Και ήρθε μια αράχνη (Άλεξ Κρος #1)

του James Patterson

Ο Άλεξ Κρος, έγχρωμος υπαρχηγός ντετέκτιβ στο Τμήμα Ανθρωποκτονιών της Ουάσιγκτον, καλείται να εξιχνιάσει με τον βοηθό του, Τζον Σάμπσον, μια σειρά από δολοφονίες μαύρων στα γκέτο της πόλης. Η απαγωγή όμως δύο σημαντικών παιδιών, του γιου του Υπουργού Οικονομικών και της κόρης μιας πασίγνωστης ηθοποιού, από το δημοτικό τους σχολείο είναι μια υπόθεση που φορτώνουν με εντολή δημάρχου στον Κρος και τον συνεργάτη του. Στην πορεία θα διαπιστώσουν με τραγικό τρόπο πως τελικά οι δύο υποθέσεις συνδέονται. Ποιος απήγαγε τα παιδιά και γιατί; Πώς πέθανε το αγοράκι; Ποιος κρύβεται πίσω από αυτές τις υποθέσεις και πώς συνδέεται με την απαγωγή του διάσημου αεροπόρου Τσαρλς Λίντμπεργκ το 1932;

Αυτή είναι η πρώτη υπόθεση του διάσημου ντετέκτιβ του James Patterson, Άλεξ Κρος που έχει φανατικούς αναγνώστες ενώ τα βιβλία του μέχρι στιγμής είναι 25 (το 26ο αναμένεται να κυκλοφορήσει μέσα στον χρόνο). Το βιβλίο «…και ήρθε μια αράχνη» γράφτηκε είκοσι επτά ολόκληρα χρόνια πριν κι αυτό φαίνεται σε πολλά σημεία. Ομολογώ πως έχοντας ήδη διαβάσει τη σειρά με τη Γυναικεία Λέσχη Φόνων, τη σειρά NYPD Red και κάποια από τα αυτοτελή του συγγραφέα περίμενα ένταση και σασπένς, αν όχι δυνατές ανατροπές. Ναι, κάτι υπάρχει, όμως ειδικά μέχρι τη σκηνή του δικαστηρίου η πλοκή μού φάνηκε σαν αποσυντονισμένη και αποπροσανατολισμένη. Ο θύτης δεν ξέρει τι να πρωτοκάνει ώστε να ξεπεράσει σε διασημότητα τον απαγωγέα του μωρού του Λίντμπεργκ: να κρατήσει ομήρους σε φαστφουντάδικο, να σκοτώνει μαύρους σαν άλλος άγγελος λυτρωτής μιας και διαλέγει «καμένα χαρτιά», να απάγει παιδιά, τι; Μια σειρά δολοφονιών, η απαγωγή των παιδιών, η ψύχωση του απαγωγέα με τον Λίντμπεργκ (συστήνεται ως «Γιος του Λίντμπεργκ»), η διαρκής ερώτηση «πού είναι το κοριτσάκι» (με την παρατραβηγμένη απάντηση) μα πάνω απ’ όλα η δικαιολογία περί διχασμένης ή πολλαπλής προσωπικότητας ήταν στοιχεία που δε με ενθουσίασαν (δε θα αναφερθώ στην αναίτια μετά θάνατον σωματική και σεξουαλική κακοποίηση του πτώματος του αγοριού που ήταν εντελώς περιττή και δεν «τιμωρήθηκε»).

Ειδικά το θέμα της προσωπικότητας έχει εξαντληθεί σε πολλά ανάλογου στυλ αστυνομικά βιβλία, με προεξάρχον για μένα το «Primal fear» (στα ελληνικά κυκλοφόρησε επίσης από τα Bell με τον τίτλο «Φόβος ενστίκτου»). Επομένως εδώ, η συνεχής αλληλοεπικάλυψη των προσωπικοτήτων, πότε με τον καλοκάγαθο Γκάρι Μέρφι και πότε με τον σατανικό Γκάρι Σόνετζι, δε με έπεισε καθόλου ούτε με έκανε να νιώσω σασπένς για το ποιος είναι στην πραγματικότητα μέσα στο σώμα του απαγωγέα. Επίσης, η εναλλαγή πρωτοπρόσωπης (Κρος) και τριτοπρόσωπης αφήγησης με αποσυντόνισε λίγο. Και ναι, υπάρχουν κενά και χάσματα στην εξέλιξη της πλοκής (ποιος άναψε τον φλεγόμενο σταυρό, θυμίζοντας μέρες Κου Κλουξ Κλαν και κυρίως γιατί; Πώς μπορεί ένας άνθρωπος να δουλεύει ως δάσκαλος ενώ στην οικογένειά του αναφέρει άλλο επάγγελμα και γενικά πώς μπορεί μια τέτοια προσωπικότητα να συναναστρέφεται τόσο πολύ με τους στόχους του, τα παιδιά; κλπ.)

