Περί γυναικών και άλλων μυστηρίων

του Νίκου Φαρούπου

Ο Νίκος Φαρούπος έγραψε δεκατέσσερα διηγήματα περί γυναικών και όχι μόνο. Έρωτες στα νησιά το καλοκαίρι, τα βράδια στα μπαρ, τις νύχτες στα σκυλάδικα, με γυναίκες που κοροϊδεύουν, υποτάσσονται, επαναστατούν, αποζητούν, εξαπατούν, κάθονται φρόνιμα, βρίζουν, προδίδονται, κάνουν λάθη, αποζητούν αγκαλιά και χάδια. Κωμικά και συγκινητικά, τα κείμενα συγκροτούν ένα πάνθεον από ενδιαφέροντες χαρακτήρες που μου έδειξαν τα προβλήματά τους, τις ανάγκες τους, την καθημερινότητά τους.

Η Άσπα του Μάκη του γυψαδόρου στην αρχή της μεταπολίτευσης, η Αλεξία η τραγουδιάρα τού όχι ως το τέλος τυχερού Γκαστόνε, η Ωραία Ελένη της Κυψέλης και οι ψυχολογικές διακυμάνσεις της χυλόπιτας που έδωσε στον Σάκη τον Λούζερ (δυνατές οι περιγραφές των μηχανών και της νοοτροπίας των μηχανόβιων), η μαθήτρια Νίκη που είναι το αντικείμενο του κρυφού πόθου του φιλόλογου Κάρταλη (τι τρυφερή ιστορία), η Κλειώ του φανατικού γαύρου που δε χάνει Κυριακές χωρίς να παρακολουθήσει την ομάδα του, η κυρα-Τασία του Χρήστου με τη διπλή ζωή (πολύ έξυπνη ανατροπή του κειμένου), η Bloody Mary του μεγαλοβιομήχανου Παπαδάτου και η παράνομη σχέση της που σύντομα αγγίζει την ψύχωση, η Μαρία η Κρητικιά που μέσα από τη συγκινητική της ιστορία αναβιώνει η Μάχη της Κρήτης του 1941, η Λαβίνια από την Ολλανδία που ήρθε το καλοκαίρι σε νησί και γνώρισε τον έρωτα, η Δάφνη το λεπτεπίλεπτο φρικάκι που κατέστρεψε μια βραδιά μεταξύ αγνώστων, η Αθηνά, μια πραγματική κυρία που ξαναβιώνει τον νεανικό της έρωτα, η φαμ φατάλ Μαρκέλλα που κατέστρεψε τον αγνό και λαϊκό Σάκη, η μόνιμα ερωτευμένη Λένα που αναστατώνει δύο άντρες και η Ξανθή με την προίκα κι ένα εκπληκτικό κωμικοτραγικό συμβάν στη ζωή της, αυτές είναι οι γυναίκες που δημιουργούν μια πανσπερμία από ενδιαφέροντα περιστατικά και συνοδεύονται από εξίσου ποικίλους αντρικούς χαρακτήρες.

Ιστορίες για ερωτευμένες γυναίκες, άντρες με και χωρίς σέβας σε χρηστά ήθη, σχέσεις, γάμους, κόντρες με μηχανές, χυλόπιτες, ποδόσφαιρο και πάλη, όλες γραμμένες σε αφήγηση πρωτοπρόσωπη, προφορική, γρήγορη, χωρίς πολλές λεπτομέρειες, παραστατική και ρεαλιστική, με ανατροπές και κωμικοτραγικά στιγμιότυπα, μέσα από τα οποία ζωντανεύουν όχι μόνο τα πολλά πρόσωπα μιας γυναίκας αλλά και αυτά της ζωής, σαν κινηματογραφικά καρέ. Με εξαίρεση τη «Μαρία την Κρητικιά», τα υπόλοιπα διηγήματα κινούνται γύρω από τον ίδιο άξονα, αυτόν της παρανομίας και του υποκόσμου, της φτωχολογιάς και της νύχτας, έτσι που ένιωθα σα να τα διηγείται ο ίδιος πρωταγωνιστής, οπότε ίσως θα ήταν καλύτερο να δινόταν και μια ποικιλία αφηγηματικών μέσων. Όλα τα κείμενα είναι ένα κι ένα, θα τονίσω όμως ιδιαίτερα το τελευταίο, της Ξανθής, που κατέγραψε με τέχνη και μαεστρία εφάμιλλη του Νίκου Τσιφόρου ένα περιστατικό που έλαβε χώρα τη δεκαετία του 1960 γεμάτο κωμικοτραγικές ανατροπές και γραμμένο με γλώσσα αυθεντικά μόρτικη της εποχής.

«Περί γυναικών και άλλων μυστηρίων» ασχολείται ο συγγραφέας στο νέο του βιβλίο και χαρίζει ένα πολυποίκιλο σύνολο περιστατικών, προσώπων και τρόπων δράσης, κάποια συγκινητικά, κάποια ηρωικά, κάποια ξεκαρδιστικά, όλα όμως αφιερωμένα στη γυναίκα και τις διάφορες και διαφορετικές εκφάνσεις της.

Πάνος Τουρλής