Νικόλαος Μ. Παναγιωτάκης (Επιμέλεια)

O Νικόλαος Μ. Παναγιωτάκης, (1935-1997) γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης. Σπούδασε φιλολογία στα Πανεπιστήμια Αθηνών και Λονδίνου. Υφηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1966), επισκέπτης καθηγητής στο Παν/μιο του Τέξας (1968), ερευνητής του Κέντρου Βυζαντινών Σπουδών του Dumbarton Oaks (1969-1970), και καθηγητής Βυζαντινής Φιλολογίας του Παν/μίου Ιωαννίνων (1971-1988) και του Παν/μίου Κρήτης (1988-1997). Διετέλεσε αντιπρόεδρος και μέλος της Διοικούσας Επιτροπής του Παν/μίου Κρήτης (1974-1986) και διευθυντής του Ελληνικού Ινστιτούτου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών της Βενετίας (1989-1997). Πήρε μέρος σε πολλά διεθνή επιστημονικά συνέδρια και έγραψε πλήθος μελετών για το βυζαντινό και μεταβυζαντινό ελληνισμό και για τον πολιτισμό της Κρήτης κατά την περίοδο της βενετοκρατίας. Οι σημαντικότερες είναι: Θεοδόσιος ο Διάκονος και το ποίημα αυτού "Άλωσις της Κρήτης", Ηράκλειο 1960, Λέων ο Διάκονος.Α. Τα βιογραφικά. Β. Χειρόγραφα και εκδόσεις, Αθήνα, 1965, Η κρητική περίοδος της ζωής του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου, Ρέθυμνο 1986, Ο ποιητής του "Ερωτόκριτου" και άλλα βενετοκρητικά ποιήματα, Ηράκλειο 1989, Φραγκίσκος Λεονταρίτης, κρητικός μουσικοσυνθέτης του δέκατου έκτου αιώνα. Μαρτυρίες για τη ζωή και το έργο του Βενετία 1990 κ.ά. Μετά τον αδόκητο θάνατό του κυκλοφόρησαν: Κρητικό Θέατρο. Μελέτες, Στιγμή, Αθήνα 1998 ,Τα νεανικά χρόνια του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου ΠΕΚ, Ηράκλειο 1999. Φίλοι , συνεργάτες και μαθητές του αφιέρωσαν στη μνήμη του τον τόμο: Ενθύμησις Νικολάου Μ. Παναγιωτάκη, ΠΕΚ/ Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη Ηρακλείου, Ηράκλειο, 2000.

Γιάννης Μαυρομάτης (Επιμέλεια)

Στέφανος Σαχλίκης (Συγγραφέας)

Ο Στέφανος Σαχλίκης (γεννήθηκε γύρω στο 1331 - πέθανε μετά το 1391) ήταν κρητικός σατιρικός ποιητής που έζησε στο δεύτερο μισό του 14ου αιώνα στην πόλη και στο διαμέρισμα του Χάνδακα στη βενετοκρατούμενη Κρήτη. Ήταν ο πρώτος εκπρόσωπος της κρητικής λογοτεχνίας και ο πρώτος ποιητής που χρησιμοποίησε ομοιοκαταληξία στη νεοελληνική λογοτεχνία. Πρόσωπο της άρχουσας τάξης, ένας από εκείνους που επέζησαν από τη φοβερή επιδημία πανούκλας, από τους λίγους που βρέθηκαν ξαφνικά πλούσιοι σε έναν κόσμο που είχε χάσει τον προσανατολισμό του, και που η μόνη του σιγουριά ήταν ο φρικαλέος θάνατος. Η ακατάσχετη τάση του να γευθεί όλες τις απολαύσεις της ζωής που του πρόσφερε η πόλη, που μας την ζωντανεύει τόσο γραφικά και παραστατικά με τους στίχους του, δεν ήταν ίσως παρά μια αντίδραση στην αγωνιώδη αβεβαιότητα των καιρών, στο διαρκώς παρόν δέος του θανάτου, που σημάδευαν τον ψυχισμό των ανθρώπων που επέζησαν από το μεγάλο θανατικό. Ο Κρητικός στιχουργός είναι ο πιο απερίφραστα περιγραφικός, ο θριαμβευτικότερα άσεμνος, ο χωρίς καμιά φραστική αναστολή καταγραφέας της ευθυμίας, της ανεμελιάς και της ελευθεριότητας του καιρού του και του τόπου του, σε τόνους πολύ πιο εκκωφαντικούς από οποιονδήποτε χρονικογράφο που περιγράφει και στιγματίζει τα ήθη της εποχής εκείνης στην Ευρώπη. Η σάτιρα του Σαχλίκη εκπορεύεται από προσωπικές πικρές εμπειρίες και κατευθύνεται, διεισδυτικά αλλά εγωιστικά, ενάντια σε κοινωνικές ομάδες ή πρόσωπα που τον δυσκόλεψαν ή του κατέστρεψαν τη ζωή ή, που για διάφορους λόγους, του είχαν δημιουργήσει προσωπικές αντιπάθειες. Η περίπτωση του Σαχλίκη παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον όχι μόνον επειδή ήταν ο πρώτος επώνυμος Νεοέλληνας στιχουργός που είχε την πρωτοβουλία να εισαγάγει την ομοιοκαταληξία στον ελληνικό στίχο, αλλά και επειδή ήταν χωρίς άλλο και ένας ευφυής και πρωτότυπος δημιουργός, γνώστης της βυζαντινής και της δυτικής λογοτεχνίας του καιρού του και ικανός να αναδιαμορφώνει προς το ευρηματικότερο, να διευρύνει και να εμπλουτίζει ό,τι δανειζόταν.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα