Βιβλικοί ήρωες με χαμηλά λιπαρά

του Γιάννη Ξανθούλη

Δύο απολαυστικές ιστορίες για τον Σώτο και τον Άσωτο και για τη Γαλοπούλα Ερατώ, εμπνευσμένες από την παραβολή του ασώτου εκ Βίβλου και από τις περιπέτειες της δυστυχισμένης γαλοπούλας που κατέληξε έθιμο στην Αμερική ετοίμασαν ο Γιάννης Ξανθούλης και ο Θανάσης Δήμου, με σκοπό να αναδείξουν τις φυσικές και πνευματικές αρετές και των δύο αδικημένων πλασμάτων. Γραμμένο με ομοιοκατάληκτα τετράστιχα και εικονογραφημένο με σουρεαλισμό, αυτό το «ποιητικό εικαστικό μανιφέστο», όπως οι ίδιοι οι δημιουργοί το χαρακτηρίζουν, φέρνει δάκρυα στα μάτια από τα διαρκή και ασταμάτητα γέλια.

Ο απολαυστικός Γιάννης Ξανθούλης δεν αφήνει τίποτα όρθιο με την καυστική του πένα και το διεισδυτικό του βλέμμα. Ο Σώτος, ο άσωτος και ο πατέρας τους δεν είναι μια συνηθισμένη οικογένεια και φυσικά δεν κάνουν τίποτα απ’ όσα λέει η Βίβλος. Παρ’ όλ’ αυτά η αδικία υπάρχει, με τον σεμνό Σώτο να έχει αφοσιωθεί στη δουλειά μακριά από σαρκικούς πειρασμούς και τον αδερφό του να αλωνίζει όπου γης ενώ ο πατέρας τους απολαμβάνει κάθε είδους ευμάρεια. Το τέλος είναι προδιαγεγραμμένο μόνο που ο συγγραφέας το διανθίζει με μπόλικο χιούμορ και θανατερές ατάκες ενώ μας εξηγεί και τι απέγινε ο Σώτος! Ο εικονογράφος Θανάσης Δήμου στην κυριολεξία κεντάει με λεπτομερέστατες εικόνες που προκαλούν ακόμη μεγαλύτερο γέλιο, είτε βάζοντας τον άσωτο να διασχίζει τον Κάβο Μαλιά Κουβάρια είτε παραθέτοντας τους αγνώστους που έβαλαν σε πειρασμό τον άσωτο (λόρδος Ρούφατον, Μπέμπα Οξωκαρδιά κ. ά.). Ιστορίες μέσα στην ιστορία, σουρεαλιστικές απεικονίσεις φαντασιώσεων και πραγματικότητας, συμπληρωματικές, εξίσου δηλητηριώδεις ατάκες συμπληρώνουν τον βίο του Σώτου και του άσωτου αδελφού του.

Η Γαλοπούλα η Ερατώ «ονειρευότανε μικρή / να παίξει στο Μπολσόι» κι η μάνα της αγωνίζεται να της βάλει μυαλό: «Οι πιο πολλοί Χριστούγεννα / χαθήκαν απροσμένως / τότε που ορμούν οι χριστιανοί / στο δύστυχό μας γένος»! Ακόμη και: «Κορίτσια σαν τα κρύα νερά / με συνταγές ψηθήκανε / και στολισμένα με πουρέ / πατάτας κηδευτήκανε» έφτασε να της θυμίζει. Τώρα πώς γίνεται και στην κουβέντα μεταξύ μάνας και κόρης ανακατεύτηκαν Εντίθ Πιαφ, Ντε Γκωλ, θείος Τάκης («κατάντησε μυθιστόρημα»!), Σαρλ Αζναβούρ, ακόμη και Αχιλλέας, Αγαμέμνονας και Πάτροκλος αυτό το αφήνω στον αναγνώστη να το ανακαλύψει με τον πιο ξεκαρδιστικό τρόπο. Ο Θανάσης Δήμου κι εδώ δίνει τον καλύτερό του εαυτό, με ωραίες καρικατούρες των γνωστών προσώπων, άφθονες λεπτομέρειες που δίνουν νέα διάσταση στην ιστορία και αναπάντεχες ατάκες-σχόλια που δεν αφήνουν τον αναγνώστη να ησυχάσει. Από το κείμενο στο σκίτσο και τανάπαλιν, τα αστεία περιστατικά είναι άφθονα και οι ανατροπές συνεχείς.

Οι «Βιβλικοί ήρωες με χαμηλά λιπαρά» είναι ένα ξεκαρδιστικό, χαριτωμένο, διασκεδαστικό σατιρικό κείμενο που δεν αφήνει τίποτα όρθιο και καταφέρνει να ταιριάξει τη σημερινή οικονομική, κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα με τις ιστορίες που περιέχονται σε αυτό. Γλώσσα που τσακίζει κόκαλα και εικονογράφηση-επιτομή του σουρεαλισμού αποτελούν ένα εκρηκτικό μείγμα γέλιου  και διασκέδασης.

Πάνος Τουρλής