Η πρώτη λέξη

του Βασίλη Αλεξάκη

Λέξεις λοιπόν. Παντού λέξεις. Εκφράζουν οργή, αγανάκτηση, πόνο, χαρά, κίνδυνο και πάνω από όλα την ανάγκη του ανθρώπου για επικοινωνία. Πώς επικοινωνούσαν λοιπόν οι προϊστορικοί άνθρωποι μεταξύ τους, ο homo sapiens, o homo erectus; Πόσες γλώσσες υπάρχουν σήμερα στον κόσμο και πόσες διάλεκτοι; Πόσο γρήγορα αφανίζονται από τον γλωσσολογικό χάρτη ανησυχώντας την UNESCO; Ποια άραγε να είναι η πρώτη λέξη που ειπώθηκε ποτέ; Πώς προέκυψε η νοηματική και πόσο εύκολη είναι να μαθευτεί και να εκφράσει κάθε λέξη και δυνατότητα της επικοινωνίας;

Αν το διαβάσει κανείς σα μυθιστόρημα ίσως δυσκολευτεί και μπερδευτεί με την πορεία της πλοκής. Ο Μιλτιάδης, καθηγητής φιλολογίας, ζει στο Παρίσι και ψάχνει να βρει την πρώτη λέξη που ξεστόμισε ποτέ ο άνθρωπος. Δυστυχώς ο θάνατος τον προλαβαίνει και αναλαμβάνει η αδερφή του να βρει αυτό το μυστικό της ανθρωπότητας. Συναντά διάφορους επιστήμονες, κάνει μια βαθιά και μεγάλη συγκριτική έρευνα στις γλώσσες και τις διαλέκτους των ανθρώπων, μέσα σε όλα αυτά ξαναφέρνει στον νου της ευτυχισμένες στιγμές από το οικογενειακό τους παρελθόν κλπ. Δεν κατάφερα να παραμείνω πιστός στη ροή της αφήγησης, κάπου χάθηκα κι εγώ, κάπου μπλέχτηκα, κάπου έδωσα περισσότερη βάση στις πολλές και συναρπαστικές εγκυκλοπαιδικές πληροφορίες του συγγραφέα για τη γλωσσολογία και την ανθρωπολογία. Ένα δυνατο βιβλίο που το συστήνω κυρίως ως προς τον πλούτο των πληροφοριών.

Πάνος Τουρλής