Ο Κέδρος έχει βαλθεί να με τρελάνει φέτος με τις εκπλήξεις του! Πήρα αυτό το βιβλίο στα χέρια μου και χαμογέλασα. Μπουμπουκιασμένο εξώφυλλο, σκιά γυναίκας στο φόντο, γυναικουλίστικη περίληψη, ας ετοιμαστώ να χλευάσω και να αναρωτηθώ γιατί ο Κέδρος έβγαλε μια χιλιοειπωμένη ερωτική γυναικεία ιστορία. Και άρχισα το διάβασμα και μαζί τα χάπια. Μα τι αγωνία ήταν αυτή; Τι ιστορία; Τι γράψιμο; Πόσο πρωτότυπα δοσμένη; Πόσο άμεση, αληθινή, καίρια, τρισιδιάστατη, ολοζώντανη; Πόσο ολοκληρωμένη; Ναι, είχε και κάτι φιλοσοφικές απόψεις περί της γυναικείας ψυχολογίας αλλά ήταν λίγες, σωστά δοσμένες και τείνω να συμφωνήσω σε αρκετά σημεία, οπότε δε με ενόχλησε!Η Στέλλα είναι ψυχρή ερωτικά και δεν κατάφερε ποτέ να ξεπεράσει το μίσος της για τη μάνα της, που δε σταμάτησε ποτέ να νιώθει ότι τη μισεί, οπότε κι η Στέλλα της ανταποδίδει ακριβώς τα ίδια αισθήματα! Το βιβλίο ξεκινά με την αυτοκτονία της αδερφής της Στέλλας ακριβώς λόγω ανάμιξης της μάνας στον επικείμενο γάμο του κοριτσιού. Επομένως, πώς να μην αγαπήσεις ένα βιβλίο που ενώ περιμένεις σκηνές σεξ και έρωτα, δαντέλες και πολυελαίους, μια Μπάρμπαρα Κάρτλαντ κρυμμένη στις υποσημειώσεις, σου χαρίζει μια δυστυχισμένη ύπαρξη, σκιαγραφημένη από τις πράξεις των ανθρώπων γύρω της ενώ τα περιστατικά που δίνονται ως προς το ερωτικό κομμάτι είναι λίγα και τραγικά και άκαιρα χρονικά (μα να αγαπήσει τον μέλλοντα σύζυγο της αδερφής της;); Και όλα αυτά δεν είναι παρά η κορυφή του παγόβουνου, γιατί η ζωή της Στέλλας εξελίσσεται κατά τέτοιον τρόπο που πνίγεσαι από την αδικία, από τις ελάχιστες ατραπούς διαφυγής από ένα μέλλον συναισθηματικά διαγεγραμμένο και με ένα μίσος που δείχνει να μεταφέρεται από γενιά σε γενιά σαν αυτοάνοσο. Κι είναι τόσο άδικο αυτή η γυναίκα να μην μπορεί να ξεδύγει από πουθενά, να μην είναι σε θέση να αλλάξει το μέλλον της, να βελτιωθεί η προσωπικότητά της!
Μόνο τα καλύτερα έχω να πω γι’ αυτό το διαφορετικό, απαιτητικό μυθιστόρημα που αξίζει να διαβαστεί από τις γυναίκες που περιμένουν κάτι φρέσκο στη γυναικεία λογοτεχνία και από τους άντρες που νιώθουν ότι η γυναίκα δεν παύει να είναι μια ολοκληρωμένη προσωπικότητα με θέλω, πρέπει και ολοκληρωμένες αντιλήψεις. Μεγάλο μειονέκτημα τα πολλά τυπογραφικά και ορθογραφικά λάθη που δε συνάδουν με την ποιότητα των εκδόσεων Κέδρος (αν και είναι το πρώτο βιβλίο των εκδόσεων που ελλείπει σωστής φιλολογικής επιμέλειας).
Χαρακτηριστικά αποσπάσματα:
«Ήξερα πως τα λόγια της ήταν ξεράσματα μιας ψυχής χωρίς κόκαλο. Χωρίς μεδούλι. Μιας ψυχής πλαδαρής, ίσα κι όμοια με το λίπος που ξεβράζει μια άνοστη σούπα» (σελ. 69).
«Είναι έτοιμοι να σου τα δώσουν όλα: τα σπίτια τους, τα λεφτά τους, την αξιοπρέπειά τους. Θέλουν να καταστραφούν από σένα. Έρχονται με τη θηλειά στο χέρι. Καλογυαλισμένη και σφιχτή. Το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να την πάρεις και να τους τη φορέσεις. Ίσως γι’ αυτό να σε μισούν. Γιατί ξέρεις. Γιατί βλέπεις. Οσμίζεσαι τη μοναξιά τους, το φόβο, τη μιζέρια τους. Κι όταν καταλαβαίνουν ότι τους γυρνάς την πλάτη ντυμένη με τα καλύτερά σου ρούχα, θυμώνουν με την υπεροχή σου. Με την αλαζονεία που έχεις ν’ αρνηθείς το φόβο τους. Στο τέλος, όταν πια αντιλαμβάνονται ότι δε γίνεται τίποτα, φεύγουν με το κεφάλι σκυμμένο και τη θηλειά στο χέρι. Ύστερα, το μόνο που θέλεις είναι να κλάψεις. Όχι για το δικό τους θυμό που τον κουβάλησαν από το σπίτι, αλλά για το δικό σου που σου τον φόρεσαν παράσημο στα καλά καθούμενα» (σελ. 80-81).
Πάνος Τουρλής