Πενήντα χρόνια συμπληρώνονται φέτος από το θρυλικό «Μάη του ‘68». Ήταν η χρονιά που ‘αναπήδησε’ όχι μόνο η Ευρώπη, αλλά ο κόσμος ολόκληρος. Από το Παρίσι, το Λονδίνο, τη Ρώμη και το Βερολίνο, μέχρι το Ντιτρόιτ και την Πόλη του Μεξικού. Κι από την Πράγα, τη Βαρσοβία και το Βελιγράδι μέχρι τη Σαγκάη και το Τόκιο.

Στις αρχές του 1968 η εφημερίδα Le Monde δημοσίευε ένα άρθρο ‘έγκυρου’ δημοσιογράφου που με κάθε σοβαρότητα διαπίστωνε ότι: «Οι Γάλλοι βαριούνται… η νεολαία βαριέται». Δυο μήνες αργότερα, το Μάη, οι φοιτητές και η νεολαία βγήκαν στους δρόμους. Και σε λίγες μέρες έγινε κάτι που οι κυρίαρχες απόψεις θεωρούσαν ότι ανήκε στα σκονισμένα βιβλία της ιστορίας. Ξεκίνησε μια γενική απεργία με καταλήψεις εργοστασίων και χώρων δουλειάς που είχε να δει η Γαλλία από το 1936.

Ο Μάης, βέβαια, δεν έπεσε από τον ουρανό. Τον γέννησαν μια σειρά μάχες και διεργασίες που εξελίσσονταν παράλληλα, διασταυρώνονταν και αλληλοεπηρεάζονταν. Το κίνημα ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ, οι αγώνες για τα πολιτικά δικαιώματα των μαύρων στις ΗΠΑ, οι αντιαποικιακές επαναστάσεις, η ριζοσπαστικοποίηση κι η αμφισβήτηση στα πανεπιστήμια. Είχε προμηνύματα, όπως η έκρηξη των Ιουλιανών στην Ελλάδα του 1965.

Είχε, όμως, και μέλλον. Βρήκε συνέχεια στο «μακρύ καυτό φθινόπωρο» των απεργιών του 1969-70 στην Ιταλία και στους αγώνες για την ανατροπή των δικτατοριών στο νότο της Ευρώπης: η εξέγερση του Νοέμβρη του 1973 εδώ ήταν κομμάτι αυτού του κύματος.

Ο Μάης του ’68 ήταν σταθμός για ένα νέο ξεκίνημα της επαναστατικής Αριστεράς. Χιλιάδες ανακάλυπταν ξανά τις ιδέες της επαναστατικής ανατροπής του καπιταλισμού και αμφισβητούσαν τις «ορθοδοξίες» τόσο των επίσημων κομμουνιστικών κομμάτων όσο και της σοσιαλδημοκρατίας.

Στις σελίδες αυτού του βιβλίου ο Chris Harman και η Μαρία Στύλλου ξετυλίγουν το νήμα των εκρηκτικών γεγονότων σε Γαλλία, Ιταλία, Τσεχοσλοβακία, Βρετανία και Ελλάδα, ενώ ο Πάνος Γκαργκάνας θυμίζει και αναλύει τις αντιπαραθέσεις για τον προσανατολισμό της επαναστατικής αριστεράς και τα όρια των «μαρξισμών του Μάη».