Μια κοπέλα βρίσκεται δολοφονημένη, ακρωτηριασμένη και γδαρμένη στο σπίτι της ενώ μυστηριώδεις λατινικές φράσεις έχουν χαραχτεί στην πλάτη της. Η βία του φόνου οδηγεί τον profiler Ρόμπερτ Χάντερ της Αστυνομίας του Λος Άντζελες να αναλάβει την υπόθεση κι αυτή θα είναι η αρχή μιας φρικιαστικής γκαλερί νεκρών που θα έρθει στο διάβα του.
Αυτή είναι η ένατη υπόθεση που αναλαμβάνει ο Ρόμπερτ Χάντερ, ένας ιδιοφυής και χαρισματικός άνθρωπος, με υψηλό δείκτη ευφυίας και πολύ καλή γνώση της ανθρώπινης συμπεριφοράς και ψυχολογίας. Ο Χάντερ, πτυχιούχος Ψυχολογίας και με διδακτορικό στην Ανάλυση Εγκληματικής Συμπεριφοράς και στη Βιοψυχολογία, είδε τη ζωή του να ανατρέπεται οριστικά όταν ο πατέρας του έπεσε θύμα ληστείας από αγνώστους. Η μανία του για εκδίκηση και η αδυναμία των ερευνών να εντοπιστούν οι ένοχοι τον οδήγησαν να καταταγεί στους κόλπους της Αστυνομίας. Η αλματώδης καριέρα του τον ενσωμάτωσε στη Διεύθυνση Ληστειών και Ανθρωποκτονιών της Αστυνομίας του Λος Άντζελες. Χάρη στο υπόβαθρό του στην ψυχολογία της εγκληματικής συμπεριφοράς τοποθετήθηκε ως επικεφαλής στη Μονάδα Υπερβίαιων Εγκλημάτων της Αστυνομίας του Λος Άντζελες, όπου εξετάζονται οι ανθρωποκτονίες με υπερβολικό σαδισμό και βιαιότητα. Η υπόθεση του Χειρουργού τον κουράζει αφάνταστα: Τι θα έπρεπε να αναλύσει πρώτα; Τους φόνους καθαυτούς; Τα θύματα; Τη μεθοδολογία; Τις υπογραφές του δολοφόνου; Τα μηνύματά του; Τους τόπους των εγκλημάτων; Τις τοποθεσίες; Τη θεωρία στην οποία είχε καταλήξει αλλά όχι με βεβαιότητα; Ο δολοφόνος είναι ένα πλάσμα χωρίς ψυχή και με μια κεντρική ιδέα που δεν τη χωράει ανθρώπινος νους. Δεν ακολουθεί συγκεκριμένο μοτίβο θυμάτων και δράσης κι αυτό κάνει τα πράγματα ακόμη πιο δύσκολα.
Το πρώτο θύμα με το οποίο ξεκινάει η ιστορία είναι το μοντέλο Λίντα Πάρκερ, μια νομοταγής πολίτης με λευκό ποινικό μητρώο, η οποία βρέθηκε με κομμένα άκρα και γδαρμένο σώμα, με τέτοιο τρόπο που «είχε απομείνει μια γκροτέσκα μάζα από καφεκόκκινο μυικό ιστό, γυμνά όργανα και εκτεθειμένα κόκαλα» (σελ. 29-30). Στην πλάτη της υπάρχει ένα πρόχειρα χαραγμένο μήνυμα γραμμένο στα λατινικά. Το θύμα, το μέρος, το αίμα, η σκηνοθεσία του σώματος είναι όλα κομμάτια ενός γκροτέσκο έργου τέχνης, κάτι που όμως θα καταρριφθεί όταν βρεθεί όχι μόνο το επόμενο αλλά και τα προηγούμενα θύματα του δολοφόνου, μιας και η υπόθεση τραβάει την προσοχή του FBI και συγκεκριμένα του Εθνικού Κέντρου Ανάλυσης Βίαιων Εγκλημάτων, ένα τμήμα που έχει ως βασική αποστολή να προσφέρει βοήθεια στην έρευνα ασυνήθιστων ή επαναλαμβανόμενων βίαιων εγκλημάτων στις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και στο εξωτερικό. Ο Έντριαν Κένεντι, επικεφαλής του Κέντρου, εργάζεται στην Ουάσιγκτον όταν μαθαίνει ότι ο Χειρουργός χτύπησε ξανά κι έτσι ταξιδεύει στο Λος Άντζελες με τους πράκτορες Έρικα Φίσερ και Λάρι Γουίλιαμς. Ξέροντας τα προσόντα και τις ικανότητες του Χάντερ του προτείνει να συνεργαστούν για τη διαλεύκανση της υπόθεσης: θα παραμείνει ντετέκτιβ της αστυνομίας του Λος Άντζελες αλλά θα αποκτήσει δικαιοδοσία εθνικής εμβέλειας ώστε να πιάσει το κάθαρμα. Ο Χάντερ απαιτεί τη συμμετοχή και του Γκαρσία και το κυνήγι του Χειρουργού ξεκινάει! Ντιτρόιτ, Γουίτσιτα και τώρα Λος Άντζελες, ακόμη και Τούσον, κάνουν τους εμπλεκόμενους να πηγαινοέρχονται από Πολιτεία σε Πολιτεία με τον χρόνο να τελειώνει και τις δολοφονίες να βελτιώνονται αισθητά ως προς τον τελικό στόχο του δολοφόνου.
