Ο θησαυρός των πειρατών

του Άρη Τσικοντούρη

Όπως γράφει και ο υπότιτλος, πρόκειται για «ένα συναρπαστικό ταξίδι στη χρυσή εποχή των πειρατών στις θάλασσές μας». Ο Άρης Τσικοντούρης είχε την ιδέα να καταγράψει όλη τη ναυτική ορολογία και την ιστορία των πειρατών και να τα παρουσιάσει ως ένα συναρπαστικό ανάγνωσμα, με τη μορφή χειρογράφου από ναυαγό πειρατή που άλλαξε ρότα στη ζωή του και θέλησε ν’ αφήσει ενέχυρο στις επόμενες γενιές όχι τα ανδραγαθήματά του, για τα οποία δεν είναι περήφανος, αλλά την καθημερινότητά του και τις συνήθειες των πειρατών στους οποίους ανήκε!

Βρισκόμαστε στα 1810, εποχή όπου αρμενίζει στις θάλασσες κάθε λογής πειρατικό και κουρσάρικο σκαρί από Αφρική κι Ευρώπη. Το βιβλίο είναι χωρισμένο σε ευδιάκριτα κεφάλαια, με το καθένα να περιέχει και μια διαφορετική ομαδοποιημένη πληροφορία, εύληπτα δοσμένη στον αναγνώστη (κυρίως από 10 ετών και πάνω): τα μέρη των σκαριών, τα είδη των πλοίων, οι κατηγορίες των σημαιών, ξακουστοί πειρατές και κουρσάροι, τα όπλα τους, η φορεσιά τους, τα λημέρια τους, ο τρόπος ναυσιπλοΐας και ρότας των πλοίων, οι τρόποι επίθεσης, τα λάφυρα και πάρα πολλά άλλα καλωσορίζουν το παιδί σε μια μακρινή και συναρπαστική εποχή!

Σημαντικό πλεονέκτημα είναι το γεγονός πως τα εισαγωγικά εδάφια των κεφαλαίων, που περιγράφουν σε γενικές γραμμές το περιεχόμενο, είναι γραμμένα με ιδιολέκτους και με ξεκάθαρα προσωπικό ύφος, δείχνοντας έτσι την ντοπιολαλιά του ναυαγού πειρατή. Δεν έχουμε δηλαδή μια καλογραμμένη παράθεση εγκυκλοπαιδικών πληροφοριών αλλά τη γνώση ως αναπόσπαστο κομμάτι της κεντρικής ιδέας αφήγησης. Αγαπημένο μου ήταν το κεφάλαιο με τα λημέρια των πειρατών, γιατί χάρη στο ευσύνοπτο κείμενο αντιλήφθηκα το μέγεθος και την έκταση των κουρσάρικων επιδρομών κυρίως στη θάλασσα της Μεσογείου. Η εικονογράφηση είναι λεπτομερέστατη, με ωραία χρώματα, βοηθητικές λεζάντες και πολλή λεπτομέρεια που θα χαρίσει ατέλειωτες ώρες παρατήρησης!

Ποιες είναι λοιπόν οι διαφορές ανάμεσα στη φρεγάτα και το μπρίκι; Τι είναι οι καρονάδες και ο παπαφίγκος; Γιατί μνημονεύουμε ακόμη τον Λάμπρο Κατσώνη; Τι ήταν οι κατεργαραίοι; Τι άλλο εκτός από μουσικό όργανο είναι το τρομπόνι; Τι είναι ο εξάντας και ο μπούσουλας; Αυτές και άλλες ερωτήσεις κρύβουν τις απαντήσεις τους σ’ ένα διαφορετικό βιβλίο, γεμάτο περιπέτειες, ταξίδια και γλαφυρή αναπαράσταση μιας δύσκολης εποχής. Στο τέλος υπάρχουν επίσης σελίδες με παιχνίδια και κουίζ αλλά και γλωσσάρι για τους άγνωστους όρους.

Πάνος Τουρλής