Τόποι και τρόποι του δράματος
zoom in
Προσθήκη στα αγαπημένα

Τόποι και τρόποι του δράματος

10 θεατρολογικά μελετήματα

Walter Puchner

21.20€ -10% 19.08€
  • Διαθέσιμο κατόπιν παραγγελίας

    Αποστέλλεται την ίδια ή την επόμενη εργάσιμη

  • ISBN:

    9789603223993

  • Κατηγορίες:

    Δοκίμια , Θέατρο

  • Έτος κυκλοφορίας

    2011

  • Εκδότης

    Αιγόκερως

Ο μεσαιωνολόγος Ε.-R. Curtious εισήγαγε τον όρο «τόπος» στη φιλολογία και ιστορία της λογοτεχνίας, προσδιορίζοντάς τον ως στοιχειώδες θέμα ή ιδέα που έχει πάρει συμβατικό χαρακτήρα, επαναλαμβάνεται σταθερά με σχεδόν στερεότυπο τρόπο στην εξέλιξη των λογοτεχνικών ειδών κι έχει αποκτήσει μια ορισμένη, σχεδόν αμετάβλητη λειτουργικότητα (π.χ. ο locus amoenous, το ειδυλλιακό τοπίο στη βουκολική ποίηση και το ποιμενικό δράμα). Η παράδοση του ευρωπαϊκού πολιτισμού αποτελείται από μια σειρά ή ένα δίκτυο «κοινών τόπων» που δεν περιορίζονται μόνο στον επινοημένο κόσμο της λογοτεχνίας, αλλά υπάρχουν και στην κοινωνική πραγματικότητα, σε υπαρκτούς θεσμούς και καθημερινές πρακτικές, σε συμπεριφορές και εορταστικές εκδηλώσεις (π.χ. ο mundus reversus, ο ανάποδος κόσμος του καρναβαλιού). Τέτοιες σταθερές θεματικές παρατηρούνται με διαφοροποιήσεις και μέσα σε μία εποχή ή μέσα σ` ένα λογοτεχνικό είδος (π.χ. ο μασκαρεμένος άγνωστος καβαλάρης, νικητής στο κονταροχτύπημα, κερδίζει το χέρι της βασιλοπούλας στο ιπποτικό μυθιστόρημα, το roman chevalleresque). Στην κωμωδία έως το Διαφωτισμό είναι ο γελοίος γέρος ερωτευμένος, στην κλασικίζουσα τραγωδία έως τον 19ο αιώνα ο έρως που θυσιάζεται για το καθήκον (ή τη φιλία), στη μεταπολεμική ελληνική δραματουργία οι αναμνήσεις από τον Εμφύλιο κτλ. Σε τέτοια σταθερά θεματικά δίκτυα βασίζεται εν πολλοίς η συγκριτική φιλολογία, όταν συνεξετάζει λογοτεχνικά συνθέματα υπό το φως κοινών στοιχείων τα οποία μοιράζονται τα μεμονωμένα έργα, αλλά και η λογοτεχνική ιστορία, όταν συνδέει την αλληλουχία των φαινομένων διαχρονικά και πλέκει το νήμα των εξελίξεων με τέτοιες θεματικές σταθερές, που μερικές φορές δείχνουν μια θαυμαστή αντοχή μέσα στο ρου του χρόνου (π.χ. οι θαυμαστοί ήρωες από τη μεσαιωνική ηρωική ποίηση ως τις σύγχρονες ταινίες της science fiction).
Αντίθετα οι «τρόποι» αφορούν αρχικά στην αρχαία ρητορική σχήματα λόγου τα οποία αποκλίνουν στη χρήση τους από τους συμβατικούς κανόνες εφαρμογής, αποτελούν δηλαδή ειδικά υφολογικά μέσα, όπως μεταφορά, μετωνυμία, συνεκδοχή, αλληγορία κτλ., τα οποία όχι μόνο εμπλουτίζουν το λόγο, αλλά αποτελούν βασικές εκφραστικές στρατηγικές της ποιητικότητας εν γένει. Στο δραματικό είδος οι τρόποι αφορούν τις τεχνικές της δραματουργίας, εκείνες τις ειδικές στρατηγικές έντεχνης παρουσίασης της υπόθεσης που δημιουργούν το σασπένς, οι οποίες αφορούν τη δραματική οικονομία, το χαρακτηρισμό των προσώπων [...], τις μορφές διαλόγου, τη ροή της πληροφόρησης, τα τεχνάσματα της σκηνικής επικοινωνίας [...], το ρυθμό των ρήσεων, την κλιμάκωση των φινάλε κτλ. Και εδώ παρατηρείται επίσης το φαινόμενο, κάθε εποχή και κάθε δραματικό είδος να διαθέτει ένα συμβατικό οπλοστάσιο από σχεδόν σταθερούς κι αμετάβλητους `τρόπους` στη φόρμα και την τεχνοτροπία, [...].
Τόποι και τρόποι μαζί αποτελούν επομένως τα βασικά συστατικά στοιχεία του θεατρικού έργου όσον αφορά περιεχόμενο και μορφή, και ταυτόχρονα είναι εκείνα τα βασικά ερευνητικά και ερμηνευτικά πεδία, όπου τα αναλυτικά εργαλεία της συγκριτικής εξέτασης και της συγκρότησης ενός «κανόνα» από αισθητικές προδιαγραφές (σε μια εποχή, σ` ένα είδος, σ` ένα δραματουργό) αναπτύσσονται σ` ένα ομοιογενές περιβάλλον και οδηγούν σε βάσιμα συμπεράσματα. [...]


[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]

Walter Puchner

Walter Puchner (Συγγραφέας)

Ο Βάλτερ Πούχνερ γεννήθηκε στη Βιέννη. Σπούδασε θεατρολογία στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης και το 1972 απέκτησε τον τίτλο του διδάκτορα της Φιλοσοφικής Σχολής, με μια εργασία για το νεοελληνικό θέατρο σκιών. Το 1977 ανακηρύχθηκε υφηγητής, στο ίδιο Πανεπιστήμιο, με μια διατριβή για τη γέννηση του θεάτρου στον ελληνικό λαϊκό πολιτισμό. Από τότε έχει εγκατασταθεί μόνιμα στην Ελλάδα. Δίδαξε επί δώδεκα χρόνια Ιστορία Θεάτρου στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης. Από το 1989 διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, στην αρχή στο Τμήμα Φιλολογίας και από το 1991 στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών. Παράλληλα εξακολουθεί να διδάσκει Θεατρολογία στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης και έχει μετακληθεί πολλές φορές ως επισκέπτης καθηγητής σε αυστριακά πανεπιστήμια. Το 1994 εξελέγη αντεπιστέλλον μέλος της αυστριακής Ακαδημίας Επιστημών. Έχει δημοσιεύσει περισσότερα από 30 βιβλία και 200 μελετήματα για θέματα του ελληνικού και βαλκανικού θεάτρου, της συγκριτικής λαογραφίας, των βυζαντινών και νεοελληνικών σπουδών εν γένει, καθώς και της θεωρίας του θεάτρου και του δράματος.


Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Εκδότης:
Τόπος Έκδοσης:
Αθήνα
Τόμος:
1
Δέσιμο:
Χαρτόδετο
Σελίδες:
208
Βάρος:
0.4 κιλά

Αξιολογήσεις

Γράψε μια αξιολόγηση