Ο συνεργάτης του Ρόμπερτ Χάντερ, Κάρλος Γκαρσία, ήταν ήδη δύο χρόνια ντετέκτιβ όταν επέλεξε να μεταβεί στο Ανθρωποκτονιών. Παντρεμένος με τη γλυκιά Άννα και γιος ομοσπονδιακού πράκτορα, αγνόησε τις προτροπές της μητέρας του, που ήξερε καλά τους κινδύνους και τα προβλήματα από ένα τέτοιο επάγγελμα, και ακολούθησε τα βήματα του ήρωά του, του πατέρα του! Ως προς τη συνεργασία μεταξύ Χάντερ και Γκαρσία έχουμε μια ιδανική εξισορρόπηση, μιας και οι δύο συμμετέχουν στις έρευνες, ακολουθούν παράλληλες ή διαφορετικές άκρες στο δύσκολο κουβάρι που έμπλεξαν και ταυτόχρονα η προσωπική τους ζωή είναι εντελώς αντίθετη: ο ένας ανύπαντρος, αφοσιωμένος στις υποθέσεις του, με τα δικά του ψυχολογικά προβλήματα και ο άλλος παντρεμένος με μια γυναίκα γεμάτη κατανόηση, υπομονή και εγκαρτέρηση. Στο πλάι τους είναι και πάλι η αστυνόμος Μπάρμπαρα Μπλέικ, επικεφαλής της Διεύθυνσης Ληστειών και Ανθρωποκτονιών της Αστυνομίας του Λος Άντζελες, μια γυναίκα σκληρή που δε χαρίζεται, βλέπουμε όμως πως κέρδισε σταδιακά την εμπιστοσύνη των υφισταμένων της, ο υπαστυνόμος Φρέντερικ Τζάρβις που κλήθηκε στον τόπο του πρώτου εγκλήματος κι έχει πάθει σοκ από αυτό που αντίκρισε, η δρ Κάρολιν Χόουβ, επικεφαλής της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας του Λος Άντζελες και ξανά η Μισέλ Κέλι, που βοήθησε τον Ρόμπερτ Χάντερ στην υπόθεση του βιβλίου «Έναν προς έναν», επικεφαλής της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος του FBI, μια πραγματική ιδιοφυία στη χρήση των υπολογιστών, ικανή να χακάρει σε δευτερόλεπτα διαδικτυακούς σέρβερ και on-line βάσεις δεδομένων. Ιδιαίτερη αναφορά θα κάνω στην Τρέισι Άνταμς, καθηγήτρια ψυχολογίας και εγκληματολογικής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες, η οποία ήρθε στη ζωή του Χάντερ στο προηγούμενο βιβλίο, είναι έξυπνη, με χιούμορ, ελκυστική κι έχει καταφέρει να αποκωδικοποιήσει κάποιες από τις ενδείξεις της συμπεριφοράς του Χάντερ. Ο ντετέκτιβ, όταν είχε χάσει τη μητέρα του στα επτά του χρόνια έβλεπε τόσο βασανιστικούς εφιάλτες που το μυαλό του, αναπτύσσοντας έναν μηχανισμό αυτοάμυνας, έκανε ό,τι μπορούσε για να τον κρατάει ξάγρυπνο, με τον ύπνο να μετατρέπεται πια σε πολυτέλεια και βασανιστήριο. Μόλις όλο αυτό μειώθηκε αισθητά, έχασε τον πατέρα του κι έτσι οι εφιάλτες επέστρεψαν, μόνο που η Τρέισι δείχνει να αποτελεί μια σημαντική βοήθεια σε όλο αυτό.
