Από τις βιβλιογραφικές αναζητήσεις, από τα διδάγματα των δασκάλων μας, ακόμη και από συγκυρία ή τύχη, στον καθένα μας εντυπώνονται κάποια κείμενα ως αειθαλή, και επιθυμούμε να τα μοιραστούμε. Στο πνεύμα αυτό, οι στόχοι της παρούσας έκδοσης είναι, πρώτον, να αναδυθούν κείμενα με διαχρονικά νοήματα και, δεύτερον, να διαφωτισθεί η πορεία της επιστημονικής σκέψης μέσα από την παιδεία και τα βιώματα ερευνητών, άλλων περισσότερο και άλλων λιγότερο γνωστών στο ευρύ αναγνωστικό κοινό.
Οι συγγραφείς προέρχονται από τις θετικές επιστήμες, τη βιοϊατρική, την ψυχολογία και τις νευροεπιστήμες. Κοινό παρονομαστή έχουν την ευαισθησία για τις ανθρώπινες υποθέσεις, τη σύνεση, τον ορθό λόγο και την προαγωγή μιας ανθρωπιστικής παιδείας. Στον εικοστό αιώνα έζησαν επιφανείς βιολόγοι και βιοχημικοί, οι οποίοι, με εφαλτήριο την εργαστηριακή έρευνα, εισέδυσαν στα αιώνια φιλοσοφικά και κοινωνικά προβλήματα. Πρωταγωνιστές αυτής της γεφύρωσης, της λεγόμενης βιολογικής φιλοσοφίας ή φιλοσοφικής βιολογίας, ήταν, μεταξύ άλλων, οι Julian Huxley, Albert Szent-Györgyi, Macfarlane Burnet, Roger Sperry και Christian de Duve. Στα επιλεγμένα δοκίμιά τους συζητούν τα μυστήρια του «κόσμου» και του «βίου», από το νόημα της ζωής και τις εξελικτικές ρίζες της ανθρώπινης συμπεριφοράς μέχρι την πανεπιστημιακή μεταρρύθμιση και την ειρήνη των λαών.
Τα είκοσι πέντε κεφάλαια του τόμου οργανώνονται σε πέντε ενότητες: επιστήμη, παιδεία, ανθρωπισμός, πολιτισμός και νόηση.
Ο Λάζαρος Ταξιάρχου είναι καθηγητής των Βασικών Νευροεπιστημών και Πρόεδρος του Τμήματος Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, το University of Rochester (M.Sc.) και το Indiana University-Purdue University (Ph.D.) των Ηνωμένων Πολιτειών, όπου υπηρέτησε ως Καθηγητής της Νευρολογίας και της Νευροπαθολογίας, καθώς και ως σύμβουλος του Υπουργείου Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών. Είναι ιδρυτικό μέλος και εταίρος της Αμερικανικής Εταιρείας Νευροεπιστημών των Η.Π.Α. και αιρετό μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Εταιρείας για τις Νευροεπιστήμες. Για τις ερευνητικές του συμβολές έχει τιμηθεί από την Αμερικανική Εταιρεία Νευροπαθολόγων, το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των Η.Π.Α. και το Ίδρυμα Μποδοσάκη. Στο συγγραφικό του έργο συγκαταλέγονται οι μονογραφίες "Neural transplantation in cerebellar ataxia" (Springer Verlag, 1997) και "Dopaminergic neurom transplantation in the weaver mouse model of Parkinson΄s disease" (Kluwer Academic, 2002). Στη διεθνή βιβλιογραφία υπάρχουν περισσότερες από 1300 παραπομπές στο έργο του.
