Πόσοι από εμάς γνωρίζουν τον "άγνωστο Μεσαίωνα"; Πόσοι υποψιάζονται ότι πίσω από την κυρίαρχη αντίληψη περί σκοταδισμού και οπισθοδρόμησης κρύβεται μια σημαντική πολιτισμική άνθηση;
Ο διανοούμενος του Μεσαίωνα, στοχαστής και δάσκαλος, ρήτορας και φιλόσοφος, ένας πραγματικός τεχνίτης του πνεύματος, θα οδηγήσει στη μεγάλη άνθηση του 12ου και 13ου αιώνα, του "άγνωστου Μεσαίωνα": από τις συντεχνίες των λογίων-φοιτητών μέχρι την ίδρυση των πρώτων πανεπιστημίων, από τις μονομαχίες διαλεκτικής και ρητορικής μέχρι την ειδίκευση σε διάφορους επιστημονικούς τομείς, ένας μικρόκοσμος δημιουργικής σκέψης και γόνιμης αναζήτησης αναδεικνύεται μέσα στη μεσαιωνική πόλη.
Ο Ζακ Λε Γκοφ, σ΄ αυτό το κλασικό έργο, που κυκλοφορεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα, αποτυπώνει μια άγνωστη όσο και εντυπωσιακή πνευματική αναγέννηση.
Ο Ζακ Λε Γκοφ, από τους κυριότερους εκπροσώπους της σχολής της "Νέας Ιστορίας", γεννήθηκε το 1924 στην Τουλόν. Απόφοιτος της Ecole Normale Superieure, agrege της ιστορίας, γίνεται το 1962 διευθυντής σπουδών και από το 1972-1975 πρόεδρος του VΙου τμήματος της Ecole Pratique des Hautes Etudes που ιδρύθηκε λίγα χρόνια πριν από τον Fernand Braudel. Από το 1975 ως το 1977 ήταν πρόεδρος της Ανώτατης Σχολής Κοινωνικών Επιστημών (Ecole Pratique des Hautes Etudes en Sciences Sociales) που διαδέχθηκε το VIo τμήμα. Η ενασχόλησή του με το ίδρυμα αυτό σηματοδοτεί την επιθυμία του να ανανεώσει τη μεσαιωνική ιστορία με τη συνδομή των κοινωνικών επιστημών. Αυτός ο προσανατολισμός διαφαίνεται στο έργο του "La Civilisation de l΄ occident medieval" (1964) που δημιούργησε και κατέστησε δημοφιλή μια καινούργια άποψη για το Μεσαίωνα, περισσότερο σύνθετη αλλά και ταυτοχρόνως περισσότερο ελκυστική. Από το έτος 1969 είναι μέλος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού "Annales". Η συμβολή του Λε Γκοφ στη μεσαιωνική ιστορία περιέχει δύο πτυχές. Πρώτον συγκροτεί μια κοινωνική ιστορία της μεσαιωνικής πόλης. Ο Marc Bloch ήταν ο πρώτος που πρότεινε την αντικατάσταση της επίσημης και θεσμικής ιστορία της φεουδαρχίας από μια κοινωνική προσέγγιση, ακολουθούμενος από δύο γενιές ειδικών (George Duby, Robert Fossier, Pierre Toubert). Οι έρευνες του όμως αφορούσαν κυριώς την αγροτική ιστορία. O Λε Γκοφ πρώτος οικοδόμησε μια κοινωνική ιστορία της πόλης και με το βιβλίο του "Les Intellectuels au Moyen Age" (1957) άνοιξε νέα πεδία ερεύνας. Το ενδιαφέρον του Λε Γκοφ για την πόλη μαρτυρούν και τα έργα του "L΄ Histoire de la France urbaine" (σε συνεργασία με τον Georges Duby, 1980) και "L΄ Homme medieval" (1989). Δεύτερον, ο Λε Γκοφ συνέβαλε αποφασιστικά σε μια ιστορία των μεσαιωνικών νοοτροπιών, αξιοποιώντας τη συμβολή της ανθρωπολογία, συνδέοντας μεταξύ τους πεδία ως τότε διακριτά όπως τη θεολογία με τις εμπορικές και βιοτεχνικές δραστηριότητες ("La Naissance du purgatoire", 1981, "La Bourse et la vie" 1986) και χρησιμοποιώντας πηγές φαινομενικά περιθωριακές ή ελάσσονες: τη λογοτεχνία, τους θρύλους, τα κηρύγματα, τις εικόνες, τις τελετουργίες ("Pour un autre Moyen Age", 1977, "L΄ Imaginaire medieval, 1985). Παράλληλα ο Λε Γκοφ ασχολήθηκε και με την ιστοριογραφία: "Faire de l΄ Histoire" με τον Nora (1974), "La Nouvelle Histoire" με τους Chartier και Revel (1978), "Histoire et Memoire" (1988). Στα ελληνικά έχουν εκδοθεί τα βιβλία του: "Ήρωες και θαυμαστά του Μεσαίωνα" (Κέδρος), "Το πουγκί και η ζωή" (Κέδρος), "Η ωραιότερη ιστορία του έρωτα" (Κριτική), "Οι διανοούμενοι στο Μεσαίωνα" (Κέδρος), "Ιστορία και μνήμη" (Νεφέλη), "Η Ευρώπη" (Ελληνικά Γράμματα), "Για έναν άλλο Μεσαίωνα" (Ελληνικά Γράμματα), "Ο πολιτισμός της μεσαιωνικής Δύσης" (Βάνιας), "Η Ευρώπη γεννήθηκε τον Μεσαίωνα;" (Πόλις), καθώς και τα βιβλία "Η γένεση της σύγχρονης επιστήμης στην Ευρώπη" (Ελληνικά Γράμματα) και "Το έργο της Ιστορίας" (Κέδρος-Ράππα), τα οποία επιμελήθηκε.
(φωτογραφία: Matthias Zolle)
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
