Κατοχή, Αντίσταση 1941-1944
zoom in

Στις 21 Απριλίου 1941, ύστερα από τρεις εβδομάδες σκληρών μαχών, η Βέρμαχτ εισήλθε στην Αθήνα. Πέντε εβδομάδες αργότερα, οι Γερμανοί κατέλαβαν, με απροσδόκητα υψηλές απώλειες, το τελευταίο ελεύθερο κομμάτι της Ελλάδας, την Κρήτη. Ο Χίτλερ, ενόψει της επικείμενης επίθεσης κατά των ΕΣΣΔ, παραχώρησε το μεγαλύτερο μέρος της, εφόσον ήταν πεπεισμένος ότι "από τους Έλληνες δεν υφίστατο πλέον κίνδυνος". Θεωρούσε ως δώρο εξ ουρανού την προθυμία ελλήνων στρατηγών να σχηματίσουν "κυβέρνηση" συνεργασίας που θα αναλάμβανε το άχαρο έργο της καθημερινής διοικητικής ρουτίνας.
Οι Γερμανοί περιορίστηκαν να κρατήσουν στην κατοχή τους στρατηγικά σημεία, ενώ προέβησαν σε μια αδίστακτη πολιτική οικονομικής αφαίμαξης. Σύντομα όμως βρέθηκαν αντιμέτωποι με ολοένα και περισσότερες περιπτώσεις αντικατοχικής συμπεριφοράς που συχνά ταυτίζονταν με τον αγώνα της επιβίωσης. Πράγματι, η Αντίσταση συνεχώς φούντωνε, δημιουργώντας μάλιστα "ελεύθερες περιοχές". Αυτή η "ανυπακοή" σκλήραινε κι άλλο τη στάση των κατακτητών, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να υποστεί τις μεγαλύτερες απώλειες απ` όλες τις μη σλαβόφωνες γερμανοκρατούμενες χώρες. Σε αυτό συνέτεινε, πέραν του λιμού και της δολοφονίας 60.000 Ελληνοεβραίων, και η διχαστική στρατηγική της ναζιστικής ηγεσίας που -με στόχο τη διάβρωση της Αντίστασης- υποδαύλιζε τον λανθάνοντα αλληλοσπαραγμό. Αναλόγως, προωθούσε την ίδρυση των Ταγμάτων Ασφαλείας λιγότερο εξαιτίας της προσδοκώμενης στρατιωτικής αξίας τους, αλλά κυρίως για να χρησιμεύσουν ως "σφήνα ανάμεσα στην κομμουνιστική και την αντικομμουνιστική μερίδα του πληθυσμού". Η σπορά του μίσους έφερνε ανάλογους καρπούς και το ελληνικό αντιστασιακό κίνημα, από τα μεγαλύτερα της Ευρώπης, θα κρινόταν για δεκαετίες κάτω από το τελεολογικό πρίσμα της επακόλουθης εμφύλιας σύρραξης.


Περιέχονται οι ενότητες:
- Νίκος Παπαναστασίου, Χάγκεν Φλάισερ, "Οι κατακτητές"
- Ευγενία Μπουρνόβα, Γιώργος Προγουλάκης, "Οι οικονομικές συνθήκες στην περίοδο της Κατοχής"
- Χάγκεν Φλάισερ, "Το κατοχικό δάνειο και η γερμανική οφειλή προς την Ελλάδα"
- Ιάσονας Χανδρινός, "Οι οργανώσεις της Εθνικής Αντίστασης: καταγραφή και ανάλυση"
- Τάσος Σακελλαρόπουλος, "Οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και η δημιουργία του μεταπολεμικού Ελληνικού στρατού"
- Στράτος Δορδανάς, Βάιος Καλογρηάς, "Όψεις του δωσιλογισμού στην κατεχόμενη Ελλάδα 1941-1944"
- Οντέτ Βαρών-Βασάρ, "Η εξόντωση των ελλήνων Εβραίων"
- Στράτος Δορδανάς, "Κατά δικαίων και αδίκων: ζωές στη μέγγενη της κατοχικής βίας"
- Ιωάννα Παπαθανασίου, Θανάσης Σφήκας, "Ένας δρόμος χωρίς σύγκρουση: το παιχνίδι για την εξουσία, 1943-1944"
- Γιάννης Παπαθεοδώρου, "Μαρτυρίες για την πολιτιστική ζωή στα χρόνια της Κατοχής και της Αντίστασης"
- Φωτογραφικό παράρτημα
- Βιβλιογραφία

