Ο Θαλής ο Μιλήσιος (640 ή 624-526 π. Χ.) ήταν αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος και ένας από τους επτά σοφούς της αρχαιότητας. Ο Θαλής προσπάθησε να κατανοήσει τον κόσμο μέσα από την επιστήμη και να εξηγήσει φυσικά φαινόμενα, όπως την έκλειψη του ήλιου και πάνω στις απόψεις του στηρίχτηκαν μεταγενέστεροι φιλόσοφοι για να τεκμηριώσουν τις παρατηρήσεις τους για τα φαινόμενα αυτά. Με αφορμή τον Θαλή, παραμερίστηκαν οι μύθοι και οι θρύλοι και η φιλοσοφία στράφηκε προς τη λογική.
Η Ιώ Τσοκώνα καταφέρνει να αποτυπώσει αυτήν την ενδιαφέρουσα προσωπικότητα σε ένα κείμενο γεμάτο εκπλήξεις και ρεαλισμό, κατάλληλο για παιδιά από 8 ετών και πάνω. Οι αντιλήψεις, η προσωπικότητα, οι απόψεις και ο τρόπος σκέψης του φιλόσοφου είναι τόσο πλούσιες που μόνο με έξυπνα αφηγηματικά τεχνάσματα μπορεί να κρατηθεί το ενδιαφέρον των παιδιών. Έτσι, η συγγραφέας, χωρίζοντας το βιβλίο σε τρία άτυπα μέρη (σχολείο, οικογένεια, ταξίδι στον χρόνο) αλλάζει οπτικές γωνίες και βοηθάει τα παιδιά να κάνουν μικρά διαλείμματα πριν προχωρήσουν στο επόμενο κομμάτι της ιστορίας που θα τα οδηγήσει ακόμη πιο βαθιά στο μυαλό του Θαλή. Ο Ιάσονας με τη βοήθεια της δασκάλας του πρώτα και του αδελφού του, Αίαντα και της μητέρας του στη συνέχεια, μαθαίνει μέσα από συζητήσεις και διάφορα πειράματα για την εποχή του φιλοσόφου, για την καθημερινότητά του, για τα θεωρήματά του, για τις αλλαγές που έφερε στη φιλοσοφία και στις επιστήμες και για πολλά άλλα. Μια αναζήτηση στον υπολογιστή θα φέρει τα δυο αδέλφια με αναπάντεχο τρόπο στη Μίλητο του Θαλή και τότε…
Σύντομοι διάλογοι, παραστατικές σκηνές, προσεγμένο λεξιλόγιο, εξισορρόπηση γνώσης και χιούμορ είναι γνωρίσματα που θα κρατήσουν τα παιδιά ως το τέλος του βιβλίου. Ειδικά από τη στιγμή που τα δυο αδέλφια μεταφέρονται στη Μίλητο και γνωρίζουν από κοντά τον Θαλή η πλοκή απογειώνεται και οι γνώσεις έρχονται με κατανοητό και εύληπτο τρόπο, μιας και αναλαμβάνει να εξηγήσει ο ίδιος ο φιλόσοφος! Γεωμετρία και τριγωνομετρία ζωντανεύουν με απλό τρόπο και βοηθάνε τους μικρούς αναγνώστες να κατανοήσουν τις βασικές έννοιες της απόστασης, της μέτρησης και της διχοτόμησης του κύκλου. Σημαντικό ρόλο παίζει και η εικονογράφηση του Ιάσονα Ανδριανού, ο οποίος αποτυπώνει σωστά και κατάλληλα την εποχή του Θαλή και τα θεωρήματα που αναπτύσσει και επεξηγεί ο φιλόσοφος στον Ιάσονα και στον Αίαντα ενώ οι εικόνες από τη σημερινή εποχή έχουν εξίσου ενδιαφέρουσες οπτικές γωνίες και λεπτομέρειες. Ολοσέλιδα ή μικρά καρέ, έξοχες κοντινές λήψεις σε αντικείμενα, σωστές φωτοσκιάσεις και προσοχή στη λεπτομέρεια κάνουν την εικονογράφηση ιδανικό συμπλήρωμα του κειμένου.
Τι είναι ηλεκτρισμός και σε τι μορφή χρησιμοποιούνταν στην αρχαιότητα; Πώς μπορούσε να προβλέψει ο Θαλής μια έκλειψη ηλίου απλώς παρατηρώντας τα άστρα και χωρίς τη βοήθεια των σημερινών τεχνολογιών; Πώς ήταν η Μίλητος την εποχή του φιλοσόφου; Ποια ήταν τα σημαντικότερα θεωρήματα του Θαλή; Πώς μπορεί ένα κείμενο να σε βοηθήσει να αγαπήσεις τη γεωμετρία; Χάρη στο βιβλίο της Ιούς Τσοκώνα «Μια μέρα με τον Θαλή» γνωρίζουμε τον άνθρωπο και τον φιλόσοφο Θαλή, χάρη στον οποίο μπήκε ο σπόρος στην ανθρώπινη σκέψη. Μικρά και εύληπτα παραδείγματα, αποφθέγματα, παραστατικές εικόνες, προσεγμένο και απλό λεξιλόγιο, ανατροπές και εκπλήξεις δημιουργούν ένα άκρως ενδιαφέρον βιβλίο που βοηθάει τους μικρούς αναγνώστες να μπουν και να κατανοήσουν ένα σημαντικό μέρος της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας.
Πάνος Τουρλής