Απόψε δεν έχουμε φίλους

της Σοφίας Νικολαΐδου

Αξίζει πριν ξεκινήσω να παραθέσω την περιγραφή από το οπισθόφυλλο του συγκεκριμένου βιβλίου:

Δεκέμβριος 2008: Πορείες και συνθήματα. Μια μεγάλη φωτιά σε μια μεγάλη σχολή. Και μια φράση που εκτοξεύεται με δύναμη: Απόψε δεν έχουμε φίλους.
Οκτώβριος 1981-1989: Ένας ανυποψίαστος -μα αποφασισμένος- ιστορικός ερευνά το απαγορευμένο θέμα των δωσίλογων και τις γερμανοφασιστικές οργανώσεις στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Από παντού, πέφτουν να τον φάνε.
1934-1944: Ναζιστική Γερμανία, κατεχόμενη Θεσσαλονίκη. Εβραίοι, Έλληνες, Γερμανοί. Μαυραγορίτες, κατηχητικά, φυλακές και συσσίτια. Προδότες και πατριώτες.

Ένα μυθιστόρημα για τρεις γενιές Ελλήνων που προσπαθούν να ζήσουν τη ζωή τους, την ώρα που η Ιστορία δείχνει τα δόντια της. Γονείς και παιδιά, φοιτητές, μαθητές, πανεπιστημιακοί δάσκαλοι, μπακάληδες και αλάνια, γιαγιάδες και υπάλληλοι, συνδικαλιστές και ουδετερόφιλοι μαθαίνουν μια και καλή πως πρώτα κοιτάς πού χύθηκε το αίμα σου και ύστερα διαλέγεις πλευρά.
Ποια είναι η σωστή και ποια η λάθος απόφαση, όταν ο κόσμος γύρω καίγεται;
Πώς τσακίζεται η θεωρία στην πράξη;
Και ποιος μας βεβαίωσε, παρακαλώ, πως αυτή η χώρα ποτέ δεν πεθαίνει;

Το βιβλίο αναφέρεται σε τρεις διαφορετικές στιγμές της ελληνικής ιστορίας. Είμαι βεβαία πως ουκ ολίγοι Θεσσαλονικείς, έχοντας βιώσει αυτά τα γεγονότα, θα το θεωρήσουν απλά Αριστούργημα διότι τα γεγονότα είναι δωσμένα χαρισματικά. Για μένα, αυτό το βιβλίο αξίζει να διαβαστεί για πολλούς λόγους:

  1. Δεν υφίσταται πουθενά η αντίληψη του τί είναι σωστό και τί λάθος, ποιος από τους ήρωες έχει δίκιο και ποιος όχι, ποά είναι η αλήθεια και πιο το ψέμα! Είναι στην ευχέρεια του αναγνώστη να αποφασίσει.

  2. Αποκτάς αμέσως οικιότητα με τους χαρακτήρες του βιβλίου, θαρρείς πως ειναι άτομα που έχεις γνωρίσει ή τουλάχιστον που κάποιος σου έχει ήδη μιλήσει για αυτά. Αυτό μαζί με τη σωστή τοποθέτηση της συγγραφέως σε κάνει να μην μπορεί να ταυτιστείς εύκολα με κάποιον όσο και να προσπαθείς!

  3. Η ελλειπτική αλλά συνάμα αριστοτεχνικά δομημένη αφήγηση της κας. Νικολαίδου σε αφήνει να βγάλεις εύκολα τα δικά σου συμπεράσματα και διδάγματα.

  4. Κατ'εμέ η οπτική γωνία από την οποία η κα. Νικολαίδου βλέπει και γράφει τα γεγονότα ειναι τόσο ρεαριστική όσο και συναισθηματική, μιας και μέσα από πολλές σκηνές νιώθεις έντονη συγκινησιακή φόρτιση που κυριολεκτικά σε κάνει να μη θες να αφήσεις το βιβλίο από τα χέρια σου.

  5. Εκληκτικό είναι το «μαύρο χιούμορ» και οι ελαφριές πινελιές ειρωνίας εδώ και εκεί της συγγραφέως τα οποία διαφαίνονται τόσο ειλικρινά και αυθόρμητά αλλά και καυστικά. Θεωρώ ότι αυτό το συναντάς σπάνια στο σύγχρονο μυθιστόρημα.

  6. Εντυπωσιάστηκα από ένα βασικό μήνυμα που βγαίνει άνετα μέσα από το βιβλίο αυτό ότι δηλαδή τίποτα δεν έχει αλλάξει στην Ελλάδα από την Κατοχή έως τώρα.... Οι άξιοι, οι τίμιοι εξοστρακίζονται, οι δημαγωγοί και οι κομφορμιστές φτάνουν ψηλά.

Τέλος, αν και νομιζεις ότι το «κακό» στο τέλος νικά ,συνολικά η γεύση που σου αφήνει το βιβλίο είναι γλυκιά και πικάντικη. Θαρρώ πως είναι ιδιαίτερα διαχρονικό και θα εντυπωσιάσει και τον πιο δύσκολο και επιφυλακτικό αναγνώστη. Καλή ανάγνωση.

Άντα Φερεντίνου


Ευγενική χορηγία του forfree.gr