Κείμενα περί μουσικής και αρχιτεκτονικής
zoom in
Προσθήκη στα αγαπημένα

Κείμενα περί μουσικής και αρχιτεκτονικής

Ιάννης Ξενάκης

Το βιβλίο αυτό αποτελεί την πρώτη συλλογή κειμένων του Ι. Ξενάκη στα ελληνικά. Τα άρθρα που περιέχει καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος της δημιουργικής πορείας του διάσημου συνθέτη (και αρχιτέκτονα). Ο Ξενάκης καταπιάστηκε με θέματα που αφορούν την όλη πορεία της νεότερης μουσικής και γενικότερα, της νεότερης τέχνης.
`Η μουσική δεν είναι επ` ουδενί λόγω ένας κόσμος κωδικοποιημένος και ιεραρχικά οργανωμένος. Εξού και η δυσκολία να την προσεγγίσει κανείς με γρήγορη και συστηματική εκμάθηση. Έξωθεν μοιάζει τόσο σύνθετη και πολλαπλή, ώστε η προσπάθεια να διεισδύσει κανείς και να την ασκήσει κάνει να αδρανούν οι ισχυρότερες θελήσεις, αν όχι και τα ταλέντα, με αποτέλεσμα τις περισσότερες φορές να φτάνει σε αυτή κανείς από περιθωριακά μονοπάτια και σε ιδιαιτέρως περιορισμένα τμήματά της, παίζοντας ένα όργανο ή προσδενόμενος σε μία μόνο εποχή ή περιοχή, συνθέτοντας με δεδομένα εργαλεία (ορχήστρα, ηλεκτρο-ακουστικές συσκευές ή υπολογιστές), ακολουθώντας ορισμένες αρχές οργάνωσης χωρίς συνολική θεώρηση [...]. Θα έχουμε όμως διαρκώς παρούσα στο μυαλό μας την αέναη κυκλοφορία των ιδεών και των εγχειρηματικών τεχνικών από το ένα σύμπαν στο άλλο. Διότι εάν ένα τέτοιο σύμπαν κυριαρχεί πρόσκαιρα επί των υπολοίπων, δεν είναι παρά επειδή η προσέγγισή μας είναι μερική, από τακτική επιθυμία ή από αδυναμία που αφήνουν στη σκιά τις, συχνά ανέκφραστες αλλά διαισθητικά αντιληπτές, δυσκολίες. Τέτοια ηχητικότητα επάγεται τέτοια αφηρημένη μορφή ή τέτοια φιλοσοφία ή τέτοια τεχνική και το αντίστροφο, ποικιλοτρόπως`. [...] ΙΑΝΝΗΣ ΞΕΝΑΚΗΣ, Ηχητικά σύμπαντα (1977) (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Η μουσική του Ιάννη Ξενάκη παίζεται καθημερινά ανά τον κόσμο και ο δημιουργός της ανήκει στον ομάδα των τεσσάρων ή πέντε σημαντικότερων συνθετών της λεγόμενης σύγχρονης μουσικής, η οποία, μετά τον Β` Παγκόσμιο πόλεμο, έδωσε μια ριζικά νέα πορεία στην ιστορία της τέχνης αυτής. Η προσφορά του είναι διπλή· μαζί με άλλους συνθέτες, με μεγαλύτερη όμως οξύτητα, έδωσε ώθηση σε δύο ουσιαστικές αλλαγές της πορείας της μουσικής, αλλαγές οι οποίες δεν έχουν ολοκληρωθεί ακόμη. Πρώτον: Άνοιξε τον κόσμο των ήχων. Η μουσική ορίζεται μεν εν γένει ως τέχνη των ήχων, μόνον όμως με την πρόσφατη εξέλιξή της ανταποκρίνεται με ακρίβεια στον ορισμό αυτό. Η τονική μουσική, λόγου χάρη, ήταν μάλλον τέχνη δομών που μιμούνται τη δόμηση της γλώσσας και όπου κατά συνέπεια, ο ήχος ως ήχος δεν παίζει ουσιαστικό ρόλο. Στο πλαίσιο αυτό μετράει το τι συμβαίνει `μεταξύ` των ήχων κι όχι μέσα τους. Δεύτερον: με τον Ξενάκη, η μουσική συμμετέχει και πάλι στα συμβάντα του κόσμου. Η μουσική της δεκαετίας του `50 είχε καταλήξει σε ένα είδος υπερειδίκευσης που πολλοί συνέχεαν με την πρώην χειροτεχνική της κατάσταση (η οποία εγγυάτο την αυτονομία της) ενώ δεν ήταν παρά μίμηση της γενικής πορείας της βιομηχανικής κοινωνίας - χωρίς βέβαια την αντίστοιχη οικονομική χρησιμότητα! Αποκομμένη από το κοινό και γενικότερα από τα του κόσμου, κινδύνευε να περιπέσει σε πλήρη μαρασμό, να θεσμοποιηθεί με τη χειρότερη έννοια της λέξης. Ενώ η πρώτη αναφερθείσα αλλαγή είναι υπόθεση της ίδιας της μουσικής του Ξενάκη, η δεύτερη αποτελεί ίσως το αντικείμενο των γραπτών του περί μουσικής· γι` αυτό το λόγο και το ενδιαφέρον τους είναι τόσο μεγάλο. [...]


