Τέσσερις άνθρωποι κατηγορούν τον Ηρακλή Πουαρό για συκοφαντική δυσφήμιση, ισχυριζόμενοι πως τους έστειλε μια επιστολή με την οποία τους κατηγορεί για τη δολοφονία του Μπάρναμπας Πάντι. Ποιος ήταν αυτός ο άνθρωπος και τι τον συνδέει με τους παραλήπτες της επιστολής; Γιατί χρησιμοποιήθηκε το όνομα του Πουαρό; Ποιο κομμάτι του παζλ δεν ταιριάζει με την υπόθεση και τι σχέση έχει το γευστικό κέικ που φτιάχνει η Ευφημία Σπρινγκ με όλα αυτά;
Η Αγκάθα Κρίστι (1890-1976) είναι η βασίλισσα του αστυνομικού μυθιστορήματος, με εκατομμύρια αντίτυπα και μεταφράσεις των έργων της, με μεταφορές των περιπετειών της σε ταινίες και τηλεοπτικές σειρές και η δημιουργός των πολύ αγαπημένων φανταστικών χαρακτήρων Ηρακλή Πουαρό και Μις Μαρπλ. Ο Ηρακλής Πουαρό, με τα φαιά του κύτταρα, το εντυπωσιακό μουστάκι και το αβγοειδές κεφάλι, εμφανίστηκε σε μυθιστορήματα και διηγήματα από το 1929, οπότε και κυκλοφόρησε το βιβλίο «The mysterious affair at Styles» ως το 1975, οπότε και η τελευταία του υπόθεση έλαβε χώρα στον ίδιο τόπο και η σταδιοδρομία του έκλεισε με τον πιο δραματικό τρόπο στο βιβλίο «The curtain». Ο Βέλγος αστυνομικός, που απολαμβάνει τη σύνταξή του λύνοντας υποθέσεις ως ιδιωτικός ντετέκτιβ, είναι από τους πιο ευρηματικούς και τρισδιάστατους χαρακτήρες της αστυνομικής λογοτεχνίας.
Η Sophie Hanna έστησε έναν καλοδουλεμένο ιστό και σεβάστηκε στο έπακρο τον κόσμο της Christie! Σαν αστυνομικό μυθιστόρημα έχει πολλά θετικά στοιχεία και σαν αστυνομικό μυθιστόρημα με δανεικό πρωταγωνιστή εξακολουθεί να είναι πιστό στην αρχική ατμόσφαιρα, κλίμα, νοοτροπία, χαρακτήρα, πλοκή. Το συστήνω ανεπιφύλακτα για τους λάτρεις του βρετανικού αστυνομικού μυθιστορήματος, τους θιασώτες της Agatha Christie και για όσους θέλουν πραγματικά να στύψουν το μυαλό τους για να εξιχνιάσουν το έγκλημα κι όχι απλά να ξεφυλλίζουν το βιβλίο μέχρι το τέλος. Η υπόθεση έχει όλα τα γνωρίσματα που αγάπησαν όσοι διαβάζουν μυθιστορήματα της βασίλισσας του εγκλήματος: ένας κύκλος υπόπτων, με ενδιαφέρουσες προσωπικότητες, ψηφίδες πληροφοριών που ποτέ δεν τοποθετούνται σωστά παρά μόνο όσο πλησιάζει το βιβλίο στο τέλος, ανατροπές και αναπάντεχες εκπλήξεις, εκτεταμένοι και ζωηροί διάλογοι που θέλουν προσοχή, τα φαιά κύτταρα του μικρόσωμου ντετέκτιβ που κάνει τις κατάλληλες ερωτήσεις χωρίς ο αναγνώστης να καταλαβαίνει πού το πάει, απανωτές αλλαγές πλοκής και φυσικά το απαραίτητο κλου παρουσία των υπόπτων, όπου ο Πουαρό αποκαλύπτει την αλήθεια. Η Sophie Hannah έχει μελετήσει πολύ καλά το ύφος, το στυλ, τις αντιλήψεις και τη νοοτροπία της Agatha Christie, έχει δουλέψει σκληρά πάνω στην ατμόσφαιρα των βιβλίων της και έχει αποδώσει ορθότατα το κλίμα, τις προσωπικότητες και τις εξελίξεις.
