Κόρτο Μαλτέζε: Εκουατόρια

του Juan Diaz Canales

Φέτος συμπληρώνονται ενενήντα χρόνια από τη γέννηση του Hugo Pratt, 130 χρόνια από τη δημιουργία του δημοφιλέστερου ήρωά του, του Κόρτο Μαλτέζε και πενήντα χρόνια αδιάλειπτης εκδοτικής πορείας του πιο μαγευτικού «χάρτινου» ήρωα. Τι καλύτερο λοιπόν από την κυκλοφορία στα ελληνικά της πρώτης περιπέτειας του Κόρτο Μαλτέζε από δύο επιγόνους του Hugo Pratt, που πέθανε το 1995, των Juan Diaz Canales (ιστορία) και Ruben Pellejero (σχέδιο) και μάλιστα με τη γνωστή κι αγαπημένη φροντίδα και επιμέλεια που χαρακτηρίζουν τις εκδόσεις Μικρός Ήρως;

Ο κομίστας και συγγραφέας Hugo Pratt (1927-1995) γεννήθηκε στο Ρίμινι της Ιταλίας και άρχισε να σχεδιάζει ήδη από τα έξι του χρόνια. Με αναμνήσεις και εντυπώσεις από Βενετία, Αργεντινή και Αιθιοπία σχεδίασε πολλά και ποικιλόμορφα σχέδια και ιστορίες. Η ζωή του στη Νότια Αμερική ήταν η πιο παραγωγική του περίοδος, με μια σειρά σημαντικών κόμικς, διδασκαλία της ένατης τέχνης σε Σχολές Καλών Τεχνών κλπ. Έμεινε γνωστός και κέρδισε μεγάλη φήμη αρκετά χρόνια μετά την έναρξη της καριέρας του με τη δημιουργία του ναυτικού Κόρτο Μαλτέζε, του οποίου το σύμπαν, η φιλοσοφία και η στάση ζωής αγαπήθηκε από εκατομμύρια αναγνώστες παγκοσμίως!

Ο Κόρτο Μαλτέζε λοιπόν δημιουργήθηκε το 1967 με την «Μπαλάντα της Αλμυρής Θάλασσας» που δημοσιεύθηκε σε συνέχειες στο ιταλικό περιοδικό «Sgt. Kirk» ως το 1969 και διαδραματίζεται το 1913 στον Ειρηνικό Ωκεανό και τη Μελανησία. Πάθος, έρωτας, μυστήριο, κοσμοπολιτισμός κι ένα πλούσιο ψηφιδωτό χαρακτήρων είναι κάποια από τα χαρακτηριστικά που αγάπησαν οι αναγνώστες, με αποτέλεσμα ο Κόρτο Μαλτέζε να πρωταγωνιστήσει σε άλλες 21 ιστορίες τη δεκαετία του 1970! Στην Ελλάδα οι ιστορίες του Κόρτο Μαλτέζε έγιναν γνωστές ήδη από τη δεκαετία του 1980 κι απέκτησαν εξίσου φανατικό κοινό.

Στο άλμπουμ «Εκουατόρια» η ιστορία εκτυλίσσεται περίπου το 1911 και ο Κόρτο Μαλτέζε αναζητά ένα γράμμα κι ένα λείψανο. Το γράμμα γράφτηκε την περίοδο της Πρώτης Σταυροφορίας από τον Ιωάννη τον Πρεσβύτερο, έναν μονάρχη που το βασίλειό του βρισκόταν κάπου μεταξύ Αφρικής και Ασίας και κατείχε έναν μαγικό καθρέφτη, μέσα από τον οποίο μπορούσε να βλέπει τι γινόταν στο βασίλειό του. Στην πραγματικότητα, ο Ιωάννης ήταν βασιλιάς της Μογγολίας και το λείψανό του διατηρήθηκε σε ένα κιβώτιο καλυμμένο με ασήμι και πετράδια ενώ οι πιστοί με τον καιρό τού απέδιδαν θαυματουργές ιδιότητες.
Αυτή είναι μόνο η αρχή ενός σαγηνευτικού και συναρπαστικού ταξιδιού από την Αλεξάνδρεια στη Ζανζιβάρη, κατά τη διάρκεια του οποίου ο Μαλτέζε θα αναμετρηθεί με Αιγύπτιους εθνικιστές, θα γνωρίσει τον Κ. Π. Καβάφη και τον Ουίνστον Τσώρτσιλ (για τον οποίο όλοι αμφιβάλλουν αν θα κάνει αξιόλογη πολιτική καριέρα), θα χαθεί στα βάθη της Αφρικής, θα συμπορευτεί με μια σιωπηλή Αφρικάνα, θα γνωρίσει τα ήθη και έθιμα ξεχασμένων φυλών, θα εξερευνήσει τη λίμνη Βικτώρια, θα εμπλακεί στον εξανθρωπισμό και τη διάδοση του πολιτισμού (;) στην Αφρική. Είναι μάλιστα τόσο έντονη η δίψα των εποίκων για κατάκτηση και λεηλασία που η φράση «Κλοπές, αγριότητα, εξόντωση, αυτό είναι για πολλούς ο πολιτισμός» (σελ. 61) δίνει μια διαχρονική αλήθεια που με συγκλόνισε.

Η ιστορία έχει πολλές εκπλήξεις και ανατροπές, καίρια μηνύματα για πολλές φιλοσοφικού είδους απορίες του ανθρώπου εν όλω και αποτυπώνεται με μια εξαιρετική εικονογράφηση που ποικίλει σε τεχνικές και χρωματισμό. Οι γωνίες λήψης, η προοπτική, ο χρωματισμός προσδίδουν στην ένταση της αφήγησης και αποτυπώνουν με τον καλύτερο τρόπο τις συνθήκες και τους τόπους που επισκέπτεται ο ήρωάς μας. Αγαπημένες μου σκηνές οι συνομιλίες του Κόρτο Μαλτέζε με τη Μάλτα, που παρομοιάζεται με γυναίκα-σειρήνα. Ο πρωταγωνιστής έχει πολλούς ανοιχτούς λογαριασμούς με το νησί στο οποίο γεννήθηκε, πάντα όμως θα προκύπτει κάτι και δε θα μπορεί να το επισκεφθεί.

Η «Εκουατόρια», μια νέα κοινωνία που χτίστηκε στην περιοχή των Μεγάλων Λιμνών από ένα άγημα Ευρωπαίων, Αιγύπτιων και Σουδανών, υπό την καθοδήγηση του φυσιοδίφη Εμίν Πασά ή Έντουαρντ Σνίτσερ, επειδή αποκόπηκε από τον πολιτισμό εξαιτίας της επανάστασης που μαινόταν τότε στο Σουδάν, είναι μια αξιόλογη συνέχιση του μύθου του Κόρτο Μαλτέζε, γεμάτη από όλα εκείνα τα γνωρίσματα που τον έκαναν αγαπητό σε χιλιάδες αναγνώστες: μυστήριο, σασπένς, γυναίκες, κυνήγι θησαυρού, Ιστορία και πολλά άλλα. Η προσεγμένη στα ελληνικά έκδοση περιλαμβάνει ενδιαφέρον και τεκμηριωμένο εισαγωγικό άρθρο του κυρίου Λευτέρη Ταρλαντέζου για τη ζωή και την πορεία του Κόρτο Μαλτέζε, καθώς και βιογραφιά σημειώματα του Hugo Pratt και των Canales και Pelejero.

Πάνος Τουρλής