[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]

Μάκης Σολωμός (Επιμέλεια)

Ο Μάκης Σολωμός γεννήθηκε στην Αθήνα το 1962 και εγκαταστάθηκε στο Παρίσι το 1980. Σπούδασε σύνθεση και μουσικολογία. Μετά από τη διδακτορική του διατριβή για τη μουσική του Ξενάκη, αφοσιώθηκε στη μελέτη της πρόσφατης μουσικής. Είναι καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Montpellier και μέλος του Institut Universitaire de France. Ως ειδικός στον Ξενάκη, ασχολείται με θέματα μουσικής ανάλυσης και αισθητικής. Έχει δημοσιεύσει άρθρα και βιβλία σε διάφορες γλώσσες και έχει διοργανώσει συμπόσια για το έργο του. Ετοιμάζει μια κριτική έκδοση των κειμένων του Ξενάκη (αποσπάσματα της οποίας έχουν κυκλοφορήσει στην Ελλάδα το 2001 σε μετάφραση της Τίνας Πλυτά από τις εκδόσεις Ψυχογιός).

Στέφανος Ροζάνης

Στέφανος Ροζάνης (Υπεύθυνος Σειράς)

Ο Στέφανος Ροζάνης γεννήθηκε στην Κάρυστο της Εύβοιας το 1942. Είναι ποιητής και δοκιμιογράφος. Ανήκει στην εκδοτική ομάδα του περιοδικού "Σημειώσεις". Έχει συνεργασθεί με το Πανεπιστήμιο της Νέας Σορβόννης και τη New Philosophy Society του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου. Ανάμεσα στα πιο πρόσφατα δοκιμιακά του έργα περιλαμβάνονται: "Ο Μεσσιανισμός και η ηθική φιλοσοφία του Εμμανουέλ Λεβινάς", "Η ερμηνευτική ως πράξη και θεώρηση", "Ερμηνευτικές αναγνώσεις", "Θείος Έρως", "Σολωμικά".

Τίνα Πλυτά (Μεταφραστής)


Ιάννης Ξενάκης (Συγγραφέας)


Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Εκδότης:
Τόπος Έκδοσης:
Αθήνα
Τόμος:
1
Δέσιμο:
Χαρτόδετο
Σελίδες:
276
Διαστάσεις:
21x14
Βάρος:
0.42 κιλά

Αξιολογήσεις

Γράψε μια αξιολόγηση