Συλλογικό έργο (Συγγραφέας)


Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Στράτος Ν. Δορδανάς

Στράτος Ν. Δορδανάς (Συγγραφέας)

Ο Στράτος Δορδανάς γεννήθηκε το 1968 στη Στουτγάρδη της Γερμανίας. Είναι διδάκτορας νεότερης και σύγχρονης ιστορίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Έχει διδάξει ως ειδικός επιστήμονας στο τμήμα δημοσιογραφίας και μέσων μαζικής επικοινωνίας του Α.Π.Θ., ενώ από τις αρχές του 2006 διδάσκει στο τμήμα βαλκανικών σπουδών Φλώρινας του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζονται στη μελέτη των γερμανο-ελληνικών σχέσεων κατά τον 20ό αι., καθώς και σε ζητήματα σχετικά με την ιστορία της ελληνικής Μακεδονίας την αναφερόμενη περίοδο. Ειδικεύεται στη δεκαετία του 1940, με έμφαση στη γερμανική κατοχή και στον εμφύλιο πόλεμο.


Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Βάιος Καλογρηάς (Συγγραφέας)

Ο Βάιος Καλογρηάς γεννήθηκε το 1974 στην Καρλσρούη της Γερμανίας ως παιδί Ελλήνων μεταναστών. Κατάγεται από την Ορμύλια Χαλκιδικής και μεγάλωσε στην Ελλάδα. Σπούδασε Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία και Λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο της Καρλσρούης. Το 2006 υποστήριξε τη διδακτορική του διατριβή στο Πανεπιστήμιο του Μάιντς με θέμα "Κατοχή, Αντίσταση και Συνεργασία στη Μακεδονία 1941-1944" (υπό έκδοση). Πήρε μέρος στα συνέδρια του Δικτύου Μελέτης Εμφυλίων Πολέμων που διεξήχθησαν στη Σαμοθράκη (2004), την Πρέβεζα (2005) και την Αίγινα (2007). Άρθρα του δημοσιεύθηκαν στους τόμους "Οι Άλλοι Καπετάνιοι" (επιμ. Νίκος Μαραντζίδης, εκδ. Εστία) και "«Εχθρός» εντός των Τειχών" (επιμ. Ιάκωβος Μιχαηλίδης, Ηλίας Νικολακόπουλος, Χάγκεν Φλάισερ, εκδ. Ελληνικά Γράμματα).
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Τάσος Σακελλαρόπουλος (Συγγραφέας)

Ο Τάσος Σακελλαρόπουλος είναι ιστορικός, υπεύθυνος των Ιστορικών Αρχείων του Μουσείου Μπενάκη και μέλος των ΑΣΚΙ. Κύριος τομέας των ενδιαφερόντων του είναι ο 20ός αιώνας στην Ελλάδα και ιδιαίτερα η πολιτική λειτουργία του στρατού, οι πολιτικές συγκρούσεις και διώξεις. Έχει επιμεληθεί συλλογικούς τόμους και ιστορικές εκθέσεις.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Οντέτ Βαρών - Βασάρ

Οντέτ Βαρών - Βασάρ (Συγγραφέας)

