Κάποιος οδεύει προς τον Άδη και προσπαθεί να ετοιμαστεί ψυχολογικά για τα βάσανα που θα ζήσει στην Κόλαση ενώ ένας άντρας προσπαθεί να ξαναπιάσει το νήμα της ζωής του μετά τον θάνατο της συντρόφου του μέχρι που μια σκοτεινή μορφή τον επισκέπτεται και του αποκαλύπτει κάτι που θα αλλάξει για πάντα τη ζωή τη δική του και της ανθρωπότητας. Τι κοινό έχουν αυτοί οι δύο χαρακτήρες και πώς συνδέονται; Πώς είναι να ζει κανείς στην Κόλαση για χίλια χρόνια πριν ξανασταθεί μπροστά στους τρεις δικαστές του Κάτω Κόσμου κι επιλέξει μιαν άλλη ζωή; Τι κακό εξυφαίνεται στα Τάρταρα και ποιοι θα κινδυνέψουν από τα χθόνια σχέδια ενός θανάσιμου εχθρού;
Ο Μάριος Δημητριάδης έγραψε ένα νέο μεταφυσικό συναρπαστικό μυθιστόρημα βασισμένο στην πλούσια ελληνική μυθολογία με κύριο τόπο δράσης τον Άδη και τα ιερά λατρευτικά κέντρα της Ελλάδας. Η πλοκή ξετυλίγεται σε δύο παράλληλες φάσεις, που διαδραματίζονται Τότε και Νυν, δημιουργώντας έτσι μια σειρά από ερωτήματα που απαντώνται σταδιακά όσο η ένταση κορυφώνεται και οι αποκαλύψεις αρχίζουν να δημιουργούν μια καλοσχεδιασμένη ιστορία εκδίκησης. Η φαντασία του συγγραφέα ενώνεται με τις πηγές των ελληνικών μύθων και δημιουργεί ένα σύμπαν γεμάτο θεούς, ημίθεους, θεότητες, νεκρούς και άλλα πλάσματα που βλέπουν τη γαλήνη και την ηρεμία του κάτω κόσμου να διαταράσσεται όταν κάποιοι παρεμβαίνουν με τον τρόπο τους στην καθεστηκυία τάξη. Το κείμενο κυλούσε γρήγορα, η σύνδεση των δύο ιστοριών έγινε σωστά και με καλή ρεαλιστική βάση και οι πληροφορίες για το πλούσιο και πολυποίκιλο χθόνιο σύμπαν αλλά και για τις λατρείες των θεών δίνονταν εύληπτα, με τέτοιο τρόπο που αναζητούσα κατά καιρούς κι εγώ περισσότερες πληροφορίες για όλα αυτά τα πρωτόγνωρα πράγματα!
Τότε, ένας άντρας φτάνει στο λιβάδι των ψυχών, όπου ανθρώπινες μορφές με δυσδιάκριτο φύλο στέκονται σε σειρά περιμένοντας την ώρα της κρίσης. Ο άντρας έχει κάνει κάτι κακό, παγιδευμένος όμως από θεϊκό χέρι, και παρά τη φύση και την ιδιότητά του περιμένει κι αυτός στη σειρά, σίγουρος ότι οδεύει στα σκοτεινά μπουντρούμια του Άδη. Ταυτόχρονα υπάρχουν κι εκείνοι που πέρασαν τα χίλια χρόνια κι εξέτισαν την ποινή τους, οπότε επιστρέφουν, περιμένοντας να διαλέξουν τη νέα τους ζωή. Παραστατικές και γλαφυρές είναι οι περιγραφές του μέρους και των συνθηκών διαβίωσης, συναρπαστικές οι λεπτομέρειες για τον κόσμο μεταξύ θανάτου και ζωής, για τη μεταθανάτια εμπειρία που (ίσως) βιώνουμε όταν φεύγουμε από τον κόσμο. Ο συγγραφέας δεν αφήνει τίποτα που να μην το τοποθετήσει καίρια στον πίνακά του, χωρίς όμως να κουράζει ούτε να πλατειάζει.
