Το παρόν εγχειρίδιο αποτελεί την εισαγωγή στο σύγγραμμα Mandell, Douglas, and Bennett’s Principles and Practice of Infectious Diseases, γνωστό και ως PPID, το οποίο είναι το λεπτομερές και έγκυρο βιβλίο αναφοράς του πεδίου των λοιμωδών νόσων.
Το εγχειρίδιο απαρτίζεται από «σύντομες περιλήψεις» που εισάγουν στα 241 από τα 324 κεφάλαια της 8ης έκδοσης του PPID και εμφανίζονται στην αρχή κάθε κεφαλαίου εντός πλαισίου. Οι περιλήψεις συνοδεύονται από πίνακες και εικόνες που επεξηγούν τα περιεχόμενα του κεφαλαίου. Επιπλέον, το εγχειρίδιο περιλαμβάνει τις ετήσιες ενημερώσεις που εμφανίζονται στην ηλεκτρονική έκδοση του PPID.
Το πεδίο των λοιμωδών νόσων παρουσιάζει μια εκπληκτική επέκταση των γνώσεων, με θεαματικές προόδους στη διάγνωση, στη θεραπεία και στην πρόληψη των λοιμωδών νόσων, καθώς και στην αναγνώριση νέων παθογόνων και νόσων. Το εγχειρίδιο επιδιώκει να δώσει πληροφορίες γι’ αυτά τα θέματα σε εύχρηστη μορφή και να διευκολύνει την πρόσβαση σε περισσότερες πληροφορίες, αν χρειαστούν.
Για τον λόγο αυτό, το εγχειρίδιο έχει οργανωθεί στην ίδια βάση με το μητρικό σύγγραμμα, PPID. Οι πληροφορίες παρουσιάζονται σύμφωνα με τα μείζονα λοιμώδη κλινικά σύνδρομα, ενώ τα υπεύθυνα παθογόνα εξετάζονται λεπτομερέστερα στη συνέχεια. Παραδείγματα αντικειμένων στα οποία υπήρξαν σημαντικές νέες εξελίξεις είναι οι ηπατίτιδες Β και C, ο ιός Ebola, η γρίππη, το Clostridium difficile, ο ανθεκτικός στη μεθικιλλίνη Staphylococcus aureus (MRSA), η φυματίωση, ο ιός HIV και το αναπνευστικό σύνδρομο της Μέσης Ανατολής (MERS).
Το παρόν εγχειρίδιο είναι μια πρόσφορη, χρήσιμη και σύγχρονη πηγή πληροφοριών για όσους ενδιαφέρονται για τα λοιμώδη νοσήματα, συμπεριλαμβανομένων των ιατρών πρωτοβάθμιας περίθαλψης, των βοηθών ιατρών, των νοσηλευτών, των φοιτητών, των ειδικευόμενων, των φαρμακοποιών, των ιατρών στα ΤΕΠ και των ιατρών επείγουσας περίθαλψης.
Μέρος 1. Μείζονα κλινικά σύνδρομα
Α. Πυρετός
1. Πυρετός αγνώστου αιτιολογίας 2
2. Ο οξέως πάσχων ασθενής με πυρετό και εξάνθημα 3
B. Λοιμώξεις της ανώτερης αναπνευστικής οδού
3. Το κοινό κρυολόγημα 5
4. Φαρυγγίτιδα 6
5. Οξεία λαρυγγίτιδα 10
6. Οξεία λαρυγγοτραχειοβρογχίτιδα (croup) σε παιδιά 12
7. Έξω ωτίτιδα, μέση ωτίτιδα και μαστοειδίτιδα 13
8. Παραρρινοκολπίτιδα 16
9. Επιγλωττίτιδα 18
10. Λοιμώξεις της στοματικής κοιλότητας, του τραχήλου και της κεφαλής 20
Γ. Πλευροπνευμονικές και βριγχικές λοιμώξεις
11. Οξεία βρογχίτιδα 26
12. Οξείες εξάρσεις της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ) 27
13. Βρογχιολίτιδα 29
14. Οξεία πνευμονία 31
15. Πλευριτική συλλογή και εμπύημα 35
16. Βακτηριακό απόστημα του πνεύμονα 37
17. Χρόνια πνευμονία 38
