Ο Παπαγάλος του Λουμίδη

του Σωτήρη Λουμίδη

Ένα εξαιρετικό, καλαίσθητο λεύκωμα που δεν πρέπει να λείπει από κανένα σπίτι. Ένα λεύκωμα αναμνήσεων, όμορφων οικογενειακών και επαγγελματικών στιγμών, το αποτύπωμα μιας εποχής που πέρασε ανεπιστρεπτί αλλά μυρίζει ακόμη καφέ Παπαγάλος. Στην αρχή το ξεφύλλισα, μετά το διάβασα ενδελεχώς, μετά το ξεφύλλισα ξανά. Κάθε σελίδα και κόκκος του πιο διάσημου καφέ της Ελλάδος, κάθε φωτογραφία ανέδιδε το άρωμα της επιτυχίας και των παιδικών μας χρόνων.

Το λεύκωμα, έγχρωμο, με ολοσέλιδες φωτογραφίες και διαφημίσεις, είναι πολύ καλογραμμένο. Ο κύριος Σωτήρης Ι. Λουμίδης αποφεύγει τις έντονες συναισθηματικές κορόνες για το παρελθόν και τις ενδελεχείς οικονομικές αναλύσεις του σήμερα και παραδίδει ένα κείμενο στρωτό, απλό, χωρισμένο σε ευδιάκριτες περιόδους της εταιρείας που όλοι αγαπήσαμε. Το παραμύθι λοιπόν ξεκινάει τη δεκαετία του 1910, οπότε τα τρία αδέλφια από τα οκτώ της οικογένειας της Διοχάντης Λουμίδη ανοίγουν ένα μαγαζάκι γενικού εμπορίου στον Πειραιά, «αξεχώριστοι στη δουλειά, αντρόπιαστοι στην κοινωνία, αγαπημένοι», όπως έλεγε η μητέρα τους. Στο μαγαζάκι τους υπήρχε και καφεκοπτείο, στο οποίο και τελικά επικεντρώθηκαν τα αδέλφια και με καινοτόμους ιδέες για την εποχή άρχισαν να εδραιώνονται.

Η άνοδος πριν τον πόλεμο, η ύφεση κατά την Κατοχή, οι δυσκολίες της δεκαετίας του 1950, τα άλματα και οι ρηξικέλευθες ιδέες των αδελφών Λουμίδη, η επόμενη γενιά, τα εργοστάσια, τα εμπόδια στη δεκαετία του 1980 και οι δυσκολίες που οδήγησαν στην εξαγορά από τη Nestle, όλα εδώ, όλα γραμμένα με αγάπη για τον καφέ και με σεβασμό για τον αναγνώστη και πελάτη. Το λεύκωμα είναι εμπλουτισμένο με αντικείμενα, επιστολές και φωτογραφίες από το προσωπικό αρχείο του συγγραφέα, που με πολύ κόπο μάζεψε.

Αυτό που με έβαλε σε πολλές σκέψεις ήταν το γεγονός της κοινωνικής δραστηριότητας της εταιρείας αλλά και την πιστή αναπράσταση της εποχής μέσα στην οποία κινούνταν αυτή. Δηλαδή, οι φωτογραφίες είναι μάρτυρες κτηρίων που κατεδαφίστηκαν, ανθρώπων που διασκέδαζαν καλύτερα και περισσότερο από σήμερα, καλαισθησίας και γούστου σε συσκευασίες και διαφημίσεις, κάτι που σήμερα έχει σχεδόν εξαλειφθεί αλλά πάνω από όλα σκέφτομαι πως τότε μια εταιρεια σεβόταν κι επιβράβευε τους υπαλλήλους της: τους πήγαινε εκδρομές, τους χάριζε δώρα στις γιορτές, πρώτη καθιέρωσε την πενθήμερη εργασία, βράβευε με χρυσό δαχτυλίδι τους επί δεκαετία εργαζομένους κλπ. Ενδιαφέρον, αγάπη και σεβασμός στον άνθρωπο που δουλεύει για σένα, όχι όπως σήμερα που οι μεγάλης ηλικίας ή οι πολυετείς εργαζόμενοι είναι βάρος για την εταιρεία και πρέπει να αντικαταστθούν άμεσα με νεότερους και φθηνότερους αλλά όχι έμπειρους εργαζομένους. Μπράβο στην εταιρεία για το ενδιαφέρον της, για την πορεία της στον χρόνο, για τον σεβασμό στο προϊόν, στους πελάτες και στο εργατικό δυναμικό.

Ένα εκπληκτικό λεύκωμα, καλογραμμένο και πλούσιο σε υλικό, γεμάτο Ιστορία, αναμνήσεις και άρωμα καφέ. Γιατί όλοι μεγαλώσαμε με τον αρωματικό παπαγάλο και την ατάκα: «Έκαστος στο είδος του και ο Λουμίδης στους καφέδες».

Πάνος Τουρλής