Jacques Derrida: Μαρτυρία και μετάφραση: επιβιώνοντας ποιητικά. Και τέσσερις αναγνώσεις
zoom in
Προσθήκη στα αγαπημένα

Jacques Derrida: Μαρτυρία και μετάφραση: επιβιώνοντας ποιητικά. Και τέσσερις αναγνώσεις

Χρήστος Γ. Λάζος

Αριστείδης Μπαλτάς

Βαγγέλης Μπιτσώρης

Στις 9 Μαρτίου 1995, στις 7 μ.μ., ο Jacques Derrida, προσκεκλημένος του Κέντρου Λογοτεχνικής Μετάφρασης του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών, με τη συνεργασία του εκδοτικού οίκου Εκκρεμές, έδωσε μια διάλεξη στο Auditorium του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών με θέμα: "Temoignage et traduction: Survivre en poete". ("Μετάφραση και μαρτυρία. Επιβιώνοντας ποιητικά"). Ακολούθησαν κατά σειράν και στην ελληνική γλώσσα, "τέσσερις αναγνώσεις" για το έργο του Γάλλου φιλοσόφου από τους Γιώργο Βέλτσο, Αριστείδη Μπαλτά, Χρήστο Γ. Λάζο και Βαγγέλη Μπιτσώρη. Την εκδήλωση έκλεισε η δευτερολογία του Jacques Derrida. Η παρούσα έκδοση αποτυπώνει τα συμβάντα αυτής της συνάντησης.
Το κείμενο του J. Derrida ουσιαστικά εγγράφεται στην πρόσφατη διδασκαλία του στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales. Το σεμινάριό του κατά το ακαδημαϊκό έτος 1994-95 είχε τον τίτλο "Questions de responsabilite. Du secret au temoignage" ("Ερωτήματα ευθύνης. Από το μυστικό στη μαρτυρία"). Είναι προφανές ότι η θεματική της διάλεξης σχετίζεται άμεσα με τα ερωτήματα που θέτει σήμερα ο Γάλλος φιλόσοφος στον εαυτό του και στη σκέψη γενικότερα.
Η διάλεξη-σεμινάριο εκ πρώτης όψεως μοιάζει να είναι ένας εκτενής σχολιασμός του ποιήματος "Aschenglorie" ("Δόξα από στάχτες) του Paul Celan και ειδικότερα της τελευταίας στροφής: "Κανένας / δεν μαρτυρεί για τον / μάρτυρα". Ουσιαστικά όμως πρόκειται για μια στοχαστική διερεύνηση των λεπτών σχέσεων μεταξύ της ευθύνης, του μυστικού και της μαρτυρίας, μεταξύ της μοναδικότητας του ποιη(μα)τικού συμβάντος και της (μη) μεταφρασιμότητάς του, για μια αποδοτική ανάλυση της μαρτυρίας σε συνάρτηση με την πίστη και τη γνώση, ανάλυση που καταδεικνύει τα επισφαλή όρια μέσα στα οποία κινείται κατ΄ ανάγκην η "διαμάχη περί του αναθεωρητισμού". [...]

Χρήστος Γ. Λάζος

Χρήστος Γ. Λάζος (Συγγραφέας)

Ο Χρήστος Γ. Λάζος γεννήθηκε στο Βέλο Κορινθίας το 1949. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, μεταξύ 1967-1972, και παράλληλα έλαβε ενεργά μέρος στον αντιδικτατορικό αγώνα, με αποτέλεσμα να συλληφθεί και να φυλακιστεί στο ΕΑΤ-ΕΣΑ. Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στις νομικές και πολιτικές επιστήμες στο Παρίσι, στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης (Paris I, 1978-79) και παρακολούθησε προπτυχιακές σπουδές φιλοσοφίας, μεταξύ 1980-1982, στο Πανεπιστήμιο της Ναντέρ (Paris X). Στη συνέχεια εργάστηκε μεταξύ 1983-1986 στο Υπουργείο Πολιτισμού (Υπηρεσίες Νέας Γενιάς και Αθλητισμού), ως προϊστάμενος της Δ/σης Πολιτιστικών Δραστηριοτήτων και Ελεύθερου Χρόνου των Νέων· μεταξύ 1986-1988 στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ), ως ερευνητής· μεταξύ 1991-1999 στις Βρυξέλλες, ως στέλεχος της Γενικής Διεύθυνσης ΧΧΙΙ "Εκπαίδευση, Κατάρτιση και Νεότητα" της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (υπεύθυνος για τα προγράμματα Socrates και Comenius), και δίδαξε φιλοσοφία της τέχνης, μεταξύ 1998-1999, στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Από το 2000 έως το 2004 διετέλεσε διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου· στο πλαίσιο της θητείας του, ανέλαβε την υλοποίηση του έργου της παρουσίας της Ελλάδας, ως τιμώμενης χώρας, στη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης το 2001, και εισήγαγε μια σειρά από καινοτομίες, όπως η ίδρυση του Ε.ΚΕ.ΜΕ.Λ. (Ευρωπαϊκό Κέντρο Μετάφρασης - Λογοτεχνία και Επιστήμες του Ανθρώπου), η ενσωμάτωση της βάσης δεδομένων της εταιρείας "Βιβλιονέτ ΑΕ" στις υπηρεσίες του ΕΚΕΒΙ, η διοργάνωση της 1ης Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης και η εφαρμογή Προγράμματος Ενίσχυσης των Εκδόσεων στις Επιστήμες του Ανθρώπου. Το 2003, εκλέχθηκε στη θέση του Γραμματέα της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών (ΑΣΚΤ), όπου εργάστηκε από το 2004 έως το 2007. Είναι μέλος του Δ.Σ. του μη κυβερνητικού σωματείου για τη διάσωση των μνημείων και της πολιτιστικής κληρονομιάς "Διάζωμα" (2008-2016), με επικεφαλής τον Σταύρο Μπένο και υπεύθυνος της σειράς "Αρχαία Θέατρα". Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση στα ελληνικά λογοτεχνικών και φιλοσοφικών κειμένων, όπως τα βιβλία (από τα γαλλικά): - Μισέλ Τουρνιέ, "Παρασκευάς ή στις Μονές του Ειρηνικού", Εξάντας, 1986 - Ζακ Ντεριντά, "Πλάτωνος φαρμακεία", Άγρα, 1990 - Ζακ Ντεριντά, "Η τελευταία λέξη του ρατσισμού", Άγρα, 1992· (από τα γερμανικά): - Πάουλ Τσέλαν, "Του κανενός το ρόδο", Άγρα, 1995. Έχει δημοσιεύσει άρθρα και δοκίμια για θέματα πολιτισμού, γλώσσας και λογοτεχνίας και έχει συμμετάσχει, με εισαγωγές ή κείμενά του, σε εκδόσεις τέχνης.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Αριστείδης Μπαλτάς