Το αδράχτι της Ανάγκης που ύφαινε με τις κόρες της, τις τρεις Μοίρες, η Αχερουσία, ο Πυριφλεγέθων, το λιβάδι με τους ασφόδελους, ο Κέρβερος, οι νήσοι των Μακάρων, ο Κέρβερος, ο Πλούτων, ο Άδης, οι τρεις κριτές των ψυχών ζωντανεύουν με τα μελανότερα χρώματα ένα περιβάλλον στο οποίο κανείς δε θέλει να ζήσει: «Ένας φαύλος κύκλος τιμωρίας και επιβράβευσης μέσα από τον οποίο όλοι έπρεπε να γίνουν καλύτεροι άνθρωποι. Γίνονταν όμως;» (σελ. 56). Οι περιγραφές και οι δράσεις είναι βασισμένες στην Πολιτεία του Πλάτωνα, σε κείμενα φιλοσόφων της αρχαιότητας και μεταγενέστερων συγγραφέων και εμπλουτίζονται κατάλληλα με την αστείρευτη φαντασία του Μάριου Δημητριάδη. Τελικά, ποιος είναι ο ρόλος της Κόλασης; «Πρέπει να σφυρηλατηθεί η ψυχή σου ώστε μετά να διαλέξεις τον σωστό δρόμο. Αν θυμάσαι την τιμωρία σου απλά σωφρονίζεσαι… Πρέπει να γίνεις καλύτερος άνθρωπος βαθιά μέσα σου» (σελ. 185). Ποιος είναι όμως ο ημίθεος που καταγράφει σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση τα βιώματά του σ’ αυτόν τον σκοτεινό τόπο; Ποιος θέλει να τον πάρει από κει και να τον γλυτώσει από τα μαρτύρια; Σε τι θα φανεί χρήσιμος; Τι ετοιμάζεται που θα επιφέρει μεγάλη καταστροφή;
Νυν, ο Άγγελος και η Αλίκη επισκέπτονται τον αρχαιολογικό χώρο του Αχέροντα, όπου εκείνος ζει κάτι πρωτόγνωρο. Ένα χρόνο αργότερα, η ζωή του έχει καταστραφεί: άνεργος, με την Αλίκη νεκρή σε τροχαίο, χωρίς κανέναν στη ζωή του. Τι ζητά όμως από αυτόν μια σκοτεινή φιγούρα που τον ακολουθεί; Από τι κινδυνεύει και ποιος θα τον προστατέψει; Γιατί πρέπει να πάει στη Χαλκίδα; Τι λάθος έκανε στο μαντείο του Αχέροντα; Η ιστορία στο Νυν είναι εξίσου γεμάτη με ανατριχιαστικές περιγραφές, σασπένς, τρόμο ενώ εμφανίζονται Κάβειροι, χθόνιες θεότητες, οι θεοί του Ολύμπου αλλά και ασύλληπτα πλάσματα, με τον Κέρβερο να κρατάει έναν ιδιόμορφο πρωταγωνιστικό ρόλο, ο Αξιόκερσος, η Αξίερος, ο Ευρύνομος μαζί με τους γνωστότερους δώδεκα θεούς, τον Άδη, τον Πλούτωνα και τον Κέκροπα βγαίνουν στο προσκήνιο και παίζουν ρόλους που θα επηρεάσουν για πάντα τη ζωή του Άγγελου. Τα λατρευτικά μυστήρια της αρχαιότητας, η φιλοσοφία και η στάση ζωής των προγόνων μας, όλα ζωντανεύουν στη σημερινή εποχή και οδηγούν βήμα προς βήμα τον πρωταγωνιστή σε μια περιπέτεια που δεν έχει ξαναζήσει. Ο Άδης στέλνει κατά χιλιάδες τους νεκρούς από τα Τάρταρα για να τον βρουν. Δελφοί, Αλεξανδρούπολη, Καβάλα, Χαλκίδα, Όλυμπος, Σαμοθράκη, Πελοπόννησος είναι μερικά μόνο από τα μέρη που πρέπει να μεταβεί ώστε να έρθει πιο κοντά στη μυστηριώδη αποστολή του, για την οποία ελάχιστα πράγματα ξέρει. Πώς ο Άγγελος διακυβεύει το γόητρο του Πλούτωνα στον Άδη και τι θα κάνει ο θεός για να διατηρήσει το κύρος του; Ως πού μπορεί να φτάσει, χωρίς όμως οι πράξεις του να αντίκεινται στη φυσική ροή των πραγμάτων; Ποιος είναι ο ρόλος του Άγγελου στο Νυν και πώς συνδέεται με τη φιγούρα που βασανίζεται στα Τάρταρα Τότε;
Η «Κατάβαση» είναι μια συναρπαστική και ανατρεπτική περιπέτεια που μου συνέστησε την πλούσια ελληνική μυθολογία με καταπληκτικό και υποδειγματικά ανατρεπτικό τρόπο. Το κείμενο αποτελείται από τρία μέρη, διακριτά χωρισμένα και στολισμένα από τα αρχαία ελληνικά γράμματα κόππα, βαυ (ή δίγαμμα) και σαμπί, με την αγωνία να κορυφώνεται και την πλοκή να κλιμακώνεται από κεφάλαιο σε κεφάλαιο. Στο ένα σκέλος έχουμε γλαφυρές περιγραφές του Κάτω Κόσμου και εξελίξεις που θα πυροδοτήσουν την πλοκή του άλλου ενώ στο παράλληλο υπάρχει ένταση και σασπένς μέχρι να αποκαλυφθεί η συνολική εικόνα κι αμέσως μετά αρχίζει μια σκληρή μάχη που με κράτησε από την αγωνία σχεδόν όρθιο μέχρι το τέλος. Παρ’ όλες τις συχνές και ίσως περιττές χρήσεις του επιρρήματος «ευτυχώς», οι ραγδαίες εξελίξεις και τα απρόσμενα γεγονότα έρχονταν με τέτοια ορμή που δε με απασχόλησε και πολύ αυτό. Ήθελα να δω πώς θα ενωθούν οι δύο ιστορίες και πώς θα υλοποιηθεί το σατανικό σχέδιο που κάποιος έχει καταστρώσει, επιβουλευόμενος μια άρχουσα τάξη αιώνων. Ρεαλισμός και φαντασία, εκπλήξεις και γρήγορη γραφή είναι μερικά μόνο από τα θετικά χαρακτηριστικά της νέας συναρπαστικής περιπέτειας του Μάριου Δημητριάδη.
Πάνος Τουρλής