Γεννήθηκε στην Αθήνα (1957), και είναι ιστορικός και μεταφράστρια. Σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στο Ιστορικό-Αρχαιολογικό Τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κι έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη νεώτερη ιστορία στο Νεοελληνικό Ινστιτούτο της Σορβόννης (Παρίσι ΙV). Υποστήριξε τη διδακτορική της διατριβή στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (1995) με αντικείμενο τις αντιστασιακές οργανώσεις των νέων. Σπούδασε γαλλική λογοτεχνία και λογοτεχνική μετάφραση στο Κέντρο Λογοτεχνικής Μετάφρασης του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών. Για το πρώτο της βιβλίο που είναι εξαντλημένο "Ελληνικός Νεανικός Τύπος 1941-1945. Καταγραφή", τόμ. Α΄-Β΄, εκδ. ΙΑΕΝ, Αθήνα 1987, βλ. www.iaen.gr. Ερευνητικά πεδία: η συμμετοχή της ελληνικής νεολαίας στην Αντίσταση, η γενοκτονία των Εβραίων και η μνήμη της, η στρατοπεδική λογοτεχνία, η πολιτισμική ταυτότητα των σεφαραδιτών Εβραίων. Έχει δημοσιεύσει στα περιοδικά "Αντί", "Ο Πολίτης", "Μνήμων", "Σύγχρονα Θέματα" (μέλος της συντακτικής επιτροπής) , "Historein", "Νέα Εστία" και στις εφημερίδες "Το Βήμα", "Η Καθημερινή", "Η Αυγή". Συνεργάζεται με το περιοδικό "the books΄ journal". Είναι μέλος της Εταιρείας Μελέτης Νέου Ελληνισμού "Μνήμων" και ήταν ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Μελέτης Ελληνικού Εβραϊσμού (1990-2000). Έχει συμμετάσχει σε διεθνή συνέδρια κι έχει δημοσιεύσει σε συλλογικούς τόμους στη Γαλλία (βλ. www.academia.edu). ΄Εχει συνεργαστεί με το "΄Ιδρυμα για την Μνήμη του Άουσβιτς" (Βρυξέλλες), με τη "Maison d΄Izieu", με τη "Fondation pour la Memoire de la Shoah" (Παρίσι) και με πανεπιστημιακά τμήματα νεοελληνικών σπουδών στο Στρασβούργο και στην INALCO. Δίδαξε το μάθημα της "Ελληνικής Ιστορίας" στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο (2001-2017) ως καθηγήτρια-σύμβουλος. Διδάσκει στο σεμινάριό της για τη "Γενοκτονία των Εβραίων: Ιστορία, Μνήμη, Αναπαραστάσεις" στο Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος από το 2011 καθώς και στα ετήσια σεμινάρια του Μουσείου στην Αθήνα για τη "Διδασκαλία του Ολοκαυτώματος". Έχει δημοσιεύσει μεταφράσεις γαλλικής και γαλλόφωνης λογοτεχνίας. Από το 1995 ως το 2008 εξέδωσε κι επιμελήθηκε το ετήσιο περιοδικό "Μετάφραση", με αντικείμενο τη λογοτεχνική μετάφραση και τη μεταφρασεολογία. Δίδαξε μετάφραση στο Κέντρο Λογοτεχνικής Μετάφρασης του Γαλλικού Ινστιτούτου, στο ΕΚΕΜΕΛ και στο Μεταπτυχιακό Μετάφραση-μεταφρασεολογία του ΕΚΠΑ. Τιμήθηκε με τη διάκριση Chevalier de l΄ordre des Arts et des Lettres (Ιππότης των γραμμάτων και των τεχνών) το 2006 από τον Υπουργό Πολιτισμού της Γαλλίας.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Hagen Fleischer

Hagen Fleischer (Συγγραφέας)

Ο Χάγκεν Φλάισερ γεννήθηκε στη Βιέννη το 1944, σπούδασε Ιστορία στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου και από το 1977 μένει στην Ελλάδα. Είναι καθηγητής νεότερης Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και έχει ειδικευτεί σε θέματα ελληνικής ιστορίας του 20ού αιώνα. Έχει εκπροσωπήσει την Ελλάδα σε διεθνή ερευνητικά προγράμματα και διεθνείς εξεταστικές και γνωμοδοτικές επιτροπές. Έχει γράψει πολλές μελέτες, ιδίως την περίοδο (και τη μεταπολεμική "κληρονομιά") του Δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου, ανάμεσά τους το θεωρούμενο ως έργο αναφοράς "Στέμμα και σβάστικα: η Ελλάδα της Κατοχής και της Αντίστασης, 1941-1944", από το οποίο έχουν κυκλοφορήσει δύο τόμοι.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Θανάσης Δ. Σφήκας (Συγγραφέας)

