Η κουκουβάγια η τετραγωνομάτα

της Αννέτας Μαρκογιαννάκη

Η μαμά του Τάκη δουλεύει όλη μέρα σχεδόν σ’ ένα σούπερ-μάρκετ, ο πατέρας του εργάζεται σ’ ένα ξενοδοχείο στην Κρήτη και η αδελφή του είναι μεγαλύτερή του, οπότε βαριέται! Μόνη του παρηγοριά και καλός φίλος είναι το τάμπλετ, όπου μπαίνει στο ίντερνετ και παίζει πολλές ώρες παιχνίδια. Ένα βράδυ, τον επισκέπτεται η Βάγια η κουκουβάγια, η οποία αρχίζει να παίζει κι αυτή με το τάμπλετ. Ώσπου κάποτε το μηχάνημα χαλάει κι η κουκουβάγια παρουσιάζει στερητικό σύνδρομο, ανησυχώντας τον Τάκη που βλέπει τον εαυτό του στη θέση της. Τι θα κάνει τελικά ο μικρός πρωταγωνιστής; Πώς μπορεί να βοηθήσει τη φίλη του; Τι πραγματικά συμβαίνει στη ζωή ενός παιδιού όταν έχει εθιστεί στο ίντερνετ; Πόσο σημαντικό είναι αυτό το πρόβλημα στην ψυχοσύνθεση ενός παιδιού αλλά και ευρύτερα μέσα στην οικογένειά του;

Η κυρία Αννέτα Μαρκογιαννάκη μέσα από ένα υπέροχο κείμενο, γεμάτο συναίσθημα και ρεαλισμό, καταφέρνει να με εισαγάγει στον μικρόκοσμο των παιδιών και στον τρόπο που σκέφτονται, να μου εξηγήσει εύληπτα πώς ζουν, τι αισθάνονται και τι είναι γι’ αυτά το ίντερνετ και το τάμπλετ. Το καλό όμως είναι πως η ιστορία της είναι πολυεπίπεδη και δεν ασχολείται μόνο με το συγκεκριμένο θέμα. Με αφορμή αυτόν τον εθισμό, δείχνει με τρόπο πως φταίνε και οι γονείς για το πρόβλημα που διαπραγματεύεται το βιβλίο. Έχει διαλέξει να μας συστήσει μια μητέρα που λείπει όλη μέρα και έναν πατέρα που σχεδόν ξενιτεύτηκε ώστε να μεγαλώσουν τα παιδιά τους σωστά. Η ρουτίνα της καθημερινότητας έκλεισε (κυρίως) τη μαμά στον εαυτό της (ο πατέρας εμφανίζεται μόνο με έμμεσες αναφορές στο βιβλίο) και καθώς ξεδιπλώνεται η ιστορία συνειδητοποιεί κι η ίδια τα δικά της λάθη. Επομένως η λύση δεν προέρχεται εξ ουρανού αλλά γεννιέται μέσα από το ίδιο το περιβάλλον του Τάκη. Με συγκίνησε πολύ ο τρόπος που η συγγραφέας κατάφερε να ξεδιπλώσει σε τόσο λίγες σελίδες και σ’ ένα κείμενο που απευθύνεται σε παιδιά από 5 ετών και πάνω έναν τόσο ολοκληρωμένο χαρακτήρα!

Η Βάγια η κουκουβάγια, που την πατάει σαν τον Τάκη κι εθίζεται στο τάμπλετ, χάρη στο ενδιαφέρον εύρημα των τετράγωνων ματιών που καταγράφει η κυρία Μαρκογιαννάκη, δείχνει στους μικρούς και τους μεγάλους αναγνώστες πόσο άσχημο είναι, εκτός από σοβαρό, η εξάρτηση από ένα μηχάνημα που περιορίζει τη φαντασία και δεσμεύει τον χρήστη μέσα σε έναν κλειστό χώρο, μακριά από ομαδικότητα και παιχνίδι. Γέλασα με τον τρόπο που στενοχωρέθηκε η Βάγια, γιατί την ενδιέφερε πώς θα τη βλέπουν οι άλλοι, μιας και τώρα με τα τετράγωνα μάτια που απέκτησε, θα γίνει ρεζίλι των… πουλιών! Γλυκόπικρη η αίσθηση, που αποδίδεται μέσα από τραγελαφικά περιστατικά, εύληπτα από όλες τις ηλικίες. Τι όμορφος ο κόσμος της Βάγιας πριν το ίντερνετ, με τις παρέες της, τα ενδιαφέροντά της, τη φύση που ζούσε με όλες τις αισθήσεις της. Μάλιστα, μου έκανε τρομερή εντύπωση κάτι εξαιρετικά απλό που όμως κανείς μας δεν έχει σκεφτεί ποτέ: γιατί το γύρω μας περιβάλλον αποτελείται από μη τετράγωνες εικόνες; Ο ήλιος, τα δέντρα, τα λουλούδια, δεν είναι τετράγωνα όπως οι συσκευές που κατασκευάζουμε, το έχουμε άραγε προσέξει; Τη λάτρεψα αυτήν την ιδέα και πιστεύω πως είναι το καλύτερο επιχείρημα κατά της αλόγιστης χρήσης του ίντερνετ.

Έτσι λοιπόν χάρη στο πάθημα της Βάγιας της κουκουβάγιας, απόρροια της συμπεριφοράς του νέου της φίλου, Τάκη, τα παιδιά μαθαίνουν πως το ίντερνετ πρέπει να είναι μέρος της ζωής μας, όχι όλη η ζωή μας, πως υπάρχουν οι φίλοι, οι εξωσχολικές δραστηριότητες, το διάβασμα, το παιχνίδι που μπορούν να αφήσουν ελεύθερη τη φαντασία να πετάξει, μακριά από καθοδηγημένα ψηφιακά περιβάλλοντα που μας απομονώνουν, μας δυναστεύον και μακρόχρονα μας γεμίζουν εκνευρισμό αι οργή. Πραγματικά, φοβάμαι να σκεφτώ ένα παιδί χωρίς φαντασία! Η εικονογράφηση της κυρίας Μαρίας Μανουρά είναι η ιδανική επιλογή για να αποτυπωθούν όμορφα και παραστατικά η ζωή του Τάκη και της Βάγιας. Το παιδικό δωμάτιο, το υπέροχο δάσος με πανσέληνο, το συγκινητικό γράμμα του παιδιού στη μαμά, το τρυφερό βλέμμα μεταξύ δύο ερωτευμένων πουλιών και τόσα άλλα είναι η αφορμή για να ξεδιπλωθούν κι άλλες ιστορίες στο μυαλό των παιδιών!

«Η κουκουβάγια η τετραγωνομάτα» είναι ένα τρυφερό παραμύθι για μικρά παιδιά που δείχνει χωρίς διάθεση διδακτισμού τα μειονεκτήματα της υπερβολικής χρήσης του ίντερνετ και εξηγεί μέσα από αφηγηματικά ευρήματα αρεστά στο αντίστοιχο ηλικιακό κοινό πόσα άλλα όμορφα, δημιουργικά και κοινωνικά πράγματα μπορεί να κάνει ένα μικρό παιδί που θα το βοηθήσουν να εμπλουτίσει τον ψυχισμό του, να βελτιώσει τη φαντασία του, να αποκτήσει νέους φίλους ή να σφυρηλατήσει τις κοινωνικές του αλληλεπιδράσεις. Ένας πολύτιμος φίλος και οδηγός, κατάλληλος και απαραίτητος για όλες τις οικογένειες!

Πάνος Τουρλής