18. Κυστική ίνωση 40
Δ. Ουρολοιμώξεις
19. Ουρολοιμώξεις 46
Ε. Σήψη
20. Σήψη, βαριά σήψη και σηπτικό σοκ 50
ΣΤ. Ενδοικοιλιακές λοιμώξεις
21. Περιτονίτιδα και ενδοπεριτοναϊκό απόστημα 52
22. Λοιμώξεις ήπατος και χοληφόρων (ηπατικό απόστημα, χολαγγειίτιδα, χολοκυστίτιδα) 59
23. Παγκρεατική λοίμωξη 61
24. Σπληνικό απόστημα 68
25. Σκωληκοειδίτιδα 69
26. Εκκολπωματίτιδα και τυφλίτιδα 70
ΣΤ. Καρδιοαγγειακές λοιμώξεις
27. Ενδοκαρδίτιδα και ενδοαγγειακές λοιμώξεις 72
28. Ενδοκαρδίτιδα προσθετικής βαλβίδας 79
29. Μη βαλβιδικές καρδιαγγειακές λοιμώξεις 82
30. Προφύλαξη από τη λοιμώδη ενδοκαρδίτιδα 84
31. Μυοκαρδίτιδα και περικαρδίτιδα 87
32. Μεσοθωρακίτιδα 90
Η. Λοιμώξεις του κεντρικού νευρικού συστήματος (ΚΝΣ)
33. Οξεία μηνιγγίτιδα 93
34. Χρόνια μηνιγγίτιδα 97
35. Εγκεφαλίτιδα 100
36. Εγκεφαλικό απόστημα 105
37. Υποσκληρίδιο εμπύημα, επισκληρίδιο απόστημα και σηπτική ενδοκράνια θρομβοφλεβίτιδα 108
38. Λοιμώξεις παρακάμψεων (shunt) και παροχετεύσεων (Drain) του εγκεφαλονωτιαίου υγρού (ΕΝΥ) 110
Ι. Λοιμώξεις δέρματος και μαλακών μορίων
39. Κυτταρίτιδα, νεκρωτική περιτονιΐτιδα και λοιμώξεις υποδόριων ιστών 112
40. Μυοσίτιδα και μυονέκρωση 114
41. Λεμφαδενίτιδα και λεμφαγγειίτιδα 116
IA. Γαστρεντερικές λοιμώξεις και τροφική δηλητηρίαση
42. Οισοφαγίτιδα 121
43. Ναυτία, έμετος και μη φλεγμονώδης διάρροια 123
44. Βακτηριακές φλεγμονώδεις εντερίτιδες 125
45. Εντερικός πυρετός και άλλες αιτίες πυρετού και κοιλιακών συμπτωμάτων 127
46. Τροφιμογενείς νόσοι 129
47. Τροπική στεατόρροια (Tropical sprue): Εντεροπάθεια 131
IB. Λοιμώξεις οστών και αρθρώσεων
48. Λοιμώδης αρθρίτιδα των φυσικών αρθρώσεων 132
49. Οστεομυελίτιδα 135
50. Λοιμώξεις ορθοπαιδικών προσθετικών υλικών 138
IΓ. Νοσήματα του αναπαραγωγικού συστήματος και σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα
51. Βλάβες του δέρματος και του βλεννογόνου των γεννητικών οργάνων 141
52. Ουρηθρίτιδα 143
53. Αιδοιοκολπίτιδα και τραχηλίτιδα 145
54. Λοιμώξεις της γυναικείας πυέλου 147
55. Προστατίτιδα, επιδιδυμίτιδα και ορχίτιδα 148
ΙΔ. Οφθαλμικές λοιμώξεις
56. Μικροβιακή επιπεφυκίτιδα 151
57. Μικροβιακή κερατίτιδα 153
58. Ενδοφθαλμίτιδα 155
59. Λοιμώδη αίτια ραγοειδίτιδας 157
60. Περιοφθαλμικές λοιμώξεις 159
ΙΕ. Ηπατίτιδα
61. Ιογενής ηπατίτιδα 161
ΙΣΤ. Σύνδρομο επίκτητης ανοσοανεπάρκειας
62. Διάγνωση της λοίμωξης από τον ιό της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας 171
63. Γενικές κλινικές εκδηλώσεις της λοίμωξης από τον ιό της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας (συμπεριλαμβανομένων του οξέος ρετροϊικού συνδρόμου και των στοματικών, δερματικών, νεφρικών, οφθαλμικών, μεταβολικών και καρδιακών νόσων) 174
