Η Σούλα Ευσταθιάδου (1927-2008) γεννήθηκε στην Αθήνα από γονείς Καππαδόκες οι οποίοι έζησαν τον ξεριζωμό από τα μέρη τους. Γεννήθηκε και μεγάλωσε σε ένα προσφυγικό περιβάλλον στο οποίο γονείς, συγγενείς και φίλοι συζητούσαν συχνά τόσο για τα προβλήματα, τις χαρές και τις λύπες που βίωναν ως πρόσφυγες, όσο και για τις αναμνήσεις τους από την πατρίδα τους, την Καππαδοκία. Η ιστορία του βιβλίου είναι η ιστορία της γιαγιάς της συγγραφέως, Κλειούς Ρουμσάνογλου, που παντρεύτηκε τον Ισαάκ Γιαβρόγλου το 1895 στη Μουταλάσκη της Καππαδοκίας. Όπως γράφει ο επιμελητής στο τέλος του βιβλίου: «...πρόθεση της συγγραφέως ήταν ν' αποτυπώσει, με τη βοήθεια του έντεχνου λόγου, τη ζωή των απλών ανθρώπων μέσα στο περιβάλλον της οικογένειας και της κοινότητας που αυτοί ανήκαν και όχι τόσο να καταγράψει ιστορικά γεγονότα ή λαογραφικά φαινόμενα» (σελ. 245).Το βιβλίο είναι λιτό και γεμάτο συναισθήματα, η γραφή είναι απλή αλλά άμεση και καθηλωτική. Η συγγραφέας περιγράφει την καθημερινότητα και τις συνήθειες της οικογένειάς της στην Καππαδοκία και τον αγώνα όλων τους να ξαναστήσουν τη ζωή τους από την αρχή ως πρόσφυγες στην Αθήνα μετά τη μικρασιατική καταστροφή. Δεν έχουμε κατηγορίες προς τους «μεγάλους του τόπου» ούτε μιζέρια και γκρίνια για τα πλούτη και τα μεγαλεία που είχανε και χάσανε. Σεμνό, ταπεινό το ύφος, μας ανοίγει διάπλατα τον κόσμο της Μουταλάσκης, μας ταΐζει μπορεγί γύρω από το ταντούρι, μας αφηγείται μύθους και θρύλους των παλιών, μας δείχνει τον τρόπο που γίνονταν τα προξενιά και τόσα άλλα πράγματα. Ακόμη κι αν δεν είστε απόγονος προσφύγων, το κείμενο δε θα σας κάνει να βαρεθείτε στιγμή. Οι περιπέτειες και τα επεισόδια που περιγράφονται (άλλα αστεία, αλλά τραγικά) είναι άφθονα και καλογραμμένα και είμαι σίγουρος ότι θα διαβάσετε το βιβλίο ως το τέλος. Επιπλέον οι φωτογραφίες που είναι διάσπαρτες θα σας δώσουν μια πληρέστερη εικόνα του ελληνισμού σε εκείνες τις περιοχές (στο εξώφυλλο είναι η φωτογραφία της μητέρας της συγγραφέως, Βιλελμίνης).
Πάνος Τουρλής