Η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και του διπολικού συστήματος, σηματοδότησε τη νέα τάξη πραγμάτων και δημιούργησε «κενό ασφαλείας» στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Στην παρούσα περίοδο διακρίνεται καθαρά η πρωτοκαθεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής και η προσπάθειά της για το σχεδιασμό και την εγκαθίδρυση ενός παγκόσμιου συστήματος ασφαλείας που θα έχει ως αποστολή αφενός τη μη δημιουργία συνθηκών - προϋποθέσεων γενικού πολέμου στην επίλυση διακρατικών διαφορών και αφετέρου την ενσωμάτωση σε αυτό όσο το δυνατόν περισσοτέρων επιλεγμένων χωρών. Ο αμερικανικός «επανακαθορισμός της εθνικής και διεθνούς ασφάλειας» περιλαμβάνει και το ζήτημα του εκδημοκρατισμού, το οποίο αναγνωρίζεται ως κύριο στοιχείο της διεθνούς σταθερότητας και της «στρατηγικής ισορροπίας» μέσα από την εξασφάλιση των λειτουργιών της δημοκρατίας, απευθύνεται κυρίως στο χώρο της Ευρώπης. Ο ευρωπαϊκός χώρος αποτελεί βάση στήριξης του συστήματος αυτού και, κατά την άποψη των ΗΠΑ, «αναγκαιεί» η προώθηση - ανάπτυξη μιας νέας «ευρωπαϊκής» αντίληψης ασφάλειας, η δημιουργία ευρωπαϊκών θεσμών ασφάλειας διατλαντικής φιλοσοφίας και η λειτουργία ενός ευρωατλαντικού συλλογικού συστήματος ασφάλειας. Η ευρωατλαντική κοινότητα θα εστιάζει την προσοχή της αφενός στην εσωτερική της συνοχή (πολιτική, οικονομική, στρατιωτική) και αφετέρου στη διαμόρφωση ευνοϊκού στρατηγικού περιβάλλοντος σε επιλεγμένες περιοχές. Η στρατηγική «χαμηλών τόνων» και «ήπιας αντίδρασης» της Ρωσίας καταδεικνύει τη μειωμένη αποτρεπτική της ικανότητα απέναντι στη στρατηγική του ευρωατλαντικού συστήματος και ότι τουλάχιστον σε αυτή τη φάση η Ρωσία δεν μπορεί να «απειλήσει» τις περιοχές ενδιαφέροντος του ευρωατλαντικού συστήματος. Η Ευρωπαϊκή Ένωση μην μπορώντας να αμφισβητήσει την ισχύ των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, θέτει σαν ευρωπαϊκό αρχικό στόχο την εσωτερική της συνοχή σε όλα τα επίπεδα και σαν επόμενο ευρωπαϊκό στόχο την αύξηση της επιρροής της στον διεθνή χώρο.

[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]