64. Πνευμονικές εκδηλώσεις της λοίμωξης από τον ιό της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας 176
65. Γαστρεντερικές, ηπατοχολικές και παγκρεατικές εκδηλώσεις της λοίμωξης από τον ιό της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας 179
66. Νευρολογικές νόσοι και ευκαιριακές λοιμώξεις του HIV-1 182
67. Παιδιατρικές λοιμώξεις από τον HIV 184
68. Αντιρετροϊική θεραπεία για λοίμωξη από HIV 186
69. Αντιμετώπιση των ευκαιριακών λοιμώξεων που σχετίζονται με τη λοίμωξη από HIV 192
ΙΖ. Διάφορα σύνδρομα
70. Σύνδρομο χρόνιας κόπωσης 210
II. Λοιμώδη νοσήματα και οι αιτίες τους
A. Ιογενείς νόσοι
71. Ορθοευλογιοϊοί: ιός δαμαλίτιδας (εμβόλιο ευλογιάς), ιός ευλογιάς των πιθήκων και ιός ευλογιάς των βοοειδών 214
72. Άλλοι ευλογιοϊοί που προσβάλλουν ανθρώπους: παραευλογιοϊοί (και ο ιός Orf), μολυσματική τέρμινθος και ευλογιοϊοί Yata 216
73. Ιός του απλού έρπητα 218
74. Ανεμευλογιά και έρπης ζωστήρας (Ιός ανεμευλογιάς-ζωστήρα) 224
75. Κυτταρομεγαλοϊός (CMV) 226
76. Ιός Epstein-Barr (λοιμώδης μονοπυρήνωση, κακοήθεις και άλλες νόσοι) 228
77. Ανθρώπινοι ερπητοϊοί τύπου 6 και 7 (αιφνίδιο εξάνθημα) 230
78. Ανθρώπινος ερπητοϊός τύπου 8 (σάρκωμα Kaposi) 232
79. Ιός του έρπητα Β 234
80. Αδενοϊοί 236
81. Ιοί θηλωμάτων 238
82. JC, BK και άλλοι πολυωματοϊοί: προοδευτική πολυεστιακή λευκοεγκεφαλοπάθεια 240
83. Ιοί των ηπατιτίδων Β και Δέλτα 242
84. Ανθρώπινοι παρβοϊοί (και ο παρβοϊός Β19) και ανθρώπινοι μποκαπαρβοϊοί 247
85. Ορθορεοϊοί και ορμπιιοί 249
86. Κολτιιοί και σηντορναϊοί 250
87. Ροταϊοί 252
88. Αλφαϊοί 255
89. Ιός ερυθράς (γερμανική ιλαρά) 257
90. Φλαβοϊοί (δάγκειος, κίτρινος πυρετός, ιαπωνική εγκεφαλίτιδα, εγκεφαλίτιδα Δυτικού Νείλου, κροτωνογενής εγκεφαλίτιδα, νόσος του δάσους Kyanasur, αιμορραγικός πυρετός Alkhurma, Zika) 259
91. Ηπατίτιδα C 261
92. Κοροναϊοί (συμπεριλαμβανομένων του σοβαρού οξέος αναπνευστικού συνδρόμου (SARS) και του αναπνευστικού συνδρόμου Μέσης Ανατολής (MERS) 265
93. Ιοί της παραγρίππης 266
94. Ιός της παρωτίτιδας 268
95. Αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV) 270
96. Ανθρώπινος μεταπνευμονοϊός (hMPV) 272
97. Ιός της ιλαράς 274
98. Ζωονοσογόνοι παραμυξοϊοί: Nipah, Hendra και Menangle 276
99. Ιός φυσαλιδώδους στοματίτιδας και συγγενείς φυσαλιδοϊοί 278
100. Λύσσα (Ραβδοϊοί) 280
101. Αιμορραγικοί πυρετοί από τους ιούς Marburg και Ebola (Φιλοϊοί) 282
102. Γρίππη (συμπεριλαμβανομένης της γρίππης των πτηνών και των χοίρων) 284
103. Εγκεφαλίτιδα της Καλιφόρνιας, πνευμονικό σύνδρομο από χανταϊό και αιμορραγικοί πυρετοί από μπουνυαϊούς 287
104. Λεμφοκυτταρική χοριομηνιγγίτιδα, πυρετός Lassa και αιμορραγικοί πυρετοί της Νότιας Αμερικής (αρεναϊοί) 288