Αριστείδης Μπαλτάς (Συγγραφέας)

Ο Αριστείδης Μπαλτάς γεννήθηκε το 1943 στην Κέρκυρα. Είναι ομότιμος καθηγητής Φιλοσοφίας των Επιστημών του τμήματος Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών (πρ. Γενικού Τμήματος) του ΕΜΠ. Μετά τις βασικές σπουδές μηχανολόγου-ηλεκτρολόγου στο ΕΜΠ (1962-67), έκανε μεταπτυχιακά και διδακτορικό στη Θεωρητική Φυσική στο Πανεπιστήμιο Παρισίων XI (1972). Το 1982 εκλέχθηκε λέκτορας στον Τομέα Φυσικής του ΕΜΠ, το 1984 επίκουρος καθηγητής φιλοσοφίας και μεθοδολογίας της φυσικής στο ίδιο Τμήμα/Τομέα, το 1992 αναπληρωτής καθηγητής και το 2002 καθηγητής φιλοσοφίας των επιστημών. Στο πλαίσιο των ερευνητικών ενδιαφερόντων του ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την επιστημολογία του Λουί Αλτουσέρ, ως απόρροια της λεγόμενης Γαλλικής Σχολής Επιστημολογίας (Μπασελάρ, Canguilhem, Κοϋρέ, Cavailles), καθώς και με την αγγλοσαξονική φιλοσοφία της επιστήμης, με βάση τη σκέψη των K. Popper, T.S. Kuhn, I. Lakatos, P. Feyerabend, L. Laudan, κ.ά. Ενδιαφέρθηκε, επίσης, για τη φιλοσοφία της επιστήμης στο πλαίσιο μιας γενικότερης φιλοσοφικής θεώρησης του κόσμου και της γνώσης, με βάση το έργο των Βιτγκενστάιν, Νίτσε, Σπινόζα, Ντεριντά, McDowell, Μπένγιαμιν, κ.ά.Το 2002 τιμήθηκε με Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου-Κριτικής για το βιβλίο του "Αντικείμενα και όψεις εαυτού" (εκδ. Εστία). Τον Δεκέμβριο του 2010 του απονεμήθηκε το Βραβείο Εξαίρετης Πανεπιστημιακής Διδασκαλίας στη μνήμη των Βασίλη Ξανθόπουλου-Στέφανου Πνευματικού. Μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ -υπήρξε μεταξύ εκείνων οι οποίοι υπέγραψαν την ιδρυτική διακήρυξη δημιουργίας του κόμματος- και πρόεδρος του Ινστιτούτου "Νίκος Πουλαντζάς". Διετέλεσε βουλευτής της περιφέρειας Αττικής με τον ΣΥΡΙΖΑ και ανέλαβε καθήκοντα ως Υπουργός Παιδείας (Ιανουάριος 2015-Αύγουστος 2015) και Πολιτισμού & Αθλητισμού (Σεπτέμβριος 2015-Νοέμβριος 2016) στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Βαγγέλης Μπιτσώρης (Συγγραφέας)

