Η θεραπεία

του Sebastian Fitzek

Ο ψυχίατρος Βίκτορ Λάρεντς πηγαίνει την κόρη του στον γιατρό για να αντιμετωπίσουν τα συμπτώματα μιας παράξενης ασθένειας που έχει. Το παιδί εξαφανίζεται μέσα από το ιατρείο και κανείς δεν το ξαναβλέπει ποτέ. Τέσσερα χρόνια μετά ο Λάρεντς αποσύρεται σ’ ένα νησί της Βόρειας Θάλασσας για να διαχειριστεί τον πόνο του και να ξεχάσει, μόνο που έρχεται και τον βρίσκει η Άννα Σπίγκελ, μια συγγραφέας που πάσχει από μια σπάνια μορφή σχιζοφρένειας.

Τι συμβαίνει στη ζωή της Σπίγκελ και γιατί διάλεξε τον συγκεκριμένο ψυχίατρο για να τη θεραπεύσει; Πόσο κοινές είναι οι ζωές της συγγραφέως και του κοριτσιού που εξαφανίστηκε; Τι πραγματικά συνδέει αυτές τις φιγούρες; Τι συνέβη με την κόρη του Λάρεντς και πόσο έτοιμος είναι ο ψυχίατρος να αντιμετωπίσει την τραγική αλήθεια;

Μια σκοτεινή περιπλάνηση στα έγκατα του νου είναι αυτό το μυθιστόρημα που με άρπαξε από την αρχή και με κράτησε δέσμιο της πλοκής του ως το λυτρωτικό, αναπάντεχο τέλος. Στον Πρόλογο έχουμε την εξαφάνιση της δωδεκάχρονης Γιοζεφίνε δοσμένη με τέτοια ένταση και κλιμάκωση που δεν μπόρεσα να πάρω ανάσα. Ένας πατέρας ψάχνει το παιδί του σ’ έναν χώρο όπου κανείς δεν τον είδε να μπαίνει με την κόρη του και όπου δεν είχε προγραμματισμένο ραντεβού! Στο πρώτο κεφάλαιο, που διαδραματίζεται μερικά χρόνια αργότερα, βρίσκουμε τον Βίκτορ Λάρεντς δέσμιο σε μια ψυχιατρική κλινική, υπό την επίβλεψη του αρχίατρου Μάρτιν Ροτ. Γιατί οδηγήθηκε στο ψυχιατρείο; Ποια είναι τα γεγονότα που τον οδήγησαν σ’ ένα απομονωμένο δωμάτιο κλινικής; Κι έτσι στο δεύτερο κεφάλαιο επιστρέφουμε στην περίοδο κατά την οποία ο Λάρεντς είχε απομονωθεί στο Πάρκουμ, «πέντε μέρες πριν την αλήθεια»…

Η ζωή του Βίκτορ Λάρεντς αλλάζει δραματικά όταν δέχεται την επίσκεψη της Άννα Σπίγκελ, γιατί ταυτόχρονα με τις αποκαλύψεις της ασθενούς συμβαίνουν διάφορα ανεξήγητα γεγονότα μέσα στο ίδιο του το σπίτι. Η γραφή είναι εκπληκτικά κλειστοφοβική και δεν μπορούσα να βρω πουθενά μια διέξοδο. Εκτός από την ατμόσφαιρα φόβου έχουμε και μια σειρά από ανατροπές στη σχέση ασθενούς και γιατρού αλλά και στην ίδια την προσωπικότητα της Άννα Σπίγκελ. Ο συγγραφέας φωτίζει ό,τι θέλει όποτε θέλει, χωρίς όμως υπερβολές ή παρατραβηγμένες απιθανότητες. Ένιωσα κι εγώ παγιδευμένος στο νησί όταν ξέσπασε η καταιγίδα, ένιωσα όπως κι ο Λάρεντς την ανάσα του Κακού στον σβέρκο μου, είδα έντρομος τα φώτα στο σπίτι μου να αναβοσβήνουν, έψαχνα κι εγώ τα λογικά μου όταν κάποια γεγονότα ορισμένοι αυτόπτες μάρτυρες επέμεναν πως δε συνέβησαν ποτέ. Με κομμένη ανάσα προχωρούσα από κεφάλαιο σε κεφάλαιο, παρακολουθούσα τη σχέση Λάρεντς και Σπίγκελ να εξελίσσεται, να ανακόπτεται, να διαταράσσεται και περίμενα με αγωνία να δω πώς θα εξελιχθεί η όλη ιστορία.

Το φινάλε είναι εντελώς απροσδόκητο και τόσο άρτια δομημένο που με εξέπληξε ευχάριστα. Η ψυχιατρική και ψυχολογική οπτική γωνία που απαιτείται για να γίνει καλύτερα κατανοητό και να μπει η ιστορία στις σωστές της βάσεις με ιντριγκάρισε και με άφησε απόλυτα ικανοποιημένο. Επιτέλους δέθηκαν όπως θα έπρεπε όλες εκείνες οι μικρές κλωστές που ύφαιναν έναν ασφυκτικό κλοιό γύρω από το πρόσωπο του ψυχιάτρου και δόθηκε η απαραίτητη κάθαρση. Φυσικά ο συγγραφέας δε χαρίζει έτσι εύκολα την ανακούφιση που απαιτείται και με πήγαινε από κεφάλαιο σε κεφάλαιο, χαρίζοντάς μου κάθε φορά και λίγες ακόμα αράδες αλήθειας πριν σταματήσει την αφήγηση με κάποιες απαραίτητες περιγραφές! Οι τελευταίες σελίδες, με την αλήθεια να μου γνέφει κάπου στο βάθος, διαβάστηκαν κυριολεκτικά μονορούφι και με οδήγησαν σ’ ένα τέλος απρόσμενο, αναπάντεχο και τόσο καλοδεχούμενο!

«Η θεραπεία», το πρώτο βιβλίο του Sebastan Fitzek (κυκλοφόρησε το 2006 και μεταφράστηκε στα ελληνικά το 2007 και 2010 από τη «Διήγηση» και το 2018 από τη Διόπτρα) είναι ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα ψυχολογικής υφής, γεμάτο σασπένς και εκπλήξεις, που αφήνει τον αναγνώστη χωρίς αναπνοή ως την τελευταία σελίδα. Μια σειρά από χαρακτήρες παρελαύνουν από τη ζωή του πρωταγωνιστή, μόνο και μόνο για να ανατρέπουν τα όσα βλέπει, ακούει και βιώνει, κάνοντας το παιχνίδι πιο απαιτητικό και πιο δύσκολο για όποιον προσπαθήσει να το λύσει μόνος του! Τελικά είναι πολύ δύσκολο να κάθεσαι στην καρέκλα του ψυχαναλυτή!

Πάνος Τουρλής