Οι γυναίκες της Κυριακής

του Πάρι Σταμέλου

Οι γυναίκες της Κυριακής είναι οι παντρεμένες γυναίκες που η μόνη έξοδος που δικαιούνται είναι κάθε Κυριακή απόγευμα. Δυό από αυτές τις γυναίκες μας αφηγούνται την ιστορία τους, το παρελθόν και το παρόν τους. Μεσοπόλεμος, Κατοχή και Εμφύλιος, νεότερη Ελλάδα. Ο συγγραφέας γράφει σχεδόν ποιητικά, ρομαντικά, σε παρασέρνει σε έναν κόσμο δικό του, στα συναισθήματά του και στις σκέψεις του. Ξεκινώντας με ένα κεφάλαιο που κόβει την ανάσα (πώς θα σώσουν δυο γυναίκες ένα ετοιμοθάνατο μωρό νύχτα σε κρυφή ακρογιαλιά με μαγικά βοτάνια και τελετές) το βιβλίο σε παρασέρνει στο μύθο και την ιστορία του.Δυστυχώς ακολουθείται το πρωθύστερο (περιγραφή ενός γεγονότος του παρόντος ακολουθείται από ένα του παρελθόντος οπότε οι ήρωες είναι με άλλους ανθρώπους σε άλλη κατάσταση) και στην αρχή κουράστηκα, μπερδεύτηκα.

Η γραφή όμως είναι τόσο δυνατή και λεπτοκεντημένη που τα ξεχνάς όλα, αφήνεσαι να διαβάζεις και να διαβάζεις και κάποια στιγμή θα έρθει το παζλ και θα δέσει. Ώσπου να βρουν οι ήρωες το τέλος που τους περιμένει. Από τις ωραιότερες στιγμές του βιβλίου η περιγραφή του πολέμου και τα αισθήματα των στρατιωτών στο μέτωπο. Συγκινητικό, ανθρώπινο και άμεσο, από τα καλύτερα φιλειρηνικά κείμενα. Επίσης πάλι στην αρχή του βιβλίου ο τρόπος που δίνει τη φτώχεια και την κακομοιρά της καθημερινότητας των απλών ανθρώπων, τον δύσκολο ρόλο της γυναίκας στο σπίτι και στο κρεβάτι, τα αισθήματά της και τις λαχτάρες της, τα όνειρά της είναι πολύ καλογραμμένο. Γνωρίστε το και χαρίστε του χρόνο. Το αξίζει και θα το θυμάστε για πολύ καιρό. Χαρακτηριστικά αποσπάσματα: \"Μες στο γάμο, ο χρόνος, εξατμίζει σιγά σιγά τα αισθήματα. Τα πρώτα σπάνια της αγάπης. Και το ακριβό του έρωτα. Σαν το νερό που εξατμίζεται από το νέκταρ των λουλουδιών, καθώς οι ανεμίστριες μέλισσες προκαλούν με τα φτερά τους δυνατό ρεύμα αέρα μες στην κυψέλη για να σταλάξουν το μέλι πιο πυκνό. Έτσι και οι συνθήκες στη ζωή της Ειρήνης και της Νότας σαν μέλισσες είχανε αποδιώξει από το νέκταρ τη φρεσκάδα, την πρωτοχαρά και τη γλύκα. Και με τα χρόνια, κατασταλαγμένες και οι δυο σαν το μέλι κι αυτές, έψαχναν σε καινούργιες κερήθρες τη ζωή τους. Κι ήταν μικρομάνες ακόμα...\" (εντυπωσιακή εισαγωγή). \"Τα λόγια είναι αλήθεια πως δεν τα πληρώνεις. Μόνο που πολλές φορές είναι πανάκριβα πανάθεμά τα! Να τα λες και να τ\' ακούς\" (σελ. 27). \"Μια δαχτυλήθρα είναι ο κόσμος μας μαθές!\" (σελ. 46-οι συμπτώσεις (;) παίζουν μεγάλο ρόλο στην εξέλιξη του μυθιστορήματος). \"Κοντό σου γίνει φόρα το, μακρύ κωλόσουρνέ το, πρόσταζαν οι φτωχές μάνες την κόρη που παραπονιόταν για το αποφόρι που κληρονομούσε από τη μεγάλη αδερφή, που ήταν κι αυτό βιδάνι από κάποια άλλη\" (σελ. 81). \"Τα κορίτσια τότε σπάνια έβγαιναν έξω από το σπίτι τους. Σαν φυλακισμένες ζούσαν. Μόνο οι παντρεμένες δικαιούνταν τη βόλτα τους την Κυριακή. Οι γυναίκες της Κυριακής\" (σελ. 111). \"Αλλά άστατη της γυναίκας η καρδιά, φλύαρη και μπαμπέσα πολλές φορές. Αλλού κακάριζε τα λόγια της κι αλλού τ\' αυγά της αμολούσε\" (σελ. 335). \"Γεννιόμαστε με δυο φόβους. Της πτώσης και του αποχωρισμού. Όλα τ\' άλλα μαθαίνουμε\" (σελ. 372).

Πανος Τουρλης