Τουρίστες στην ομίχλη

του Βαγγέλη Μαργιωρή

Ο Πίτερ και η Σούζαν ζουν στη Νέα Υόρκη με τους φίλους τους, Μάρκο, Λόρα και Σάλεμ. Έφτασε η ώρα να επισημοποιήσουν τη σχέση τους και αποφάσισαν να παντρευτούν στην πατρίδα του Πίτερ, την Ελλάδα, και συγκεκριμένα στην Κρήτη. Τι καλύτερο λοιπόν για τον Μάρκο, τη Λόρα και τον Σάλεμ από το να γνωρίσουν λίγο την Αθήνα και τη Μύκονο πριν πάνε στον γάμο του ζευγαριού; Ο Σάλεμ, φανατικός φωτογράφος μεταξύ άλλων, ετοίμασε ένα φθηνό, ολοκληρωμένο πρόγραμμα ταξιδίου. Τι θα μπορούσε να πάει στραβά άλλωστε, αφού όλα καταστρώθηκαν μέχρι κεραίας; Η σωστή απάντηση είναι: τα πάντα!

Το μυθιστόρημα του κυρίου Μαργιωρή έχει πολλά θετικά χαρακτηριστικά: ξεκαρδιστικές σκηνές, αναποδιές και απρόοπτα, ολοκληρωμένους χαρακτήρες και μια στρωτή αφήγηση που με παρέσυρε και δεν ήθελα να αφήσω το βιβλίο από τα χέρια μου πριν τελειώσει. Μέχρι ένα σημείο, το βρήκα απόλυτα εξισορροπημένο ανάμεσα στο γέλιο και τη σοβαρότητα, χωρίς ακρότητες και σκηνές ή χαρακτήρες τραβηγμένους από τα μαλλιά, που θα έμπαιναν μόνο και μόνο για να βγάλουμε με το τσιγγέλι το γέλιο από το λαρύγγι του αναγνώστη. Αρκετές φορές έπιασα τον εαυτό μου να γελάει αβίαστα κυρίως μέσα από το παράλογο των περιστατικών και των απίθανων συμπτώσεων, για τις οποίες δεν μπορώ να αποκαλύψω κάτι, μιας και το χιούμορ βγαίνει μέσα και από την ανατροπή!

Είμαι άνθρωπος οργανωτικός και μου αρέσει να προγραμματίζω. Έτσι και αλλάξει το παραμικρό (που πάντα θα αλλάζει, μιας και τίποτα δεν είναι προγεγραμμένο) πρώτα θα πανικοβληθώ και μετά θα το διασκεδάσω. Ειλικρινά, δεν ξέρω πώς θα αντιδρούσα με τις απανωτές ατυχίες που συναντάνε οι καημένοι οι χαρακτήρες και από ποιο σημείο και μετά θα γελούσα με τα χάλια μας. Η αλληλουχία των γεγονότων και των ανατροπών στην πορεία της αφήγησης με καθήλωσε, πάντα όμως είχα τον φόβο πως σύντομα θα απογοητευτώ εφόσον ο συγγραφέας ίσως το παρακάνει. Διαψεύστηκα λοιπόν και πολύ το χάρηκα, γιατί το κείμενο δεν ξεχείλωσε πουθενά. Ακροβατούσε ανάμεσα στην ιλαροτραγωδία του «My big fat greek wedding» και τις ακρότητες του «Γαμήλιου πάρτυ» χωρίς να χάνει πουθενά τη δική του ταυτότητα και αυθυπαρξία.

Κατάλαβα πολύ σύντομα πως ο κύριος Μαργιωρής έστησε μια καλογραμμένη ιστορία που ίσως φαινόταν συνηθισμένη ή αρκετά μελό και γι’ αυτό την έντυσε με χιούμορ. Πίσω από τις γραμμές αχνοφαίνονται και θίγονται σύγχρονα κοινωνικά ζητήματα όπως: ο ερωτισμός σε μια φιλία μεταξύ άντρα και γυναίκας, τα ιδιαίτερα έθιμα της Κρήτης που ακόμη και σήμερα λοξοκοιτούν προς τα πίσω (μπαλωθιές, προίκα, γάμος με το ζόρι ένεκα η τιμή) και η οικονομική κατάσταση της χώρας μας. Ο συγγραφέας δεν παίρνει ξεκάθαρα θέση υπέρ της μίας ή της άλλης άποψης, φροντίζει απλώς να ξεδιπλώσει τα ζητούμενα και να τα τοποθετήσει στο επίκεντρο σκηνικών φαρσοκωμωδίας.

Μου άρεσε επίσης που στο κείμενο υπήρχαν προσεγμένα ψήγματα λογοτεχνικότητας, π. χ. μεταφορές και παρομοιώσεις («Λίγο πριν ξεψυχήσει το πτηνό που τόση ώρα παράδερνε μέσα στο στήθος του Μάρκο χτυπημένο από τα βέλη της αδιαφορίας, έγινε το θαύμα», σελ. 147), σωστά δομημένα ανοίγματα κεφαλαίων, κλείσιμο του μυθιστορήματος με τον ίδιο τρόπο που ξεκίνησε η ιστορία, παραστατικοί διάλογοι, περιγραφές τοπίων, καθημερινότητας και χαρακτήρων με στέρεο παρελθόν κι όλα αυτά εξαρμονισμένα και όχι εις βάρος της αφήγησης.

Αυτή η λεπτή εξισορρόπηση και τα αστεία gags κάπου καταλάγιασαν όταν η τριάδα έφτασε στην Κρήτη και δυστυχώς εκεί το βιβλίο έκανε «κοιλιά». Αστείες σκηνές και περιστατικά γίνονταν μέχρι και την τελευταία σελίδα σχεδόν, όμως ένιωσα πως κάπου εκεί λίγο πριν τον γάμο χάθηκε η φρεσκάδα και η δροσιά του κειμένου που με συντρόφεψε ως τότε. Επιπλέον, το περιστατικό στο οποίο μπλέχτηκε ένας από τους πρωταγωνιστές μου φάνηκε αρκετά τραβηγμένο και εκτεταμένο, λες και τοποθετήθηκε για να αποτελέσει την αφορμή ώστε η κρητική νοοτροπία και αντιλήψεις να καταγραφούν με τη χιουμοριστική τους πλευρά. Δε συνέχισα την ανάγνωση με τον ίδιο ενθουσιασμό όπως στην αρχή, δεν έπαψα παρ’ όλ’ αυτά ούτε στιγμή να πιστεύω στις δυνατότητες του κυρίου Μαργιωρή.

Οι «Τουρίστες στην ομίχλη» είναι ένα σπιρτόζικο, διασκεδαστικό και γλαφυρό μυθιστόρημα, γεμάτο από αναπάντεχα love stories, ξεκαρδιστικές περιπέτειες, αληθοφάνεια και διεισδυτικότητα επί των κοινωνικών συνθηκών και καταστάσεων του σήμερα. Την ίδια στιγμή που γελούσα προβληματιζόμουν κιόλας, εκεί που αναρωτιόμουν αν τελικά η Λόρα θα καταλάβει τα αισθήματα του Σάλεμ απέναντί της, η ροή της πλοκής με πήγαινε εντελώς αλλού. Καλογραμμένο, με ευαισθησία και αγάπη για τον άνθρωπο, που ίσως να μη θέλει να στηλιτεύσει τα κακώς κείμενα της σημερινής Ελλάδας αλλά να βελτιώσει την καθημερινότητά μας με το χαμόγελο.

Πάνος Τουρλής