Βρισκόμαστε στο 1929 και ο θάνατος του Μπάρναμπας Πάντι ξεκινάει μια ολόκληρη σειρά από φήμες, κίνητρα και σκοτεινές 
επιθυμίες. Την ιστορία αφηγείται ο Επιθεωρητής της Σκότλαντ Γιαρντ Έντουαρντ Κάτσπουλ, φίλος και συνεργάτης του Γάλλου ντετέκτιβ και καταγράφει με προσεγμένες και καθόλου κουραστικές λεπτομέρειες όλες τις παραμέτρους. Με έναν πολύ έξυπνο χειρισμό και απανωτές ανατροπές που φέρνουν στην κυριολεξία τα πάνω κάτω στην έκβαση του μυστηρίου, η συγγραφέας δημιουργεί μια ιστορία γύρω από τέσσερις υπόπτους, που ίσως όμως μόνο οι τρεις να είναι οι πραγματικοί. Είναι όμως έτσι ή κάποιος έχει καταφέρει να εξυφάνει έναν ακόμη πιο μπερδεμένο ιστό; Οι διακριτικές ανακρίσεις και η μυστικοπάθεια του Πουαρό αρχίζουν να φέρνουν στην επιφάνεια ανομολόγητα μυστικά, ενδοοικογενειακές σχέσεις που τίθενται σε κίνδυνο, σκελετούς καταχωνιασμένους σε ντουλάπια και πολλά άλλα. Βήμα προς βήμα ο αναγνώστης παρακολουθεί μια πραγματικά δύσκολη υπόθεση, μιας και τίποτα δεν είναι αυτό που φαίνεται, αντίθετα μάλιστα αντικαθρεφτίζεται λανθασμένα σε ευήκοα ώτα και πρόθυμες να λυθούν γλώσσες. Κι όλα αυτά για να τονιστεί ο πραγματικός ένοχος: «-Η αγάπη!... Η αγάπη είναι ο πραγματικός ένοχος, κύριε Πουαρό… Πόσες αμαρτίες και εγκλήματα δεν γίνονται στο όνομα της αγάπης!» (σελ. 376). Δεν είναι όμως μόνο αυτή ο κινητήριος άξονας των γεγονότων αλλά και η δύναμη της συγχώρεσης, η οποία εκφράζεται πολυπρισματικά στο βιβλίο και δείχνει διαφορετικές εκφάνσεις της και πού μπορούν να οδηγήσουν. Πρέπει ν’ αγαπάμε αλλά με όριο, πρέπει να συγχωρούμε γιατί η ανθρώπινη φύση δεν έχει όρια.
Ο Βέλγος ντετέκτιβ αυτήν τη φορά δυσκολεύεται πραγματικά να βγάλει άκρη και παρ’ όλο που καταλήγει σε μια σειρά ενδείξεων που τον βάζουν στο σωστό μονοπάτι, κάποιες εκκρεμότητες τον οδηγούν σε αγώνα δρόμου προκειμένου να είναι συνεπής και να κρατά αποδείξεις όταν κλείνει το περιβόητο ραντεβού με τους υπόπτους, μια εξίσου αγαπημένη συνήθειά του. Οι σχέσεις που συγκροτούν ένα ευτυχισμένο σπιτικό αρχίζουν να καταρρίπτονται και να κατακερματίζονται, αμυδρές αναμνήσεις δημιουργούν παρεξηγήσεις, μια χαλασμένη γραφομηχανή κρύβεται καλά, μια διαθήκη ίσως αλλάξει, ένα σκυλί είναι κάτι παραπάνω από σύντροφος και παρέα κι όλα αυτά συγκροτούν μια συναρπαστική και ατμοσφαιρική ιστορία, που αφουγκράζεται τον τρόπο σκέψης της Agatha Christie και βαδίζει στα χνάρια της.
Δε θα συγκρίνω ούτε θα αντιπαραβάλλω τα χαρακτηριστικά και τον τρόπο γραφής της Sophie Hannah με της Agatha Christie, γιατί κάτι τέτοιο δεν έχει νόημα. Πιστεύω πως ο Ηρακλής Πουαρό βρήκε μια καλή διάδοχο για να ζωντανέψει τις ιστορίες του και να συνεχίσει να μας κρατάει συντροφιά με τον πολύπλοκο τρόπο σκέψης του, τα γαλλικά του, τη χαρακτηριστική φυσιογνωμία του και τις ξεχωριστές υποθέσεις. Έτσι, «Το μυστήριο των τριών τετάρτων» δε με άφησε στιγμή να κουραστώ ή να βαρεθώ, αντίθετα με κατηύθυνε από τη μια πιθανότητα στην άλλη και μου παρουσίασε μια καλά σχεδιασμένη ποικιλία χαρακτήρων, τους οποίους στην κυριολεξία ξετίναξε μπροστά στα μάτια μου. Καλογραμμένο και έξυπνο, διορατικό και με πλούσια πλοκή, είναι ένα μυθιστόρημα μυστηρίου που με άφησε απόλυτα ικανοποιημένο.
Πάνος Τουρλής