Έξυπνα ηλεκτρονικά VS Έξυπνα βιβλία

της Νικολέτας Καπίλλα

Τα βιβλία είναι παρατημένα κι εγκαταλειμμένα στα ράφια μιας σκονισμένης βιβλιοθήκης και παραπονιούνται έντονα, κάτι που θυμώνει τη σμαρτ τιβί που βρίσκεται μπροστά τους. Μιας και νιώθουν πως όλες οι έξυπνες συσκευές αποβλακώνουν και χειραγωγούν τους ανθρώπους και με κίνδυνο οι ιδιοκτήτες τους να τα στείλουν στην ανακύκλωση, η Εγκυκλοπαίδεια καλεί γενική συνέλευση των βιβλίων και ξεκινάνε μια σειρά από σατανικά σχέδια για να βγάλουν εκτός μάχης τις συσκευές.

Η τηλεόραση, το τάμπλετ, το κινητό γίνονται θανάσιμοι εχθροί του Λεξικού, της Ιστορίας, του Ρομπέν των Δασών, των Αθλίων. Το κάθε βιβλίο έχει και την προσωπικότητά του, το λεξιλόγιό του, τη νοοτροπία του: το αστυνομικό μυθιστόρημα αναλαμβάνει δράση, η Ελληνική Επανάσταση τραγουδάει το «Έχε γεια, καημένε κόσμε» και ο Δον Κιχώτης λέει τα συγκινητικότερα λόγια που έχω ακούσει για τη χρησιμότητα των βιβλίων στη ζωή μας («-Φίλοι μου, για να κερδίσουμε ξανά πίσω τη ζωή μας και την αγάπη των ανθρώπων, πρέπει να ανοίξουμε τις καρδιές και τις σελίδες μας, να βγάλουμε αυτό που κρύβουμε μέσα μας και να τους θυμίσουμε τον λόγο που μας είχαν αγαπήσει στην αρχή ή να τους δώσουμε την ευκαιρία να μας γνωρίσουν, αν δεν μας έχουν πάρει στα χέρια τους», σελ. 54). Μάλιστα, μεταξύ των κεφαλαίων παρεμβάλλονται στιχάκια εν είδει χορού αρχαίας τραγωδίας.

Η συνέχεια είναι ευρηματική και συγκινητική ταυτόχρονα, μιας και ξεδιπλώνονται σε μια ευφάνταστη αλληλουχία περιστατικά και χαρακτήρες από βιβλία καταξιωμένα και δοκιμασμένα στον χρόνο για μικρά αλλά και μεγαλύτερα παιδιά: τα πασίγνωστα παραμύθια που μας μεγάλωσαν αλλά και Ο γύρος του κόσμου σε 80 μέρες, Όλιβερ Τουίστ, Ένα παιδί μετράει τ’ άστρα, Ψάθινα καπέλα, Μικρός πρίγκηπας, Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου, Ματωμένα χώματα, Λωξάντρα, Το καπλάνι της βιτρίνας, Έγκλημα στο Όριεντ Εξπρές, Το μοιρολόγι της φώκιας, Τομ Σόγιερ κ. ά. Το μήνυμα του βιβλίου είναι ξεκάθαρο: εφόσον όλοι έχουμε κάτι καλό μέσα μας, έτσι και τ’ αντικείμενα που χρησιμοποιούμε έχουν δύο πλευρές, γι’ αυτό πρέπει να τα χειριζόμαστε με μέτρο. Καλή και χρήσιμη είναι η τεχνολογία στη ζωή μας αλλά οφείλουμε να αποτελεί μέρος της καθημερινότητάς μας και όχι όλη μας τη ζωή.

Η εικονογράφηση της Μαρίας Μανουρά είναι πολύχρωμη και ζωηρή, ζωντανεύει τις συσκευές και τα βιβλία με υπέροχο τρόπο. Στις πρώτες αποτυπώνει ποικίλες εκφράσεις και συναισθήματα καθώς και ενδιαφέρουσες σκηνές από τηλεοπτικά προγράμματα και το Youtube ή άλλες ιντερνετικές σελίδες, στα δεύτερα βάζει στα εξώφυλλά τους τα ιδιαίτερα γνωρίσματα της κάθε ιστορίας που περιέχουν. Όταν μάλιστα φτάνουμε στην αναφορά των αγαπημένων βιβλίων ζωντανεύει με το δικό της στυλ και ύφος αυτά τα κείμενα, αποτίνοντας και τον δικό της φόρο τιμής σε ό,τι τη γαλούχησε και τη μεγάλωσε. Ο Μέλιος, η Λωξάντρα, ο Μικρός Πρίγκηπας συναντούν τα μέλη της οικογένειας που θέλουν να πετάξουν στην ανακύκλωση τα βιβλία και προσπαθούν να τους θυμίσουν τα πλεονεκτήματα της ανάγνωσης.

Το βιβλίο είναι ένα διδακτικό κείμενο που αφήνει χώρο για πρωτοβουλία των παιδιών ως προς το τάμπλετ και το κινητό, πάντα σε συνεργασία με τους γονείς τους, και βοηθάει τη φαντασία τους να ταξιδέψει δίπλα σε αγαπημένα κλασικά αναγνώσματα που σίγουρα θα αναζητήσουν τελειώνοντας τη διασκεδαστική περιπέτεια της Νικολέτας Καπίλλα. Θα ήθελα όμως μια εγκυκλοπαιδική αναφορά στο τέλος για όλα αυτά τα βιβλία ώστε τα παιδιά να γνωρίσουν καλύτερα τους χάρτινες ήρωες που προτείνει η συγγραφέας και να ψάξουν να βρουν ποιο από αυτά θα αγαπήσουν περισσότερο. Το «Έξυπνα ηλεκτρονικά vs έξυπνα βιβλία» είναι μια διασκεδαστική περιπέτεια κι ένας πρωτότυπος πόλεμος μεταξύ των δύο κυριότερων κατηγοριών συντρόφων της καθημερινότητας μας: τα βιβλία και τις συσκευές.

Πάνος Τουρλής