Ο καπετάν-Δυσέας προσλαμβάνει πλήρωμα και ανακαινίζει την «Εριέττα», ένα τουριστικό καραβόσκαρο. Μετά από πολλές περιπέτειες από τη σκοτεινή πλευρά του τοίχου, ανηλεές κυνηγητό στην Κύπρο κλπ. αποφασίζει να καταφύγει στην Κρήτη κι εκεί συνδέεται με το λαθρεμπόριο όπλων. Στο βιβλίο περιγράφονται οι περιπέτειες του πληρώματος στο πρώτο κοντραμπάντο που αναλαμβάνουν: παραλαβή παράνομων όπλων και πυρομαχικών από τις ακτές της Αλβανίας και παράδοσή τους πίσω στην Κρήτη, στο αφεντικό που πλήρωσε γι’ αυτό το κοντραμπάντο. Μια απλή, ναυτική ιστορία, με κάποιες ανατροπές, κυρίως εξαιτίας της θάλασσας; Ναι, ίσως, σε μια πρώτη ανάγνωση. Απόλαυσα κάθε σελίδα του μυθιστορήματος. Δουλεμένο, χτενισμένο και μελετημένο ως την τελευταία του λεπτομέρεια, σφιχτοδεμένο, καθόλου κουραστικό (ίσως κουράσει κάποιους η ναυτική ορολογία, από την οποία το κείμενο βρίθει, αν και συνοδεύεται από επεξηγηματικές υποσημειώσεις) με πολλές απρόβλεπτες εξελίξεις (κυρίως από τη θάλασσα και δευτερευόντως από την κουφιοκεφαλιά του ανθρώπου ή τις λάθος συνεννοήσεις). Επισκευές του πλοίου, γνωριμία με τους χαρακτήρες που θα αποτελέσουν το πλήρωμα, οι συνθήκες υπό τις οποίες φτιάχνεται το κοντραμπάντο, το κουραστικό, δύσκολο, επίπονο και επικίνδυνο ταξίδι και πολλά άλλα είναι λεπτομέρειες που συνθέτουν ένα διαφορετικό κείμενο, ποτισμένο αλμύρα και κινδύνους. Θα ολοκληρωθεί το κοντραμπάντο. Θα καταφέρει η «Εριέττα» να επιζήσει από θύελλες, ξέρες, ρεύματα, καταιγίδες, λιμενικούς; Πώς γίνεται ένας άνθρωπος μέσα σε είκοσι μέρες, όσες και αυτές που εκτυλίσσεται η υπόθεση, να αλλάξει άρδην ως χαρακτήρας και νοοτροπία; Πόσο δύσκολη είναι η ζωή των ναυτικών και πόσο υπεύθυνη είναι η θέση του καπετάνιου; Τι συμβαίνει πίσω από τις πλάτες των λιμενικών με το κατάλληλο λάδωμα;
Φυσικά υπάρχει και γυναίκα στο κείμενο. Η Βίλια είναι μια τραγουδίστρια της Εθνικής οδού, που αγαπά την ντομπροσύνη του Οδυσσέα, καταλαβαίνει τους κινδύνους που θα αναλάβει και τον αποχαιρετά χαρίζοντας ένα φιλί στο τζάμι της τιμονιέρας. Αυτό το φιλί έπαιξε κυρίαρχο ρόλο σε μια σκηνή του μυθιστορήματος που όταν τελείωσε παραδέχομαι ότι δάκρυσα αλλά δεν μπορώ να εξηγήσω περισσότερα γιατί θα κάνω αποκαλύψεις και δεν πρέπει.
Αληθινό, πραγματικό, στακάτο, κινηματογραφικό, καλοδουλεμένο, ανατρεπτικό, ένα μυθιστόρημα που αξίζει να να ανακαλύψετε γιατί η θάλασσα του «Κοντραμπάντου» θα μπορούσε να είναι η ζωή του καθενός μας και ό,τι διαδραματίζεται στις σελίδες να αποτελεί κομμάτι μιας καθημερινότητας δικής μας. Τέτοιους παραλληλισμούς και δεύτερες αναγνώσεις λίγες πένες το καταφέρνουν.
Χαρακτηριστικά αποσπάσματα:
«Η θάλασσα γεννάει τέτοιο τρομερό φόβο, που σε πλακώνει σαν τεράστιο κύμα, σκεπάζοντας όλες τις θάλασσες κι όλες τις στεριές της γης κι η ψυχή σου δεν βρίσκει ούτε ένα τόσο δα μικρό κλαράκι να κουρνιάσει και να παρηγορηθεί» (σελ. 149).
«Δύσκολη στιγμή για κάποιον που τραβάει την σκανδάλη κι έχει στο σκόπευτρο μια ανθρώπινη φιγούρα. Όταν το βλήμα φύγει από την κάνη, τίποτα πια δεν είναι όπως πρώτα. Το βλήμα πετσοκόβει τις σάρκες του θύματος αλλά και την ζωή του θύτη για πάντα» (σελ. 182).
Πάνος Τουρλής