Το ιστορικό έργο του Γεωργίου Ακροπολίτη, η "Χρονική συγγραφή", πραγματεύεται τα γεγονότα από το 1203 ως το 1261. Παρουσιάζει την παλινόρθωση της βυζαντινής αυτοκρατορίας μετά την άλωση από τους Σταυροφόρους, το 1204. Έζησε από κοντά ένα μεγάλο μέρος των γεγονότων και οι σημερινές γνώσεις μας για την εποχή εκείνη βασίζονται κυρίως στη διήγησή του. Ο συγγραφέας σκιαγραφεί με αριστουργηματικό τρόπο τον περίπλοκο συσχετισμό δυνάμεων, μετά την πτώση της βυζαντινής αυτοκρατορίας, και τους ακατάπαυστους αγώνες που διεξήγαν όλοι εναντίον όλων. Με ανάγλυφο τρόπο παρουσιάζει τη συστηματική διαδικασία της ανόρθωσης και τις επιτυχημένες ανακτητικές επιχειρήσεις του Ιωάννη Γ΄ Δούκα Βατάτζη στη Μικρά Ασία και την Ευρώπη. Ο συγγραφέας φροντίζει να κάνει ζωντανή τη διήγησή του με σκηνές ρεαλιστικά δοσμένες. Τέτοιες είναι η μονομαχία του Θεοδώρου Α΄ με τον σουλτάνο του Ικονίου, η περιγραφή των κρίσεων αποπληξίας του Ιωάννη Γ΄, η νυχτερινή επιθεώρηση του στρατεύματος από τον Θεόδωρο Β΄ και η χειμωνιάτικη νύχτα κατά την οποία μια μονάδα κατασκηνώνει στο πυκνό δάσος, όπου ο καπνός από τους αναρίθμητους δαυλούς φέρνει δάκρυα στα μάτια των αντρών.