Σμύρνη 1919. Η νενέ Σουλτάνα, που ξέρει από ματζούνια και βοτάνια, βλέπει το μεγάλο κακό να έρχεται. Ο Αριστείδης και η Ζαχαρένια ζουν μια πλούσια κοινωνική ζωή μαζί με τα πέντε παιδιά και αποφασίζουν να μετεγκατασταθούν στη Θεσσαλονίκη για να γλυτώσουν το μεγάλο λεπίδι. Στη Θεσσαλονίκη γεννιέται το τελευταίο τους παιδί, η Μέλια, ένα παράξενο πλάσμα που προβλέπει τα μελλούμενα και κινείται λες σε έναν κόσμο ονειροφαντασίας. Από την πρώτη στιγμή, η Ανθή αντιπάθησε την αδελφή της και το μυθιστόρημα ασχολείται με την αντιπαλότητα ανάμεσά τους, ένα μίσος και μια αέναη πάλη ανάμεσα στο κακό και το καλό, γιατί η Ανθή είναι μια αδίστακτη γυναίκα και η Μέλια ένα καλόκαρδο πλάσμα. Ποια είναι τα μελλούμενά τους; Τι θα φέρει η καθεμιά στον κόσμο γύρω της; Τι θα αποκαλυφθεί στη συνέχεια της ιστορίας; Πώς γίνεται το παρελθόν της μάγισσας γιαγιάς να επανέλθει στο παρόν απρόσκλητο; Ποια είναι η Ελίφ που σηματοδότησε την αρχή της ιστορίας;Σε γενικές γραμμές το βιβλίο με κράτησε. Οι ξεκάθαροι χαρακτήρες των δύο αδελφών και η ποικιλία των γεγονότων γύρω τους τους έδινε τη δυνατότητα να βελτιώσουν ή να χειροτερέψουν τη μεταξύ τους επικοινωνία και επαφή με διαφορετικούς τρόπους και να καλλιεργηθεί ακόμη περισσότερο το χάσμα ανάμεσά τους. Στην αρχή της ιστορίας θυμήθηκα τις «Μάγισσες της Σμύρνης», ειδικά από τη στιγμή που η Ανθή θέλησε να τυλίξει τον άντρα που αγάπησε με βοτάνια. Σύντομα όμως η ιστορία πηγαίνει σε εντελώς άλλη κατεύθυνση και φαίνεται ξεκάθαρα πως η συγγραφέας θέλει άλλα πράγματα να τονίσει.
Η οικογένεια του Αριστείδη Κυριαζόγλου ζει δύο μεγάλες καταστροφές: τη σφαγή της Σμύρνης και τη σφαγή των Καλαβρύτων, όπου εγκαταστάθηκαν οικογενειακώς οριστικά, τον Δεκέμβρη του 1943. Είναι σημαδιακά γεγονότα για την ελληνική Ιστορία, όμως η κυρία Ραζή δεν ξεχειλώνει την ιστορία της για να τη φτάσει είκοσι χρόνια μετά στο δεύτερο τραγικό γεγονός. Αφήνει τους χαρακτήρες της και κυρίως τις δύο πρωταγωνίστριες να περπατήσουν, να ερωτευτούν, να αγαπήσουν, ακόμη και να σκοτώσουν και οι συνέπειες αυτών των πράξεων θα αρχίσουν μία μία να εμφανίζονται αμέσως μετά τον πόλεμο. Είναι έντονα κλειστοφοβική η ατμόσφαιρα του μυθιστορήματος, μιας και διαδραματίζεται κυρίως στο σπιτικό των Καλαβρύτων. Ένιωθα λες και ήμουν αποκλεισμένος σε έναν χώρο όπου το κακό παραμονεύει για να βγει και να θερίσει. Ως πού θα φτάσει η αδίστακτη Ανθή για να περάσει το δικό της, υποταγμένη σε μια προδιαγεγραμμένη μοίρα κι ενώ το κακό έχει φωλιάσει μέσα της και διψάει για να βγει;
Όπως και στο Malordo, έτσι κι εδώ, παρ’ όλο που η ιστορία έχει ένα ενδιαφέρον, που υπάρχουν ζωντανοί χαρακτήρες και έχουμε ανατροπές, κάτι στη γραφή της κυρίας Ραζή σύντομα με έκανε να χάσω τον ειρμό της αφήγησης. Δε γνωρίζω τι είναι αυτό, παρ’ όλο που ως ιδέα και γραφή το «Ελίφ» είναι κάτι αξιοπρόσεκτο. Θέλει περισσότερο ξεκαθάρισμα στον χωροχρόνο; Θέλει περισσότερα εισαγωγικά στοιχεία για την τοποθέτηση στον χώρο και τον χρόνο που διαδραματίζονται τα εκάστοτε γεγονότα; Θέλει περισσότερη υποστήριξη στους χαρακτήρες και όχι πρώτα τα γεγονότα και μετά το παρελθόν τους για να δικαιολογήσει τα δρώμενα; Ειλικρινά, δεν το έχω εντοπίσει ακόμη αυτό που με ξενίζει. Σαφώς όμως η ροή της αφήγησης και οι χαρακτήρες είναι πιο ξεκάθαροι από το Malordo, το οποίο δυστυχώς εγκατέλειψα νωρίς.
Ρίξτε μια ματιά στο «Ελίφ», έχει μια ωραία ιστορία που εξελίσσεται με διαφορετικό και μη αναμενόμενο τρόπο. Με χαρά επίσης ανακάλυψα ότι το κείμενο έχει αποδοθεί και θεατρικά, επομένως σε επόμενο ανέβασμά του θα είμαι σίγουρα ανάμεσα στο κοινό, ακριβώς για να μου λυθούν όσες απορίες μου δημιουργήθηκαν διαβάζοντάς το.
Πάνος Τουρλής