Γέφυρα ζωής

της Maylis de Kerangal

978-960-219-990-9Δεν υπάρχουν λόγια για να περιγράψουν τον πλούτο των εικόνων και των συναισθημάτων που πηγάζουν αυθόρμητα και με φυσικό, αβίαστο τρόπο από αυτό το βιβλίο. Μία γέφυρα ζωής ενώνει δότη, λήπτη, τους χειρούργους και τις νοσοκόμες και μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία, η συγγραφέας έχει φωτίσει αστραπιαία και τόσο όσο χρειάζεται για να μην παρεκτραπεί συγκεκριμένα περιστατικά από τις ζωές όλων αυτών των εμπλεκομένων. Πώς τα καταφέρνει χωρίς ο αναγνώστης να κουράζεται, να αποσυντονίζεται ή να βαριέται; Διαβάστε το και θα καταλάβετε.

Ο έφηβος Σιμόν Λεμπρ έχει ένα τροχαίο ατύχημα. Κλινικά είναι νεκρός. Πώς θα το αντιμετωπίσουν αυτό οι χωρισμένοι γονείς του και η επτάχρονη αδελφή του; Και τι γίνεται με τα όργανά του; Θα συγκατανεύσουν οι συγγενείς να δοθούν αυτά σε ανθρώπους που τα χρειάζονται; Και πώς θα επιλεγούν αυτοί που πραγματικά τα χρειάζονται; Θα είναι συμβατά τα όργανα με τον δότη ή ο οργανισμός θα τα αποβάλλει; Και όλα αυτά ξεδιπλώνονται μέσα σε 24 ασφυκτικές ώρες!

Ένα εκπληκτικό κείμενο που θέτει διλήμματα χωρίς να δίνει απαντήσεις, που θέτει ευθύνες και καταγράφει το βάρος ενός διλήμματος ζωής, που δείχνει με ανάγλυφο τρόπο τη μαγεία που πραγματοποιείται στα χειρουργεία και σώζονται ζωές. Καρδιά, λοιπόν, ένας μυς που κρατά το σώμα σε λειτουργία. Ακόμη κι αν είναι εγκεφαλικά νεκρό. Τι να πρωτοσχολιάσω; Για τον πόνο των γονιών και τον τρόπο που αγωνίζονται να αποδεχτούν το τέλος του παιδιού τους; Για την αγωνία του γιατρού να βρεθεί το κατάλληλο μόσχευμα; Για την ελπίδα του δότη να είναι συμβατός; Για τη μοίρα που επιτρέπει στο ειδικά ναυλωμένο όχημα να μεταφέρει εγκαίρως το όργανο; Για τον Θεό που είναι πάνω από όλα αυτά;

Το κείμενο τρέχει ασταμάτητα, σαν ασυγκράτητο roller-coaster, γραμμένο σε ενεστώτα διαρκείας, που δίνει νεύρο, παλμό και αγωνία στην αφήγηση, με ελλειπτικές προτάσεις, με ελάχιστες διακοπές για να αναπτυχθούν διάλογοι μεταξύ των πρωταγωνιστών. Μοναδική ικανότητα πιστής και αληθοφανέστατης απόδοσης καθημερινών ζωών μέσα σε μια παράγραφο, ακόμη και σε μια ολόκληρη πρόταση! Δύναμη, ενάργεια, αγάπη για τον άνθρωπο (το θαύμα αυτό της φύσης) και ενδελεχής μελέτη των χειρουργικών διαδικασιών (οι σκηνές της μεταμόσχευσης ήταν από τις πιο ανατριχιαστικές, γιατί η συγγραφέας δε φείδεται περιγραφών και λεπτομερειών, που αν ήμουν μπροστά θα είχα λιποθυμήσει οκτώ φορές πριν καν ανοίξει το σώμα!).

Ιδού μια παράγραφος που δείχνει απροκάλυπτα τι πραγματικά είναι μια μεταμόσχευση οργάνου:

«Δεν υπάρχει δότης σ’ αυτήν την ιστορία, κανείς δεν σκόπευε να δώσει τίποτα, και δεν υπάρχει και λήπτης, αφού δεν είναι σε θέση να αρνηθεί το όργανο, πρέπει να το πάρει αν θέλει να επιζήσει, οπότε περί τίνος πρόκειται;» (σελ. 261).

Ένα μεστό, συμπυκνωμένο κείμενο που μετά την πρώτη ανάγνωση και μια βαθιά ανάσα θες να το ξαναδιαβάσεις για να αναπτύξεις μέσα σου, να κατανοήσεις και να ενστερνιστείς τα χιλιάδες κοινωνικά νοήματα που κρύβονται μέσα από τις λέξεις ενώ κάπου εκεί μέσα σου μια καρδιά παίρνει το θράσος και προσεύχεται μόνη της στον δικό της Θεό που τη βοηθάει για άλλη μια μέρα να αντλεί το αίμα του κατόχου της σωστά.

Πάνος Τουρλής