας σε απεργία και σε επεισόδια κατά τη διάρκεια της πορείας που ακολούθησε.Ο Σμόκι είναι ξεκάθαρα υπέρ της κατάργησης του φυλετικού διαχωρισμού αν και ποτέ δεν ανακατεύεται σε πολιτικά ζητήματα, τα οποία διαφοροποιεί από τις επιθυμίες και τη θέληση του απλού λαού, μιας και οι πολιτικοί μπορεί κάλλιστα να καπηλευτούν το κοινό αίσθημα για δική τους ωφέλεια. Όπως λέει χαρακτηριστικά ο ίδιος: «Έτσι έβλεπα τον εαυτό μου: σαν έναν άνθρωπο που δεν ήταν πρόθυμος να εμπλακεί προσωπικά σε κρίσεις αλλά ο οποίος καθάριζε, έναντι αμοιβής, όσα άφηναν οι άλλοι πίσω τους» (σελ. 25).
Ο Σμόκι προσέχει ένα δεκάχρονο παιδί, τον Τζίμι, αδελφό του Τζο, και γιο μιας πόρνης που «έχει χάσει τον εαυτό της» τελευταία, σε σημείο να εγκαταλείψει τα παιδιά της ζώντας σε άλλη πολιτεία. Ο Τζο παρασύρει τον αδελφό του σε άσχημα μονοπάτια, όπου μυστηριώδη πακέτα αλλάζουν χέρια, κάτι που κινητοποιεί τον Σμόκι για να προσφέρει ένα καλύτερο περιβάλλον στο παιδί. Η ιστορία αυτού του μικρού ήρωα είναι συγκινητική και απόλυτα ρεαλιστική, μιας και με αφορμή την αγάπη του για τον Τζο ο Τζίμι θα παραστεί μάρτυρας μιας συγκλονιστικής σκηνής που θα αλλάξει την πορεία της ζωής του για πάντα.
Και σα να μη φτάνανε όλα αυτά, στο γραφείο του Σμόκι εμφανίζεται μια γοητευτική λευκή γυναίκα, η Λόρα, που του αποκαλύπτει πως η μητέρα της, που απεβίωσε πρόσφατα στο Σικάγο, του αφήνει ένα σημαντικό χρηματικό ποσόν ως κληρονομιά, κάτι που την ξάφνιασε, μιας και δεν τον έχει ξαναδεί στη ζωή της. Το ίδιο έκπληκτος όμως είναι και ο ντετέκτιβ, αφού δεν ξέρει κανέναν από τους γονείς της. Σταδιακά όμως αυτή η υπόθεση θα πάει πολύ πίσω, πολύ βαθιά και θα φέρει αντιμέτωπους και τους δύο με ένα μυστικό που έπρεπε να μείνει καλά φυλαγμένο.
Η γραφή είναι πρωτοπρόσωπη, γρήγορη, με κινηματογραφική σχεδόν ροή και περιγράφει μια συναρπαστική ιστορία με μια σωρεία ανατροπών που δε με άφησαν να πάρω ανάσα. Φυσικά και αναπτύσσεται αίσθημα μεταξύ του Σμόκι και της Λόρα, ο τρόπος όμως που διαλέγει η συγγραφέας να το χειριστεί είναι σκληρός, σχεδόν κυνικός, γιατί το τοποθετεί σε ένα κοινωνικό πλαίσιο που φέρνει αντιμέτωπες τις επιθυμίες με την αυστηρή πραγματικότητα. Με ελάχιστες ερωτικές σκηνές και ταυτόχρονα εξαιρετική ένταση μεταξύ των πρωταγωνιστών, με πολύ καλά καλλιεργημένη εξέλιξη της γνωριμίας και της σχέσης αυτής, ξεδιπλώνεται ένας έρωτας καταδικασμένος, πνιγμένος στις παράπλευρες απώλειες της εποχής και του τόπου, όχι όμως λόγω του κοινωνικού ταμπού (λευκή με μαύρο; Ποτέ!) αλλά λόγω της κρυμμένης ιστορίας που δεσμεύει τον Σμόκι και τη Λόρα.
Βήμα το βήμα, μέρα τη μέρα, η Λόρα αρχίζει να νιώθει πως το στέρεο οικοδόμημα της ζωής της αποσυντίθεται και καταρρέει. Ποιοι ήταν στην πραγματικότητα οι γονείς της και γιατί της έκρυβαν πράγματα; Τι τους συνδέει με τον Σμόκι Ντάλτον; Τι συνέβη εκείνο το βράδυ του 1939 στην Ατλάντα, όπου παρευρέθησαν οι πρωταγωνιστές της ταινίας «Όσα παίρνει ο άνεμος» στην επίσημη προβολή της; Ποιοι και γιατί λιντσάρανε τους γονείς του Σμόκι, αναγκάζοντας τις αρχές της πόλης να τον φυγαδεύσουν σε ανάδοχη οικογένεια;
Εκτός από το συναρπαστικό μυστήριο, έχουμε στέρεη αναπαράσταση της ατμόσφαιρας που επικρατούσε στην Αμερική την εποχή του Πολέμου στο Βιετνάμ και της τρομοκρατίας των Μαύρων Πανθήρων, ρεαλιστική απεικόνιση των συγκρούσεων, των πορειών και των καταστροφών στο Μέμφις το 1968 και μια καλοσκηνοθετημένη σεκάνς με τη δολοφονία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Τα γεγονότα περιγράφονται όπως έγιναν, ένιωσα τον καπνό από τα λεηλατημένα καταστήματα, φοβήθηκα για την τύχη του όχλου όταν ξεκίνησαν επεισόδια στις πορείες, συμπαραστάθηκα στον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και τρόμαξα με το γεγονός πως η δολοφονία του ίσως ήταν οργανωμένη για να μην προβεί σε διεκδίκηση της προεδρίας των Ηνωμένων Πολιτειών. Το συγγραφικό εύρημα να υπάρχει αυτόπτης μάρτυρας της δολοφονίας, κάτι που θα εκτινάξει την αγωνία στα ύψη και θα δημιουργήσει το δεύτερο βιβλίο με ήρωα τον Σμόκι, ήταν αναπάντεχο.
Το μυθιστόρημα «Ένας επικίνδυνος δρόμος» είναι το πρώτο μιας σειράς περιπετειών με τον Σμόκι Ντάλτον, καλογραμμένο, τεκμηριωμένο, ρεαλιστικό, με ένα προσεκτικά μελετημένο ιστορικό φόντο, αληθινούς χαρακτήρες που με παρέσυραν, με συγκίνησαν, με απογοήτευσαν, με εξέπληξαν και μια ιστορία αγάπης που θέλω κάποια στιγμή να δικαιωθεί. Κοινωνικό και αστυνομικό, με περιστατικά και εξελίξεις που ξεφεύγουν από την πεπατημένη και μια γραφή που ρέει ασταμάτητη ως την τελευταία σελίδα, είναι ένα βιβλίο που με προβλημάτισε και άφησε να εννοηθούν πολλές ομοιότητες του τότε με το σήμερα ως προς το φυλετικό και γενικότερα κοινωνικό κομμάτι της αφήγησης.
Πάνος Τουρλής