Το πουγκί και η ζωή
zoom in
Προσθήκη στα αγαπημένα

Το πουγκί και η ζωή

Οικονομία και θρησκεία στο Μεσαίωνα

Jacques Le Goff

Ποιο άλλο φαινόμενο προσφέρει καλύτερα από την τοκογλυφία, στη διάρκεια επτά αιώνων στη Δύση, από τον 12ο μέχρι τον 19ο αιώνα, μια δυναμική αντιπαράθεση οικονομίας και θρησκείας, παλιών και νέων αξιών, αμαρτίας και σωτηρίας; Τον 13ο αιώνα, η έξαρση και η διάδοση της νομισματικής οικονομίας απειλούν το χριστιανικό status quo. Ο καπιταλισμός, το νέο οικονομικό σύστημα που είναι έτοιμο να αναδυθεί, προϋποθέτει τόσο μια αλλαγή νοοτροπίας σε ό,τι αφορά στη σχέση των ανθρώπων με τον πλούτο, το χρήμα και το κέρδος, όσο και στη νομιμοποίηση και ευρεία χρήση πρακτικών που ανέκαθεν καταδίκαζε η Εκκλησία. Η εντυπωσιακή πολεμική γύρω από την τοκογλυφία στον Μεσαίωνα αποτυπώνεται εύληπτα σε σημαντικές μαρτυρίες, παραδειγματικούς λόγους των ιεροκηρύκων (exempla), μέσω των οποίων με παραστατικό τρόπο προσπαθούσαν να πείσουν το ακροατήριο για την αξία της χριστιανικής ηθικής. Απέναντι στην αφοριστική προσταγή της Εκκλησίας και της κοσμικής εξουσίας "το πουγκί ή τη ζωή", ο τοκογλύφος αντιπαραθέτει τη βλάσφημη προοπτική "και το πουγκί και τη ζωή". Ανάμεσα στον πλούτο και στην αιώνια ζωή, στην Κόλαση και στον Παράδεισο, ο επονείδιστος αυτός "ρυθμιστής" των οικονομικών συναλλαγών, ο "επί χρήμασι κρεμάμενος", θα δώσει τη δική του μεγάλη μάχη της επιβίωσης.

Jacques Le Goff

Jacques Le Goff (Συγγραφέας)

Ο Ζακ Λε Γκοφ, από τους κυριότερους εκπροσώπους της σχολής της "Νέας Ιστορίας", γεννήθηκε το 1924 στην Τουλόν. Απόφοιτος της Ecole Normale Superieure, agrege της ιστορίας, γίνεται το 1962 διευθυντής σπουδών και από το 1972-1975 πρόεδρος του VΙου τμήματος της Ecole Pratique des Hautes Etudes που ιδρύθηκε λίγα χρόνια πριν από τον Fernand Braudel. Από το 1975 ως το 1977 ήταν πρόεδρος της Ανώτατης Σχολής Κοινωνικών Επιστημών (Ecole Pratique des Hautes Etudes en Sciences Sociales) που διαδέχθηκε το VIo τμήμα. Η ενασχόλησή του με το ίδρυμα αυτό σηματοδοτεί την επιθυμία του να ανανεώσει τη μεσαιωνική ιστορία με τη συνδομή των κοινωνικών επιστημών. Αυτός ο προσανατολισμός διαφαίνεται στο έργο του "La Civilisation de l΄ occident medieval" (1964) που δημιούργησε και κατέστησε δημοφιλή μια καινούργια άποψη για το Μεσαίωνα, περισσότερο σύνθετη αλλά και ταυτοχρόνως περισσότερο ελκυστική. Από το έτος 1969 είναι μέλος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού "Annales". Η συμβολή του Λε Γκοφ στη μεσαιωνική ιστορία περιέχει δύο πτυχές. Πρώτον συγκροτεί μια κοινωνική ιστορία της μεσαιωνικής πόλης. Ο Marc Bloch ήταν ο πρώτος που πρότεινε την αντικατάσταση της επίσημης και θεσμικής ιστορία της φεουδαρχίας από μια κοινωνική προσέγγιση, ακολουθούμενος από δύο γενιές ειδικών (George Duby, Robert Fossier, Pierre Toubert). Οι έρευνες του όμως αφορούσαν κυριώς την αγροτική ιστορία. O Λε Γκοφ πρώτος οικοδόμησε μια κοινωνική ιστορία της πόλης και με το βιβλίο του "Les Intellectuels au Moyen Age" (1957) άνοιξε νέα πεδία ερεύνας. Το ενδιαφέρον του Λε Γκοφ για την πόλη μαρτυρούν και τα έργα του "L΄ Histoire de la France urbaine" (σε συνεργασία με τον Georges Duby, 1980) και "L΄ Homme medieval" (1989). Δεύτερον, ο Λε Γκοφ συνέβαλε αποφασιστικά σε μια ιστορία των μεσαιωνικών νοοτροπιών, αξιοποιώντας τη συμβολή της ανθρωπολογία, συνδέοντας μεταξύ τους πεδία ως τότε διακριτά όπως τη θεολογία με τις εμπορικές και βιοτεχνικές δραστηριότητες ("La Naissance du purgatoire", 1981, "La Bourse et la vie" 1986) και χρησιμοποιώντας πηγές φαινομενικά περιθωριακές ή ελάσσονες: τη λογοτεχνία, τους θρύλους, τα κηρύγματα, τις εικόνες, τις τελετουργίες ("Pour un autre Moyen Age", 1977, "L΄ Imaginaire medieval, 1985). Παράλληλα ο Λε Γκοφ ασχολήθηκε και με την ιστοριογραφία: "Faire de l΄ Histoire" με τον Nora (1974), "La Nouvelle Histoire" με τους Chartier και Revel (1978), "Histoire et Memoire" (1988). Στα ελληνικά έχουν εκδοθεί τα βιβλία του: "Ήρωες και θαυμαστά του Μεσαίωνα" (Κέδρος), "Το πουγκί και η ζωή" (Κέδρος), "Η ωραιότερη ιστορία του έρωτα" (Κριτική), "Οι διανοούμενοι στο Μεσαίωνα" (Κέδρος), "Ιστορία και μνήμη" (Νεφέλη), "Η Ευρώπη" (Ελληνικά Γράμματα), "Για έναν άλλο Μεσαίωνα" (Ελληνικά Γράμματα), "Ο πολιτισμός της μεσαιωνικής Δύσης" (Βάνιας), "Η Ευρώπη γεννήθηκε τον Μεσαίωνα;" (Πόλις), καθώς και τα βιβλία "Η γένεση της σύγχρονης επιστήμης στην Ευρώπη" (Ελληνικά Γράμματα) και "Το έργο της Ιστορίας" (Κέδρος-Ράππα), τα οποία επιμελήθηκε. (φωτογραφία: Matthias Zolle)
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Νίκος Γκοτσίνας (Μεταφραστής)


Εκδότης:
Τόπος Έκδοσης:
Αθήνα
Τόμος:
1
Δέσιμο:
Χαρτόδετο
Σελίδες:
149
Διαστάσεις:
21x14
Βάρος:
0.245 κιλά

Αξιολογήσεις

Γράψε μια αξιολόγηση