Σίγουρα δε θα ήθελα άλλη μια κλασική, κλισέ ιστορία με τη γνωστή αλληλουχία: φόνοι-ύποπτοι-ένοχος-ομολογία, απλώς στο βιβλίο μου φάνηκε τόσο χαλαρή η εξέλιξη της ιστορίας και τόσο αμήχανη η παράθεση των παράλληλων γεγονότων που μου έκανε εντύπωση πόσο εξελίχθηκε από τότε ο συγγραφέας. Η σχετικά μεγάλη ανατροπή έρχεται όταν διαπιστώνεται πως το κοριτσάκι δεν είναι πια στα χέρια του απαγωγέα, οπότε γεννιούνται νέα ερωτήματα και η ιστορία αρχίζει να ανεβαίνει λίγο σε ένταση. Ο χειρισμός αυτής της εξέλιξης πάντως δεν ήταν και πολύ πειστικός, μιας και όποιος συνδέεται με αυτό το κόλπο δεν είχε το σωστό κίνητρο για να προβεί σε κάτι τέτοιο. Απλώς ένα κομμάτι αυτής της αλήθειας ήταν μια αποκάλυψη που δεν την περίμενα, κι αυτή δέθηκε απόλυτα με την προσωπική ιστορία του Άλεξ Κρος.

Ο Άλεξ Κρος λοιπόν είναι περίπου στα 40,  με διδακτορικό στην ψυχολογία, ζει και εργάζεται στα γκέτο της Ουάσιγκτον με τα δύο του παιδιά, την τετράχρονη Τζανέλ και τον εξάχρονο Ντέιμον. Η οξύθυμη, αυστηρή και παλαιών αρχών γιαγιά του τον μεγάλωσε μόνη της από τα 8 του ενώ η γυναίκα του, Μαρία, δολοφονήθηκε από αγνώστους πριν από τρία χρόνια, αφήνοντάς του τραυματικές μνήμες. Ο άνθρωπος Άλεξ Κρος είναι μια προσωπικότητα διεισδυτική, ευρηματική, ευφυής, ένας πατέρας που αγωνίζεται να εξισορροπεί τις σκληρές κατά καιρούς ώρες εργασίας με την ανατροφή των παιδιών του. Ευτυχώς, η επικεφαλής των πρακτόρων των Μυστικών Υπηρεσιών Τζέζι Φλάναγκαν είναι μια γυναίκα που έρχεται στην ώρα της για να τον βοηθήσει να ξεκλειδωθεί, να αφεθεί και, γιατί όχι, να ερωτευτεί ξανά. Αυτή η ανορθόδοξη σχέση τους δίνει την αφορμή στον συγγραφέα να περιγράψει τις φυλετικές διαφορές που υπήρχαν τότε (ήταν όμως τόσο έντονες και τόσο διαδεδομένες τη δεκαετία του 1990; ) στην αμερικανική κοινωνία, μιας και η διαφυλετική σχέση των δυο τους δεν είναι καλοδεχούμενη.

Το βιβλίο «…και ήρθε μια αράχνη» είναι η πρώτη περιπέτεια με τον Άλεξ Κρος, αφορά τη σύλληψη και την καταδίκη ενός απαγωγέα με διχασμένη προσωπικότητα ενώ ταυτόχρονα η αναπάντεχη εξαφάνιση της απαχθείσας κόρης του Υπουργού Οικονομικών δίνει μια άλλη διάσταση στην πλοκή. Ειλικρινά φαίνεται ξεκάθαρα πως πρόκειται για τα πρώτα βήματα του συγγραφέα στο αστυνομικό θρίλερ ενώ μικρολεπτομέρειες όπως ότι άκουγαν κασέτες ή χάλαγαν φιλμ βγάζοντας άφθονες φωτογραφίες περιγράφουν μια εποχή τόσο κοντινή και ταυτόχρονα τόσο μακρινή σε νεότερους αναγνώστες!  Το βιβλίο έγινε ταινία το 2001, με πρωταγωνιστές τον Μόργκαν Φρίμαν και τη Μόνικα Πότερ (στα ελληνικά ως «Η μέθοδος της αράχνης»).

Πάνος Τουρλής