Ας ξεκινήσω με το σύντομο ιστορικό σημείωμα του βιβλίου εν περιλήψει: ο Άγιος Πέτρος και ο Άγιος Ανδρέας ξεκίνησαν από τους Αγίους Τόπους για να διαδώσουν το Ευαγγέλιο. Ο Άγιος Πέτρος έφτασε στη Ρώμη και ίδρυσε τη δυτική χριστιανοσύνη ενώ ο Άγιος Ανδρέας έφτασε στην Ελλάδα και ίδρυσε την ανατολική χριστιανοσύνη. Για αιώνες η Εκκλησία που δημιούργησαν παρέμεινε ενιαίος θεσμός όμως χίλια χρόνια αργότερα οι χριστιανοί της Δύσης έγιναν καθολικοί με επικεφαλής τον διάδοχο του Αγίου Πέτρου, τον Πάπα και οι χριστιανοί της Ανατολής έγιναν ορθόδοξοι, με επικεφαλής τους διαδόχους του Αγίου Ανδρέα, τους Πατριάρχες. Ανάμεσά τους υπάρχει μια μικρή ομάδα, οι ανατολικοί καθολικοί, που γεφυρώνει τις διαφορές ακολουθώντας τις ανατολικές παραδόσεις, υπακούοντας όμως στον Πάπα.Η ιστορία ξεκινάει με τον Αλέξανδρο Ανδρέου, γιο ενός ελληνοκαθολικού ιερέα, που ανακαλύπτει στο Καστέλ Γκαντόλφο του Βατικανού το πτώμα του διδάκτορα Ουγκολίνο Νογκάρα, ενός επιστήμονα που ετοίμαζε μια σημαντική έκθεση με ένα πολύτιμο κειμήλιο-έκπληξη! Το κακό είναι πως πάνω από το πτώμα του Νογκάρα είναι ένας πανικοβλημένος Σάιμον Ανδρέου, αδελφός του Αλέξανδρου. Κι έτσι ξεκινάει μια ιστορία που θα βάλει σε κίνδυνο την πιθανή επανένωση των δύο εκκλησιών και θα αμφισβητήσει την αυθεντικότητα της Ιεράς Σινδόνης, με την οποία τύλιξαν το σώμα του Ιησού πριν το βάλουν στον τάφο Του.
Ειλικρινά προσπάθησα να το αγαπήσω αυτό το κείμενο. Ο συγγραφέας είχε μια πολύ ωραία κεντρική ιδέα, την οποία πλαισίωσε με όσες μπόρεσε να βρει περισσότερες πηγές. Η Ιερά Σινδόνη, που φυλάσσεται στο Τορίνο και θεωρείται επίσημα από τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία ως μη αυθεντική, ίσως είναι τελικά αυθεντική και ο διδάκτωρ έχει τον τρόπο να το αποδείξει. Δεν είναι μόνο αυτό το θέμα του βιβλίου. Η Σινδόνη μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη και φυλάχτηκε προσεκτικά ως το 1204 που επιτέθηκαν οι Σταυροφόροι στη Βασιλεύουσα και την έκλεψαν. Άρα θα θυμώσουν οι ανατολικοί που τους έκλεψαν το κειμήλιο οι Δυτικοί. Δεν είναι μόνο αυτό το θέμα του βιβλίου. Είναι και κάτι άλλο, κάτι μεγαλύτερο, που αν αποκαλυφθεί θα επιφέρει σοβαρή ρήξη στις σχέσεις μεταξύ των δύο Εκκλησιών. Και μέσα σε όλα αυτά υπάρχει και το Διατεσσάρων, ένα ευαγγέλιο που έγραψε ο Τατιανός ο Σύριος (γενν. περίπου το 120 μ. Χ.) και στο οποίο τοποθετούνται όλα τα γεγονότα και όλες οι απόψεις των τεσσάρων γνωστών Ευαγγελίων σε ένα ενιαίο κείμενο. Το οποίο φυσικά και δεν είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο, οπότε ίσως σκόπιμα, ίσως κατά λάθος, ο Τατιανός απέκρυπτε ή παραμόρφωνε χωρία ώστε να υπάρχει μια συνολική εικόνα κατά το δοκούν!
Πάρα πολλές εκκρεμότητες που κάποια στιγμή κουμπώνουν, πάρα πολλά και διαφορετικά θεολογικά και ιερατικά στοιχεία, δύο αδέρφια που προσπαθούν να τα βγάλουν πέρα σε αυτήν τη συνωμοσία στην οποία ενεπλάκησαν, αναλυτικές περιγραφές της δίκης-σκευωρία που στήθηκε εις βάρος του Σάιμον, ο οποίος κατηγορήθηκε τελικά για τον φόνο του διδάκτορα, οπότε αγωνίζεται να αποκαλύψει την αλήθεια, πάμπολλες σκέψεις και περιγραφές τόπου, χώρου και στιγμών που παρεμβαίνουν στην αφήγηση, μειώνοντας την ένταση και τη δράση, επεξηγηματικές πληροφορίες για την ιεραρχία και τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας του Βατικανού, συγκέντρωση Πατραρχών, αρχιερέων και απλών κληρικών στα εγκαίνια της έκθεσης, με μια ασυνήθιστη έκπληξη και γι’ αυτούς και για τον αναγνώστη, κάποια στιγμή ζαλίστηκα και κουράστηκα. Το έφτασα μέρι το τέλος, δε λέω, όμως είχα χάσει το ενδιαφέρον μου. Μάλιστα, ξαφνιάστηκα όταν στις Ευχαριστίες του συγγραφέα αποκαλύπτεται ότι χρειάστηκε δέκα χρόνια για να γράψει αυτό το κείμενο! Ίσως γι’ αυτό μου φάνηκε τόσο στριφνό, πολύπλοκο και μπερδεμένο, γιατί έχωσε πολλά πράγματα και πολλές λεπτομέρειες χωρίς να ξεκαθαρίσει τι θέλει να πει, πού να δώσει έμφαση και πώς να παρασύρει τον αναγνώστη στην πλοκή. Τέτοιες πολυεπίπεδες ιστορίες έχω συναντήσει μόνο στον Πέρεζ-Ρεβέρτε μέχρι στιγμής, τουλάχιστον όμως σε αυτόν ό,τι με κρατήσει από τα όσα αναλύει και περιγράφει, με κρατάει ως το τέλος.
Πάνος Τουρλής