Το πέσιμο της Πόλης ήταν μια εθνική συμφορά· η χιλιόχρονη ελληνική μεσαιωνική αυτοκρατορία δεν υπήρχε πια, και ο Έλληνισμός έμενε χωρίς συγκρότηση κρατική και χωρίς πολιτική ηγεσία. Ο λαός θρήνησε τη συμφορά με το δικό του μέσο, με το δημοτικό τραγούδι, που είχε πάρει κιόλας την πλήρη του έκφραση. Πανελλήνιο είναι το τραγούδι "της Άγια - Σοφιάς", που τελειώνει με την παρηγοριά "Πάλι με χρόνια με καιρούς...". Δίπλα στο λαό λογιότεροι στιχουργοί γράφουν "Θρήνους" σε στίχους πολύ μετριότερους. "Ξεχωρίζει το "Ανακάλημα της Κωνσταντινόπολης", ίσως γιατί βρίσκεται πιο κοντά στην αίσθηση του λαϊκού στίχου.