105. Ανθρώπινος Τ λεμφοτρόπος ιός (HTLV) 290
106. Ιός της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας 292
107. Πολιοϊός 293
108. Ιοί coxsackie, ιοί echo και αριθμημένοι εντεροϊοί (EV-D68) 295
109. Ιοί parecho του ανθρώπου 297
110. Ιός της ηπατίτιδας Α 298
111. Ρινοϊός 301
112. Νοροϊοί και σαποϊοί (καλυκοϊοί) 302
113. Αστροϊοί και πικομπιρναϊοί 304
114. Ιός της ηπατίτιδας Ε 305
B. Νόσοι από Πράιον
115. Πράιον (prions) και νόσοι από πράιον του κεντρικού νευρικού συστήματος (μεταδοτικές νευροεκφυλιστικές νόσοι) 307
Γ. Νόσοι από χλαμύδια
116. Chlamydia trachomatis (τράχωμα, λοιμώξεις γεννητικών οργάνων, λοιμώξεις περιγεννητικές και αφροδίσιο λεμφοκοκκίωμα) 309
117. Ψιττάκωση (από Chlamydia psittaci) 314
118. Chlamydia pneumoniae 315
Δ. Νόσοι από μυκόπλασμα
119. Mycoplasma pneumoniae και άτυπη πνευμονία 316
120. Μυκοπλάσματα των γεννητικών οργάνων: Mycoplasma genitalium, Mycoplasma hominis και είδη Ureaplasma 318
Ε. Ρικετσιώσεις, ερλιχιώσεις και αναπλασμώσεις
121. Rickettsia rickettsii και άλλες Ρικέτσιες της ομάδας των κηλιδωδών πυρετών (κηλιδώδης πυρετός των Βραχωδών Ορέων και άλλοι κηλιδώδεις πυρετοί) 320
122. Rickettsia akari (ρικετσιακή ευλογιά) 322
123. Coxiella burnetii (πυρετός Q) 323
124. Rickettsia prowazekii (επιδημικός ή φθειρογενής τύφος) 325
125. Rickettsia typhi (τύφος των ποντικών) 327
126. Orientia tsutsugamushi (τύφος της λόχμης) 329
127. Ehrlichia chaffeensis (μονοκυτταροτροπική ερλιχίωση του ανθρώπου), Anaplasma phagocytophilum (αναπλάσμωση) και άλλα αναπλάσματα 330
ΣΤ. Βακτηριακά νοσήματα
128. Staphylococcus aureus (και σταφυλοκοκκικό σύνδρομο τοξικής καταπληξίας) 332
129. Staphylococcus epidermidis και άλλοι αρνητικοί για πηκτάση σταφυλόκοκκοι 341
130. Streptococcus pyogenes 343
131. Μη διαπυητικές μεταστρεπτοκοκκικές επιπλοκές: ρευματικός πυρετός και σπειραματονεφρίτιδα 346
132. Streptococcus pneumoniae 349
133. Είδη Enterococcus, ομάδα Streptococcus gallolyticus και είδη Leuconostoc 351
134. Streptococcus agalactiae (Streptococcus της ομάδας Β) 353
135. Πρασινίζοντες στρεπτόκοκκοι, στρεπτόκοκκοι με θρεπτική ποικιλομορφία, στρεπτόκοκκοι των ομάδων C και G και άλλοι συγγενείς μικροοργανισμοί 355
136. Ομάδα του Streptococcus anginosus 357
137. Corynebacterium diphtheriae (Διφθερίτιδα) 358
138. Άλλα κορυνόμορφα βακτήρια και Ροδόκοκκοι 360
139. Listeria monocytogenes (λιστερίωση) 362
140. Bacillus anthracis (άνθρακας) 365
141. Είδη Bacillus και συγγενή γένη πλην του Bacillus anthracis 368
142. Erysipelothrix rhusiopathiae 370
143. Νόσος Whipple 372
144. Neisseria meningitidis 374
145. Neisseria gonorrhoeae (Γονόρροια) 378
