Η Μπάρμπαρα Μολίνα στα 15 της χρόνια το σκάει από το σπίτι της στη Βαρκελώνη. Αφήνει ένα σημείωμα να μην την ψάξουν, όμως σύντομα ανακαλύπτουν την τσάντα της και ματωμένα ίχνη. Τέσσερα χρόνια μετά, ο πατέρας της, Πέπε, έχει κινητοποιήσει τους πάντες, η μητέρα της, Νούρια, βυθίζεται καθημερινά όλο και περισσότερο στην αδράνεια και στην κατάθλιψη, παίρνοντας χάπια ανεξέλεγκτα, η κολλητή της φίλη, Εύα, νιώθει τύψεις και ενοχές ενώ ο υπαστυνόμος Σαλβαδόρ Λοθάνο ετοιμάζεται να βγει στη σύνταξη και ενημερώνει τον αντικαταστάτη του για την υπόθεση της Μπάρμπαρα, που για την Αστυνομία έχει κλείσει. Ποιος έχει απαγάγει την Μπάρμπαρα και την κρατάει κλεισμένη σε ένα υπόγειο; Τι συνέβη τη μοιραία στιγμή της οριστικής εξαφάνισής της; Πόσο ένοχος είναι ο καθηγητής της και ο πρώην της, ή ακόμη και οι θείοι της που μένουν μακριά από την πόλη; Πόσο ανατριχιαστικά ρεαλιστικό μπορεί να είναι ένα κείμενο που αφορά τον συνεχή βιασμό και εκβιασμό ενός κοριτσιού που κάποτε ειχε όνειρα κι ελπίδες;Τα «Λόγια δηλητήριο» είναι ένα ανατρεπτικό και κλειστοφοβικό θρίλερ απαιτήσεων ππου θα το συνιστούσα για αναγνώστες από 18 ετών και πάνω. Αν δεν ανήκε στην εφηβική σειρά των εκδόσεων Κέδρος θα το συνιστούσα εξαρχής για ψαγμένους και αυστηρούς φίλους της αστυνομικής λογοτεχνίας, χωρίς όμως να είναι απλά αστυνομικό, μιας και οι σχέσεις που διέπουν τα μέλη της οικογένειας της Μπάρμπαρα και τις κοινωνικές της επαφές δείχνουν άριστη γνώση της ανθρώπινης κοινωνίας και ψυχολογίας. Η αφήγηση γίνεται σε πρώτο πρόσωπο ως προς την Μπάρμπαρα και σε τρίτο πρόσωπο ως προς τους άλλους πρωταγωνιστές. Η ιστορία εξελίσσεται μέσα από το κάθε κομμάτι που φωτογραφίζει κι άλλον χαρακτήρα.
Από τις πρώτες σελίδες βυθίστηκα χωρίς ανάσα στον σκοτεινό κόσμο της Μπάρμπαρα, που είναι κλεισμένη σε ένα υπόγειο, χωρίς φως, χωρίς ήλιο, όπου ικανοποιεί τις άρρωστες ορέξεις του ανθρώπου που την απήγαγε. Δωρικά, λιτά, η συγγραφέας μας περιγράφει τον μικρόκοσμο όπου «ζει» το κορίτσι, καταγράφει τους φόβους, τις αγωνίες, τις ελπίδες της με έναν τρόπο τόσο ρεαλιστικό που με κέρδισε αμέσως. Η ιστορία ξεκινάει με ένα τυχαίο περιστατικό: ο απαγωγέας ξέχασε το κινητό του στο υπόγειο. Η Μπάρμπαρα το αρπάζει για να ζητήσει βοήθεια αλλά δεν υπάρχει σήμα. Ταυτόχρονα, νιώθει τύψεις και ενοχές που θα το κάνει, γιατί το τέρας που την επισκέπτεται κατάφερε να της μειώσει την αξιοπρέπεια, να της διαστρεβλώσει την πραγματικότητα και να της υποδείξει πόσα πράγματα στερείται κάθε φορά που κάνει τέτοια ατοπήματα. Αυτό το τηλεφώνημα θα είναι η αρχή μιας χιονοστιβάδας αποκαλύψεων που με άφησε με αννοιχτό το στόμα και άλλαξε για πάντα τις ζωές των ηρώων.
Η Εύα που τα έφτιαξε με τον σταρ του σχολείου και της τον πήρε η Μπάρμπαρα, οπότε θέλησε να την εκδικηθεί, ο γοητευτικός και κενός καθηγητής που δε διστάζει να ρισκάρει να παρενοχλεί τις μαθήτριές του, οι οποίες αποχαυνωμένες τον ακολουθούν πιστά, οι μοντέρνοι και προοδευτικοί θείοι του κοριτσιού που στις διακοπές που έκανε μαζί τους ως τα 9 της χρόνια την έκαναν να ζήσει πρωτόγνωρες εμπειρίες, η απομακρυσμένη μητέρα που υπακούει πιστά στις νουθεσίες του συζύγου της κι αρνείται να γεμίσει δύναμη, αισιδιοξία και κουράγιο, είναι ελάχιστοι από τους ανθρώπους που δείχνουν καταπρόσωπο πόσο κακό κάνει κάποιος να κρύβεται πίσω από το δάχτυλό του, να μην παίρνει τη ζωή στα χέρια του, να μην εμπιστεύεται τους ανθρώπους που τον έφεραν στον κόσμο, να μην τολμάει κάποιος να υποστηρίξει και κυρίως να προστατέψει το ίδιο του το παιδί από το κακό που παραφυλάει και είναι οφθαλμοφανές. Κάθε σελίδα και άλλο ένα μαχαίρι στην πληγή της οικογένειας και του εκπαιδευτικού συστήματος. Γλώσσα κοφτή, αφαιρετική, εικόνες παραστατικές, οικείες, με όπλισαν με τη δύναμη να σκαλίζω τα κακώς κείμενα και να μην αφήνω τίποτε στην τύχη, ακριβώς για να μην πληγωθούν ανεπανόρθωτα δικοί μου άνθρωποι.
Ως προς το αστυνομικό κομμάτι της ιστορίας, ο χειρισμός είναι απλώς άψογος. Ο τρόπος που διάλεξε η συγγραφέας να κλιμακώσει την πλοκή, οι αλλαγές που προέκυψαν από ένα απλό τηλεφώνημα, η σταδιακή αποκάλυψη του ενόχου είναι βήματα που μόνο ένας καλά μελετημένος και ικανός συγγραφέας μπορεί να χειριστεί σωστά. Όταν έφτασε μάλιστα η ώρα που ο ένοχος αποκαλύφθηκε με έναν πολύ πρωτότυπο τρόπο, είχα συνεχίσει να διαβάζω 2-3 σελίδες μέχρι να συνειδητοποιήσω πως η συγγραφέας μόλις μου έσκασε το μυστικό. Ήταν τόσο τρομερό και ανατρεπτικό, που το μυαλό μου αρνήθηκε να το δεχτεί και συνέχισε την ανάγνωση. Προσωπικά, δεν περίμενα πως το συγκεκριμένο άτομο θα είχε κάνει αυτό το απονεννοημένο διάβημα και ξαφνικά όλη η σαπουνόφουσκα μιας άνετης, ασφαλούς, δεδομένης ζωής έσκασε με έναν εκκωφαντικό κρότο! Και ο αγώνας δρόμου που ξεκινάει με την αποκάλυψη της αλήθειας μου χάρισε πολλές στιγμές αγωνίας και φόβου για το τέλος (το οποίο a propo μου φάνηκε λίγο υπερβολικό, αν και άκρως δικαιολογημένο).
Τα «Λόγια δηλητήριο» είναι ένα υπέροχο μυθιστόρημα αστυνομικής πλοκής και κοινωνικής κατακρεούργησης, το οποίο τονίζει τη ζημιά που μπορούν να κάνουν οι λέξεις όταν στοχεύουν στην πρόκληση βλαβών ως ένδειξη αντεκδίκησης και τα κλειστά μάτια μπροστά σε ψυχοφθόρες καταστάσεις που κρύβονται σε λέξεις, σκιές και κινήσεις, όχι σε εκφερόμενες προτάσεις για να το αντιληφθείς γρηγορότερα. Ένα μυθιστόρημα για απαιτητικούς αναγνώστες.
Πάνος Τουρλής