Ο Βαγγέλης Μπιτσώρης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1949. Σπούδασε φιλοσοφία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και στη Σορβόννη. Βιοπορίζεται διδάσκοντας μεταφρασεολογία. Εφεξής υποηράφεται "συγγραφέας, μεταφραστής". Έχει γράψει κείμενα που αφορούν τη θεωρία λογοτεχνίας, τη μεταφρασεολογία και την πολιτική φιλοσοφία. Έχει μεταφράσει, μεταξύ άλλων, Μάρτιν Χάιντεγγερ, Βάλτερ Μπένγιαμιν, Φιλίπ Λακού-Λαμπάρτ, Αντουάν Μπερμάν, Μωρίς Μπλανσό και Ζακ Ντερριντά.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Jacques Derrida

Jacques Derrida (Συγγραφέας)

O Jacques Derrida γεννήθηκε το 1930 στην Αλγερία. Από το 1960 δίδαξε φιλοσοφία στη Σορβόννη, από το 1965 στην Ecole Normale Superieure και από το 1983 στην Ecole des Hautes Etudes. Οι ιδέες του Ντεριντά απέσπασαν την προσοχή του κοινού για πρώτη φορά, όταν το 1965 δημοσιεύθηκαν δύο άρθρα του σε παρισινό έντυπο με τίτλο "Critique", όπου ανέπτυσσε τη θεωρία του για τη φύση της γραφής και τα οποία αποτέλεσαν τη βάση για το πρώτο και διασημότερο βιβλίο του με τίτλο "Περί Γραμματολογίας" που εκδόθηκε το 1967. Το ίδιο διάστημα αρθρογραφούσε και στο γαλλικό αριστερό έντυπο "Tel Quel". Από τις αρχές της δεκαετίας του ΄70 "μοιράστηκε" μεταξύ Παρισιού και Νέας Υόρκης. Έχει διδάξει στα πανεπιστήμια του Τζον Χόπκινς, του Γέιλ και της Καλιφόρνια. Η απονομή τιμητικού διπλώματος στον Ντεριντά το 1992 από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων στους κόλπους της ακαδημαϊκής κοινότητας. Ηταν τέτοια η διαμάχη που οι καθηγητές αναγκάστηκαν να θέσουν το ζήτημα σε ψηφοφορία. Ο Ντεριντά έγινε γνωστός αλλά και δέχθηκε επικρίσεις κυρίως για την ανάπτυξη, στα τέλη της δεκαετίας του 1960, μιας άλλης προσέγγισης των φιλοσοφικών κειμένων. Η λεγόμενη θεωρία της "αποδόμησης", η οποία επικεντρώνεται στην ασάφεια και στην αντίφαση στο νόημα. Ο Ντεριντά φθάνει στο συμπέρασμα ότι τα γραπτά κείμενα αντιφάσκουν μεταξύ τους και πως η αποδόμηση αντιστέκεται στην τυραννία της εύκολης απάντησης. Είχε μετάσχει σε εκστρατείες για την προάσπιση των δικαιωμάτων των μεταναστών στη Γαλλία, είχε διαδηλώσει κατά του απαρτχάιντ στη Νότιο Αφρική και υπέρ των αντιφρονούντων στην κομμουνιστική Τσεχοσλοβακία. Κυριότερα έργα του: "L΄ Ecriture et la Difference" (1967), "La Voix et le Phenomene" (1967), "La Dissemination" (1972), "Positions" (1972), "L΄ Archeologie du Frivole" (1973). Πέθανε μετά από μάχη με τον καρκίνο (που είχε διαγνωστεί ένα χρόνο πριν), στις 9 Οκτωβρίου του 2004, στα 74 του, σε νοσοκομείο του Παρισιού.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Γιώργος Βέλτσος (Συγγραφέας)

Ο Γιώργος Βέλτσος γεννήθηκε στην Αθήνα τον Οκτώβριο του 1944. Σπούδασε νομικά και κοινωνιολογία στο Παρίσι. Από τη μεταπολίτευση διδάσκει θεωρία της επικοινωνίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Έγραψε δοκίμιο, θέατρο και ποίηση. Θεατρικά έργα του έχουν ανέβει από τον Μιχαήλ Μαρμαρινό και τη Ρούλα Πατεράκη. Από το 1975 συνεργάζεται με την εφημερίδα "Τα Νέα".
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Βαγγέλης Μπιτσώρης (Μεταφραστής)

Ο Βαγγέλης Μπιτσώρης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1949. Σπούδασε φιλοσοφία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και στη Σορβόννη. Βιοπορίζεται διδάσκοντας μεταφρασεολογία. Εφεξής υποηράφεται "συγγραφέας, μεταφραστής". Έχει γράψει κείμενα που αφορούν τη θεωρία λογοτεχνίας, τη μεταφρασεολογία και την πολιτική φιλοσοφία. Έχει μεταφράσει, μεταξύ άλλων, Μάρτιν Χάιντεγγερ, Βάλτερ Μπένγιαμιν, Φιλίπ Λακού-Λαμπάρτ, Αντουάν Μπερμάν, Μωρίς Μπλανσό και Ζακ Ντερριντά.

Τόπος Έκδοσης:
Αθήνα
Τόμος:
1
Δέσιμο:
Χαρτόδετο
Σελίδες:
125
Διαστάσεις:
24x17
Βάρος:
0.295 κιλά

Αξιολογήσεις

Γράψε μια αξιολόγηση