146. Moraxella catarrhalis, Kingella και άλλοι gram-αρνητικοί κόκκοι 381
147. Vibrio cholerae 383
148. Άλλα παθογόνα δονάκια (Vibrio) 388
149. Campylobacter jejuni και συγγενή είδη 390
150. Helicobacter pylori και άλλα γαστρικά είδη Helicobacter 391
151. Εντεροβακτηριοειδή 392
152. Pseudomonas aeruginosa και άλλα είδη Pseudomonas 393
153. Stenotrophomonas maltophila και Burkholderia cepacia 394
154. Burkholderia pseudomallei και Burkholderia mallei: Μελιοείδωση και μάλη 397
155. Είδη Acinetobacter 401
156. Είδη Salmonella 402
157. Βακτηριακή δυσεντερία: Shigella και εντεροδιεισδυτική Escherichia coli 403
158. Είδη Haemophilus, συμπεριλαμβανομένων των H. influenzae και H. ducreyi (μαλακό έλκος) 405
159. Βρουκέλλωση (είδη Brucella) 407
160. Francisella tularensis (τουλαραιμία) 409
161. Είδη Pasteurella 415
162. Είδη Yersinia (συμπεριλαμβανομένης της πανώλης) 417
163. Bordetella pertussis 419
164. Πυρετός από δήγμα αρουραίου: Streptobacillus moniliformis και Spirillum minus 421
165. Νόσος των λεγεωναρίων και πυρετός Pontiac 422
166. Capnocytophaga 424
167. Bartonella, συμπεριλαμβανομένης της νόσου από γρατσούνισμα γάτας 426
168. Klebsiella granulomatis (δονοβάνωση, αφροδίσιο λεμφοκοκκίωμα) 428
169. Άλλα gram-αρνητικά και gram-ευμετάβολα βακτηρίδια 429
170. Σύφιλη (Treponema pallidum) 431
171. Ενδημικές τρεπονηματώσεις 433
172. Είδη Leptospira (λεπτοσπείρωση) 434
173. Υπόστροφος πυρετός προκαλούμενος από είδη Borrelia 436
174. Νόσος Lyme (μπορρελίωση Lyme) με αίτιο την Borrelia burgdorferi 437
175. Λοίμωξη από Clostridium difficile 439
176. Τέτανος (Clostridium tetani) 441
177. Αλλαντίαση (Clostridium botulinum) 443
178. Αεριογόνος γάγγραινα και άλλες νόσοι από είδη Clostridium 445
179. Bacteroides, Prevotella, Porphyromonas και είδη Fusobacterium (και άλλα σημαντικά στην ιατρική αναερόβια gram-αρνητικά βακτηρίδια) 448
180. Mycobacterium tuberculosis 450
181. Mycobacterium leprae (λέπρα) 458
182. Σύμπλεγμα Mycobacterium avium 461
183. Λοιμώξεις από μη φυματιώδη μυκοβακτηρίδια διαφορετικά από το σύμπλεγμα Mycobacterium avium 464
184. Είδη Nocardia 468
185. Αίτια της ακτινομυκητίασης 471
Ζ. Μυκητιάσεις
186. Είδη Aspergillus 473
187. Αίτια της μουκορμυκητίασης και της εντομοφθορομυκητίασης 478
188. Sporothrix schenckii 480
189. Αίτια της χρωμοβλαστομυκητίασης 481
190. Αίτια του μυκητώματος 483
191. Κρυπτοκόκκωση (Cryptococcus neoformans και Cryptococcus gattii) 485
192. Histoplasma capsulatum (Ιστοπλάσμωση) 489
193. Βλαστομυκητίαση 493
194. Κοκκιδιοειδομυκητίαση (είδη Coccidioides) 495
195. Δερματοφυτία (τριχόφυτα) και άλλες επιπολής μυκητιάσεις 498
196. Παρακοκκιδιοειδομυκητίαση 500
