Γιατί οι πρωτόγονοι δεν ήξεραν τίποτα

του Νίκου Ποταμιάνου

Η Μυρτώ συζητάει με τον πατέρα της για τις συνθήκες ζωής και επιβίωσης στην προϊστορική περιόδο, η γλώσσα της πάει ροδάνι και μέσα από μια δημιουργική, αστεία και σοβαρή ταυτόχρονα συζήτηση μαθαίνει πολλά. Το βιβλίο είναι ένα συναρπαστικό παραμύθι για παιδιά από 8 ετών που βοηθάει τους μικρούς αναγνώστες να κατανοήσουν καλύτερα την προϊστορική εποχή και την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους.

Πώς εξελίχθηκε ο «αυστραλοπίθηκος» σε «homo sapiens»; Πώς καλλιεργήθηκε η γλώσσα; Πώς ανακαλύφθηκε η φωτιά; Πόσο σημαντική επανάσταση ήταν η ανακάλυψη της γεωργίας; Πόσο ρηξικέλευθες ήταν οι τρεις μεγαλύτερες αλλαγές στη ζωή της ανθρωπότητας (γεωργία, φωτιά, βιομηχανική επανάσταση); Πώς ήταν τα πρώτα σπίτια; Πού αποθήκευαν τα σιτηρά και τα άλλα τρόφιμα ώστε να τα καταναλώσουν αργότερα; Πώς εξημερώθηκαν τα ζώα; Πώς εμφανίστηκαν τα χρήματα και τι συνέπειες επέφεραν; Σε τι βοήθησε η γραφή;

Αυτές και άλλες ερωτήσεις βρίσκουν απάντηση στο βιβλίο του κυρίου Νίκου Ποταμιάνου με τον πιο ευφάνταστο, ειλικρινή και μακρύ τίτλο που έχω δει ως τώρα. Κείμενο που γεμίζει το παιδί γνώσεις και πολλές πληροφορίες, με διασκεδαστικό τρόπο και με τη συνοδεία έξυπνα σκιτσαρισμένων εικόνων. Ο διάλογος μεταξύ πατέρα και κόρης βοηθάει τη ροή της αφήγησης με την εναλλαγή ερωτήσεων-απαντήσεων και χιουμοριστικών ευρημάτων και ο μικρός αναγνώστης κάνει κτήμα του με τον καλύτερο τρόπο πάμπολλες πληροφορίες που θα τον βοηθήσουν να μάθει πολλά για το χτες και να κατανοήσει καλύτερα το σήμερα. Η Μυρτώ κάνει ερωτήσεις που σίγουρα θα έχουν σχηματιστεί και στο μυαλό των παιδιών ενώ ο πατέρας χρησιμοποιεί ρεαλιστικά παραδείγματα που όλοι συναντάμε στην καθημερινότητά μας ώστε να απαντήσει με τον καλύτερο τρόπο σε όλα αυτά τα ερωτηματικά που προκύπτουν κατά την πορεία της συζήτησης.

Η εικονογράφηση του κυρίου Πέτρου Χριστούλια είναι κωμική και ταυτόχρονα τεκμηριωμένη. Χρησιμοποίησε εκφράσεις στα πρόσωπα και τα ζώα ώστε να προκαλέσει λογιών λογιών αισθήματα στο παιδί ενώ ταυτόχρονα με τα χρώματά του έδωσε μια ρεαλιστική απεικόνιση των εποχών που περιγράφονται στο βιβλίο. Συχνά μάλιστα καταφεύγει σε τεχνικές που συναντάμε σε κόμικς και καταφέρνει να αποδώσει μια ιστορία μέσα στην ιστορία, μιας και οι εικόνες του πάντα έχουν ένα δραστήριο φόντο για να ξεφεύγει το μάτι και να ερευνά το μυαλό.

Το «Γιατί οι πρωτόγονοι δε ήξεραν τίποτα» είναι ένα διασκεδαστικό και μορφωτικό βιβλίο για μικρά παιδιά κι ένα πολύ σημαντικό πρώτο βήμα για όποιον θέλει να γνωρίσει εύληπτα και όχι αποστειρωμένα τα πρώτα βήματα των προγόνων του ανθρώπινου είδους πάνω στον πλανήτη και τις βαθμίδες και περιόδους εξέλιξης του ανθρώπινου πνεύματος, πληροφορίες που ζωντανεύουν παραστατικά χάρη σε μια έξυπνη και ευρηματική εικονογράφηση.

Πάνος Τουρλής