Με την Αναράιδα

του Χρήστου Ι. Δούλη

Layout 1Ο βίος και η πολιτεία ανθρώπων από την Κέρκυρα στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα, μια ιστορία με πολλούς κρίκους που ξεκινάει «με την αναράιδα», ένα ξωτικό που εμφανίζεται στον δρόμο ενός πρόσφυγα από το Σούλι την εποχή της Επανάστασης και καταφεύγει στην Κέρκυρα. Ο αγώνας της καθημερινότητας, τα μειονεκτήματα της κλειστής κοινωνίας, πλήθος διαφόρων και δαφορετικών χαρακτήρων συγκροτούν ένα καλοδουλεμένο και σφιχτοπλεγμένο κείμενο που δεν μπορούσα να το αφήσω από τα χέρια μου.

Ξεδιπλώνονται ολοζώνταντα στιγμές και εικόνες από ένα χωριό της Κέρκυρας και δίνονται γλαφυρότατα σκηνές έρωτα, αποχωρισμού, μίσους, γάμων κλπ. Ήθη και έθιμα, νοοτροπία και αντιλήψεις, συμπεριφορές και χαρακτήρες, όλα εδώ, δοσμένα με πολύ ωραίο τρόπο. Το μυθιστόρημα χωρίζεται σε τρία κεφάλαια-ενότητες, αφιερωμένα σε τρεις βασικές πρωταγωνίστριες. Χωρίς να χαθώ ούτε στιγμή, κατάφερα να ακολουθήσω τα χνάρια των οικογενειών στο πέρασμα του χρόνου. Δε βαρέθηκα, δεν κουράστηκα, γιατί σε κάθε ενότητα ξεδιπλώνονταν περιστατικά προσώπων οικείων από το προηγούμενο κεφάλαιο.

Ξέρω πόσο κλειστή ήταν η ελληνική κοινωνία τους προηγούμενους αιώνες (και ακόμη είναι), παρ’ όλ’ αυτά η γραφή του κυρίου Δούλη με βοήθησε να την κατανοήσω ακόμη περισσότερο. Η αγωνία του ανθρώπου για την επιβίωση και το αύριο, η λαχτάρα της γυναίκας να μην ακουστεί στο χωριό, ο αγώνας να παντρευτεί η κόρη νωρίς νωρίς να ξεμπρεδεύουμε, η καταπίεση και τα απωθημένα που οδηγούν σε απονενοημένα διαβήματα, οι δεισιδαιμονίες, τα κτήματα και η θέση της γυναίκας στο σπίτι (δε χρειάζεται να τελειώσει το σχολείο), όλα αυτά δοσμένα με μια αφήγηση σχεδόν προφορική που μου χάρισε συγκίνηση, αγωνία, ακόμη και γέλιο. Θα σταθώ ιδιαίτερα στο 1ο κεφάλαιο, αυτό της Αναράιδας, γιατί το τέλος και η ανατροπή της ιστορίας δόθηκαν με τέτοιο τρόπο που μόνο σε καλά μυθιστορήματα τρόμου έχω συναντήσει. Επίσης μου άρεσε πολύ η περιπέτεια με τη σύφιλη, πώς το αντιμετώπισαν οι εμπλεκόμενοι, τι συνέπειες είχε, πώς αποτυπώθηκε τόσο έντονα η ντροπή της γυναίκας που έπρεπε να την εξετάσει γιατρός «εκεί κάτω»...

Πολύ καλή γραφή, πολύ καλή αναπαράσταση εποχής, τόπου και ανθρώπων, διαφορετικές από τα συνηθισμένα ιστορίες, εξαιρετικά καλοδοσμένες, όλα αυτά συγκροτούν ένα υπέροχο μυθιστόρημα που με χαρά ανακάλυψα.

Πάνος Τουρλής