197. Ασυνήθιστοι μύκητες και συγγενή είδη 503
198. Είδη Pneumocystis 511
199. Μικροσποριδίωση 513
Η. Πρωτοζωικές νόσοι
200. Είδη της Entamoeba, συμπεριλαμβανομένης της αμοιβαδικής κολίτιδας και του ηπατικού αποστήματος 515
201. Αμοιβάδες που ζουν ελεύθερες 518
202. Ελονοσία (είδη Plasmodium) 520
203. Είδη Leishmania: σπλαγχνική (καλά-αζάρ), δερματική και βλεννογόνια λεϊσμανίαση 522
204. Είδη Trypanosoma (αμερικανική τρυπανοσωμίαση, νόσος Chagas): βιολογία των τρυπανοσωμάτων 523
205. Αίτια της αφρικανικής τρυπανοσωμίασης (νόσος του ύπνου) 525
206. Toxoplasma gondii 527
207. Giardia lamblia 530
208. Trichomonas vaginalis 532
209. Είδη Babesia 533
210. Κρυπτοσποριδίωση (είδη Cryptosporidium) 536
211. Cyclospora cayetanensis, Cystoisospora (Isospora) belli, είδη Sarcocystis, Balantidium coli και είδη Blastocystis 538
Θ. Νόσοι από τοξικά δινοφύκη
212. Νόσοι του ανθρώπου σχετιζόμενες με επιβλαβείς ανθήσεις δινοφυκών 541
Ι. Νόσοι από έλμινθες
213. Εντερικοί νηματώδεις (νηματέλμινθες) 544
214. Νηματώδεις των ιστών (τριχινέλλωση, δρακουνκουλίαση, φιλαρίαση, λοΐαση, και ογκοκερκίαση) 547
215. Τρηματώδεις (σχιστοσώματα και τρηματώδεις του ήπατος, του εντέρου και των πνευμόνων) 549
216. Ταινιοσκώληκες (κεστώδεις) 553
217. Σπλαγχνική μετανάστευση προνυμφών και άλλες ασυνήθιστες ελμινθικές λοιμώξεις 556
ΙΑ. Νόσοι από εξωπαράσιτα
218. Ψείρα (φθειρίαση) 557
219. Ψώρα 559
220. Μυΐαση και τουγκίαση 561
221. Ακάρεα, συμπεριλαμβανομένων των chiggers 564
222. Κρότωνες, συμπεριλαμβανομένης της κροτωνογενούς παράλυσης 566
ΙΒ. Νόσοι άγνωστης αιτιολογίας
223. Νόσος Kawasaki 568
III. Ειδικά προβλήματα
A. Νοσοκομειακές λοιμώξεις
224. Λοιμώξεις προκαλούμενες από διαδερμικές ενδοαγγειακές συσκευές 572
225. Ενδονοσοκομειακή πνευμονία 574
226. Ενδονοσοκομειακές ουρολοιμώξεις 576
227. Ενδονοσοκομειακή ηπατίτιδα 579
228. Λοιμώξεις μεταδιδόμενες με μετάγγιση και μεταμόσχευση 581
Β. Λοιμώξεις σε ειδικούς ξενιστές
229. Προφύλαξη και εμπειρική θεραπεία των λοιμώξεων σε καρκινοπαθείς 582
230. Λοιμώξεις στους λήπτες μοσχεύματος αιμοποιητικών αρχέγονων κυττάρων 589
231. Λοιμώξεις στους λήπτες μοσχεύματος συμπαγούς οργάνου 594
232. Λοιμώξεις σε ασθενείς με βλάβη του νωτιαίου μυελού 596
233. Οι λοιμώξεις στους ηλικιωμένους 598
234. Οι λοιμώξεις στους ασπληνικούς ασθενείς 600
235. Λοιμώξεις σε χρήστες ενέσιμων ουσιών 602
236. Λοιμώξεις χειρουργικού τραύματος και αντιμικροβιακή προφύλαξη 606
Γ. Λοιμώξεις σχετιζόμενες με χειρουργικές επεμβάσεις και τραυματισμούς
237. Εγκαύματα 611
238. Δήγματα 612
Δ. Ζωονόσοι
239. Ζωονόσοι 616
Ε. Προστασία των ταξιδιωτών
240. Προστασία των ταξιδιωτών 617
241. Λοιμώξεις στους επιστρέφοντες ταξιδιώτες 619