Ο Θανάσης Δ. Σφήκας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1963 και διδάσκει Ευρωπαϊκή Ιστορία στο University of Central Lancashire, Bρετανία. Έχει δημοσιεύσει τα βιβλία "The British Labour Government and the Greek Civil War, 1945-1949: The Imperialism of Non-Intervention" (Keele: Keele University Press, 1994)· ελληνική έκδοση, "Οι Άγγλοι Εργατικοί και ο Εμφύλιος Πόλεμος στην Ελλάδα: Ο Ιμπεριαλισμος της Μη Επέμβασης" (Αθήνα, Φιλίστωρ 1997)· "Η Ελλάδα και ο Ισπανικός Εμφύλιος Πόλεμος: Ιδεολογία, οικονομία, διπλωματία" (Αθήνα: Στάχυ, 2000)· και σε επιμέλεια με τον Christofer Williams: "Ethnicity and Nationalism in the CIS and the Baltic States" (Aldershot: Ashgate, 1999) και "Ethnicity and Nationalism in Eastern Europe and the Balkans" (Aldershot: Ashgate, 1999).
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Γιάννης Παπαθεοδώρου (Συγγραφέας)

Ο Γιάννης Παπαθεοδώρου διδάσκει νεοελληνική λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Ασχολείται με ζητήματα θεωρίας και ιστορίας της λογοτεχνίας και οι δημοσιεύσεις του αφορούν τη σχέση ιδεολογίας και κουλτούρας.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Νίκος Παπαναστασίου (Συγγραφέας)

Ο Νίκος Παπαναστασίου αποφοίτησε από το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Συνέχισε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο του Άουγκσμπουργκ (Γερμανία), όπου εκπόνησε τη διδακτορική διατριβή του. Είναι λέκτορας Σύγχρονης Ιστορίας και Ιστορίας των Μέσων Ενημέρωσης στο Τμήμα Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του ΕΚΠΑ. Άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε συλλογικούς τόμους και επιστημονικά περιοδικά της Ελλάδας και του εξωτερικού. Έχει επιμεληθεί, μαζί με τον Στράτο Ν. Δορδανά, τον συλλογικό τόμο Ο «μακρύς» ελληνογερμανικός εικοστός αιώνας. Οι μαύρες σκιές στην ιστορία των διμερών σχέσεων.


Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Ευγενία Μπουρνόβα (Συγγραφέας)

Η Ευγενία Μπουρνόβα γεννήθηκε στη Λάρισα, το 1958. Σπούδασε Ιστορία στο Πανεπιστήμιο Lyon II (Maitrise d’histoire, 1981) και ανακηρύχθηκε διδάκτωρ από το ίδιο Πανεπιστήμιο (1986). Δίδαξε κοινωνική ιστορία στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης την περίοδο 1987-1990 και από το 1990 ως μέλος Δ.Ε.Π. διδάσκει οικονομική και κοινωνική ιστορία στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Ε.Κ.Π.Α. Έχει δημοσιεύσει 3 μονογραφίες και πολλά άρθρα σε ελληνικά και διεθνή περιοδικά που αφορούν στην ιστορία του πληθυσμού, στην αγορά ακινήτων και στην συγκρότηση του αστικού χώρου. Το ερευνητικό της ενδιαφέρον επικεντρώνεται πλέον στον αστικό χώρο και ιδιαίτερα σε θέματα ιστορίας του πληθυσμού, της δημόσιας υγείας και των κοινωνικοεπαγγελματικών κατηγοριών στην πρωτεύουσα. Συμμετείχε και διεύθυνε πολλά ερευνητικά προγράμματα και παρουσίασε το ερευνητικό της έργο σε πολλά διεθνή συνέδρια. Είναι μέλος του Συμβουλίου Ιδρύματος του ΕΚΠΑ από το 2012, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιστορικού Αρχείου του Ε.Κ.Π.Α. από το 2006 και μέλος της Ε.Γ. της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Δ.Ε.Π. (ΠΟΣΔΕΠ) για 16 χρόνια εκ των οποίων 8 χρόνια διετέλεσε Γ. Γραμματέας.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Ιωάννα Παπαθανασίου (Συγγραφέας)