Οι περιγραφές των μεθόδων του δολοφόνου, της τελετουργίας της μεταμόρφωσής του, τα αισθήματα που πηγάζουν από τους τόπους των εγκλημάτων είναι σοκαριστικά! Ο Χειρουργός ξέρει πολύ καλά από μακιγιάζ και μεταμορφώσεις, έχει τα κατάλληλα αξεσουάρ και μια μεγάλη συλλογή από περούκες και άλλα τέτοια αντικείμενα, κάτι που τον κάνει έναν πραγματικό χαμαιλέοντα, μόνο που δυστυχώς δε μένει μόνο στην εμφάνιση αλλά υποδύεται τον χαρακτήρα και την προσωπικότητα του ατόμου που θα βάλει στόχο! Ανέκαθεν λάτρευε τη νύχτα, την ησυχία της μα πάνω απ’ όλα το σκοτάδι της, στο οποίο μπορεί να κρυφτεί. Η φαντασία του είναι πιο ισχυρή κι από την ίδια την κόλαση ενώ το επίπεδο της συναισθηματικής αποσύνδεσης από τη ζωή ξεπερνάει κάθε όριο κι έτσι μπορεί να βασανίσει εξίσου άνετα ένα ζώο με έναν άνθρωπο. Έτσι λοιπόν αυτήν τη φορά μελετάμε το πόσο κακό μπορεί να κάνει η αποφασιστικότητα, αφού κάποιος μπορεί ν’ αρχίσει να σκοτώνει έχοντας έναν στόχο και αδιαφορώντας για κοινά στοιχεία μεταξύ των θυμάτων του, αρκεί να θέλει να το κάνει, οπότε η ψυχοπάθειά του είναι επίκτητη κι όχι έμφυτη, αφού πίεσε τον εαυτό του να γίνει συναισθηματικά αποστασιοποιημένο άτομο. Αυτό που μοιάζει με τέχνη στα μάτια του ίσως να μοιάζει σα βίαιος φόνος στα μάτια κάποιου άλλου αλλά έχει παθιαστεί με τη δημιουργία μιας γκαλερί νεκρών. Οι μέθοδοι που ακολουθεί αναγκάζουν τους ντετέκτιβ και τους πράκτορες να αφιερώσουν πολλές ώρες στον εντοπισμό και στην επεξήγησή τους (π. χ. πώς μπορεί κανείς να αποστραγγίσει έναν άνθρωπο από το αίμα του ή πώς να γδάρει ένα ανθρώπινο σώμα χωρίς να προκαλέσει πόνο), θα έβλεπαν όμως ποτέ τη μεγαλοπρέπεια του οράματός του και τη σπουδαιότητα του έργου του;
Ο συγγραφέας για άλλη μια φορά δείχνει τις γνώσεις του και την εμπειρία του από τον χώρο της εγκληματολογικής ψυχολογίας. Χάρη σε αυτόν έμαθα εδώ, μεταξύ άλλων, για τις κρεατόμυγες και πώς φωλιάζουν σε ανοιχτές πληγές με τέτοιο τρόπο που μπορούν να μειώσουν το μέγεθος του ανθρώπινου σώματος στο μισό, για τον Δολοφόνο της Σκακιέρας Αλεξάντερ Πιτσούσκιν που θέλησε να σκοτώσει τόσους ανθρώπους όσους και τα τετράγωνα μιας σκακιέρας αλλά και για το πρότυπό του, τον Χασάπη του Ροστόφ Αντρέι Τσικατίλο που είχε δολοφονήσει 56 ανθρώπους από το 1978 έως το 1980, καθώς και για το ότι ο εκτιμώμενος όγκος αίματος στο ανθρώπινο σώμα αντιστοιχεί κατά προσέγγιση στο 7 με 9 % του βάρους του.
Ρεαλισμός, κινηματογραφικοί διάλογοι και απανωτές εναλλαγές σκηνών προσφέρουν ταχύτητα και παλμό κατά την ανάγνωση του κειμένου. Πέντε άνθρωποι κυνηγούν ένα κατά βάση φάντασμα, αφού δεν ακολουθεί συγκεκριμένα μοτίβα για να καταφέρουν να τον εντοπίσουν ενώ το βασικό του όραμα είναι κάτι που θα δυσκολευτούν πολύ να εντοπίσουν. Η μεγάλη έκπληξη όσο πλησίαζα στο τέλος μου έσφιξε για πολλή ώρα το στομάχι και για άλλη μια φορά κατάλαβα πόσο επικίνδυνη είναι η σκοτεινή πλευρά του ανθρώπου ενώ ταυτόχρονα διαπίστωσα και πάλι πόσο ταλαντούχος συγγραφέας είναι ο Chris Carter. Μπορεί στα βιβλία της σειράς το βασικό μοτίβο να είναι το ίδιο (κατά συρροή δολοφόνοι με απάνθρωπες και αποστασιοποιημένες συναισθηματικά εγκληματικές πράξεις που τους κυνηγούν οι ντετέκτιβ), πάντα με ποικίλες μεθόδους ή διαφορετικά βήματα επίλυσης οπότε και το ενδιαφέρον παραμένει αμείωτο, σε κάθε ένα από αυτά όμως υπάρχει επιπλέον και κάτι διαφορετικό είτε στη θεματολογία είτε στην τελική αποκάλυψη είτε στο μήνυμα που θέλει να περάσει το βιβλίο, γι’ αυτό εθίζομαι όλο και περισσότερο στα κείμενά του. Η σειρά με τον Ρόμπερτ Χάντερ θέλει γερά νεύρα και άπλετο φως όσο κρατάει η ανάγνωση.
Πάνος Τουρλής