Το άλλο ρούχο του φόβου

του Αλέξανδρου Κεφαλά

«Το άλλο ρούχο του φόβου» είναι μια συλλογή από «μικρές αφηγήσεις, νανο-διηγήματα, βραχυγραφίες, αφηγηματικές μινιατούρες / βινιέτες (οι ειδήμονες ακόμα προβληματίζονται με τον όρο)», όπως γράφει ο ίδιος ο συγγραφέας στο προλογικό του σημείωμα. Πρόκειται λοιπόν για ένα σύνολο από «συγγραφικές μονοκοντυλιές» που παρατίθενται βάσει μεγέθους από το μικρότερο στο μεγαλύτερο και περιγράφουν πρόσωπα και καταστάσεις είτε από το κοντινό παρελθόν είτε από τη σύγχρονη πραγματικότητα. Ο κύριος Αλέξανδρος Κεφαλάς, ένας άξιος και ταλαντούχος λογοπλέκτης και λογοτέχνης, καταφέρνει να κερδίσει τις εντυπώσεις ακόμη και σε αυτό το βιβλίο, μιας και η ποικιλία της θεματολογίας του είναι αξιοσημείωτη: πόλεις και χωριά, άντρες και γυναίκες, γριές και νέα παιδιά, χήρες και μάνες, κάποιο στο χτες και άλλοι στο σήμερα, όλοι εδώ, συστήνονται ο καθένας με τη σειρά του στον αναγνώστη, σχηματίζοντας μια ατέλειωτη παρέλαση μορφών και εκφράσεων που δε θες να τελειώσει ποτέ.

Τα υπέροχα αυτά μικρά λογοτεχνήματα περιγράφουν ένα σύμπαν γεμάτο από όλες τις πιθανές εικόνες που μπορεί να βιώσει ή να ακούσει οποιοσδήποτε στη δική του καθημερινότητα. Παραστατικοί διάλογοι, καλοδουλεμένες παρομοιώσεις και μεταφορές, υποδόριο χιούμορ ή υπόνοιες που παίζουν με το μυαλό του αναγνώστη. Από την ηλικιωμένη γυναίκα που πάει να μετατρέψει το υπόλοιπο της σύνταξής της σε χρυσό φτάνουμε στη μάνα που περιγράφει την καθημερινότητά της μπροστά στο εικόνισμα του γιου της, από τη δούλα που έγινε κυρά περνάμε στον εικοσάχρονο που αναπολεί την μποέμικη ζωή του με τους κάποτε έχοντες γονείς του. Βλέμματα και κινήσεις, στιγμές και περιστατικά, τόποι και μορφές γεμίζουν τις σελίδες και με βοήθησαν να ξεφύγω από την προσωπική μου ρουτίνα. Με χιούμορ και δάκρυ, ημιτελή και λυσιτελή κείμενα, εμπλουτισμένα με απαιτητικό και ταυτόχρονα απλό λεξιλόγιο, στολισμένα με καλολογικά στοιχεία, απλώνονται και μαζεύονται, ξεσπαθώνουν ή περιγράφουν αποστασιοποιημένα τις ιστορίες τους.

«Ο Μούργος» είναι ακριβώς εκείνη η ιστορία που λέω συνέχεια ως προς τη σωστή χρήση του facebook που πρέπει να κάνουμε και για την οποία φυσικά κανείς δεν ενδιαφέρεται, μόνο που αποδόθηκε άρτια και μεστά με τρόπο που μόνο ο κύριος Κεφαλάς ξέρει να ζωντανεύει. Το «Αποκαλόκαιρο» περιγράφει τα επαγγελματικά και πανανθρώπινα όνειρα και φιλοδοξίες που κουβαλάμε μαζί μας τον Αύγουστο στις διακοπές για να τα παρατήσουμε άρον άρον στην πρώτη παραλία μόλις μπει ο Σεπτέμβρης! Μου άρεσε πολύ η «Παύση Περπέτουα» γιατί ήταν επίσης μεστό σε εικόνες και νοήματα παρά τις μόλις δύο, αν και εκτεταμένες παραγράφους, και λάτρεψα τη δύναμη με την οποία ο συγγραφέας κατάφερε να ζωντανέψει το τέλος της ιστορίας αφήνοντας ένα «ξεκάθαρο» υπονοούμενο!

Στο διήγημα «Κάθε Κυριακή» περιγράφεται με γλυκόπικρο τρόπο η καθημερινότητα μιας ηλικιωμένης γεροντοκόρης που μου δίνει με μια υπέροχη παρομοίωση τον λόγο ύπαρξης ενός τέτοιου πλάσματος ακόμη κι όταν το έχει εγκαταλείψει η ζωή: «Σαν της πρόσφερε την μπομπονιέρα ο καντηλανάφτης, μια σειρά από πάλλευκα κουφέτα φώτισε το άδολο χαμόγελό της» (σελ. 29). Η «Πρωινή αγγαρεία» είναι ένα διαμαντάκι-έκπληξη για την αμεσότητα με την οποία περιγράφεται ένα θέμα-ταμπού! Τα «Απομεινάρια» θα τα αναφέρω μόνο και μόνο γιατί δεν έχω καταλάβει ακόμη αν έχουμε έναν Στίβεν Κινγκ εν τη γενέσει του ή μια νότα λεπτοδουλεμένου χιούμορ που εγώ δεν κατάφερα να εντοπίσω! «Η φωτογραφία μιας ουτοπίας» αφορά τα τσαλαπατημένα όνειρα ενός Πακιστανού που κατάφερε να έρθει στην Ελλάδα μόνο και μόνο για να ζήσει μια κόλαση χειρότερη απ’ της πατρίδας του αλλά έχει το ψυχικό θάρρος να μην πει κουβέντα γι’ αυτά στα γράμματα που στέλνει στην πατρίδα του.

Το «Αναστάσιμο τραπέζι» με εξόργισε για το παράλογο έθιμο της burnesha που επικρατεί ακόμη και σήμερα σε ορεινά χωριά της Αλβανίας όμως η αφηγηματική δεινότητα του συγγραφέα μαλάκωσε τον θυμό μου και μου έδειξε με όμορφο τρόπο τη χαρούμενη και φωτεινή πλευρά της ζωής. Το «Δούλι» μου έδειξε πως όσο κι αν θες να κάνεις πράγματα «κατά πώς πρέπει» θα υπάρχει πάντα τρόπος να έρθει στο φως αυτό που έπρεπε να κρυφτεί βαθιά μες στην ψυχή και στο παρελθόν!

«Το άλλο ρούχο του φόβου» είναι μια συλλογή μικρών και μεγαλύτερων κειμένων, με ποικίλα εκφραστικά και περιγραφικά μέσα, που θα κρατήσουν ιδανική συντροφιά σε όσους θέλουν συνοπτικές περιγραφές για να βουτάνε μέσα σε αυτές και να κρύβονται από όσα τους κυνηγάνε και τους αγχώνουν.

Πάνος Τουρλής