Η Ιωάννα Παπαθανασίου γεννήθηκε στην Αθήνα το Νοέμβριο του 1958. Το 1980 πήρε το πτυχίο του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών της Παντείου και συνέχισε σπουδές πολιτικής κοινωνιολογίας και ιστορίας στο Παρίσι στα Πανεπιστήμια Paris I-Pantheon-Sorbonne και Paris X-Nanterre όπου και υποστήριξε το 1988 τη διδακτορική της διατριβή στην ιστορία του σύγχρονου κόσμου. Συνεργάτης του Centre d΄ Histoire et de Sociologie du Communisme στα χρόνια 1988-1994, στο πλαίσιο μεταδιδακτορικών σπουδών μελέτησε, στην περίοδο του ανοίγματός τους, τα "σοβιετικά αρχεία" για την Ελλάδα και τα Βαλκάνια. Διευθύντρια ερευνών στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ), στέλεχος των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ) από το 1994 έως το 2014, και διδάσκουσα στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ).
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Ιάσονας Χανδρινός (Συγγραφέας)

Ο Ιάσονας Χανδρινός είναι υποψήφιος διδάκτορας ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Γιώργος Προγουλάκης (Συγγραφέας)


Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Ηλίας Νικολακόπουλος

Ηλίας Νικολακόπουλος (Υπεύθυνος Σειράς)

Ο Ηλίας Νικολακόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1947. Σπούδασε μαθηματικά στην Αθήνα, στη Λοζάννη και στο Παρίσι και στη συνέχεια ειδικεύτηκε στην εκλογική κοινωνιολογία. Εργάστηκε επί πολλά χρόνια στο Εθνικό Κέντρο Kοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ) και σήμερα είναι αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών. Συνεργάζεται τακτικά με την εφημερίδα "Τα Νέα" και τον τηλεοπτικό σταθμό "Mega Channel" για την ανάλυση των εκλογικών αποτελεσμάτων και των πολιτικών δημοσκοπήσεων. Στις δημοσιεύσεις του περιλαμβάνονται τα βιβλία: - "Άτλας των βουλευτικών εκλογών της 18ης Oκτωβρίου 1981", Αθήνα 1984. - "Κόμματα και βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα 1946-1964. Η εκλογική γεωγραφία των πολιτικών δυνάμεων", Αθήνα 1985. - "Εκλογές και κόμματα στη δεκαετία του ʼ80" (συν-επιμέλεια με τον Χ. Λυριντζή), Αθήνα 1990. - "Ο ελληνισμός της Αλβανίας" (συν-επιμέλεια με τους Θ. Βερέμη και Θ. Κουλουμπή), Αθήνα 1995. - "Κοινωνία και πολιτική. Όψεις της Γ΄ Ελληνικής Δημοκρατίας, 1974-1994" (συν-επιμέλεια με τους Χ. Λυριντζή και Δ. Σωτηρόπουλο), Αθήνα 1996. -"H καχεκτική δημοκρατία: Κόμματα και εκλογές, 1946-1967", Αθήνα 2001

Βασίλης Παναγιωτόπουλος (Υπεύθυνος Σειράς)


Hagen Fleischer

Hagen Fleischer (Επιμέλεια)

Ο Χάγκεν Φλάισερ γεννήθηκε στη Βιέννη το 1944, σπούδασε Ιστορία στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου και από το 1977 μένει στην Ελλάδα. Είναι καθηγητής νεότερης Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και έχει ειδικευτεί σε θέματα ελληνικής ιστορίας του 20ού αιώνα. Έχει εκπροσωπήσει την Ελλάδα σε διεθνή ερευνητικά προγράμματα και διεθνείς εξεταστικές και γνωμοδοτικές επιτροπές. Έχει γράψει πολλές μελέτες, ιδίως την περίοδο (και τη μεταπολεμική "κληρονομιά") του Δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου, ανάμεσά τους το θεωρούμενο ως έργο αναφοράς "Στέμμα και σβάστικα: η Ελλάδα της Κατοχής και της Αντίστασης, 1941-1944", από το οποίο έχουν κυκλοφορήσει δύο τόμοι.

Τόπος Έκδοσης:
Αθήνα
Τόμος:
1
Δέσιμο:
Χαρτόδετο
Σελίδες:
222
Διαστάσεις:
23x15
Βάρος:
0.237 κιλά

Αξιολογήσεις

Γράψε μια αξιολόγηση