Η λατρεία της χριστιανικής Εκκλησίας, ιδιαιτέρως δε στην παράδοση της Ορθοδόξου Ανατολής, ουδέποτε εγκατέλειψε το όραμα της ερχομένης Βασιλείας, ουδέποτε έπαυσε να τονίζει - μέσα από τις τελετουργικές της δομές - ότι οι συμμετέχοντες σε αυτήν πιστοί θεωρούνται "πάροικοι" και "επιζητούντες την μέλουσαν πόλιν" (Εβρ. 13,14). Η λειτουργική παράδοση της Ορθοδοξίας απευθύνεται και ενεργεί κατ΄ αντιστοιχία προς τον άνθρωπο, την κτίση και τις ανάγκες τους· τα εγκόσμια, όμως, αυτά αιτήματα δεν επισκιάζουν την εσχατολογία της, την αναφορά της στο "μέλλοντα αιώνα". Η ορθόδοξη λατρεία συστοιχείται προς τη βαθύτερη φύση της Εκκλησίας: είναι μια τελεσιουργία του παρόντος, εντός της οποίας αντανακλάται η αιωνιότητα.
Ο "χρόνος της όγδοης ημέρας είναι "ένας χρόνος πέρα από το χρόνο", είναι η αχρονική περίοδος η οποία θα αρχίσει με τη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου, συμπληρώνοντας έτσι το θεϊκό δημιουργικό έργο των επτά ημερών. Η όγδοη ημέρα συνιστά, τοιουτοτρόπως, έναν "τύπο του μέλλοντος αιώνος" και συμβολίζει την "τελειότητα της αιωνιότητας". Η παρούσα μελέτη της εννοίας της ογδόης στη λατρεία της ορθοδόξου Εκκλησίας δεν αφορμάται απλώς από μία βιβλιογραφική - περί του θέματος - έλλειψη στο χώρο της λειτουργικής θεολογίας. Ερευνώντας, τέσσερις, συνολικώς, περιπτώσεις Μυστηρίων, Ακολουθιών και λατρευτικών συγκυριών, στις οποίες προβλέπονται τελετουργικές πράξεις κατά την όγδοη - από της τελέσεως τους - ημέρα, εισέρχεται κατ΄ ουσίαν στο νευραλγικό θέμα του λειτουργικού χρόνου και του εσχατολογικού χαρακτήρα της ορθοδόξου λατρείας.
Γεώργιος Ν. Φίλιας (Συγγραφέας)
Γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε στη Θεολογική Σχολή Αθηνών. Ως αριστούχος και υπότροφος, συνέχισε τις σπουδές του, στο χώρο της ιστορίας και θεολογίας της χριστιανικής λατρείας στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης και στο Καθολικό Πανεπιστήμιο των Παρισίων, από τα οποία έλαβε το "Ανώτατο Δίπλωμα Λειτουργικών Σπουδών", δύο "Διπλώματα εμπεριστατωμένων σπουδών" (D.E.A.) στη Λειτουργική και στην παλαιοχριστιανική ιστορία, καθώς και διδακτορικό δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο της Σορβόννης με ειδίκευση στη λειτουργική. Ακολούθως μελέτησε τη χειρόγραφη ευχολογική παράδοση στη βιβλιοθήκη του Βατικανού, καρπός της οποίας υπήρξε η δεύτερη διδακτορική του μελέτη και η αναγόρευσή του σε Διδάκτορα της Θεολογικής Σχολής Αθηνών, στην οποία εδίδαξε κατ΄ εντολήν το μάθημα της Λειτουργικής και Ομιλητικής, έως της εκλογής του σε Επίκουρο Καθηγητή· έκτοτε, πλην του συγκεκριμένου μαθήματος, διδάσκει τα μαθήματα Θεολογίας της Λατρείας και Εορτολογίας. Υπηρέτησε επί μακρόν ως καθηγητής Μέσης Εκπαιδεύσεως σε Πειραματικά Λύκεια και Γυμνάσια και συμμετείχε ως συνεργάτης του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου σε προγράμματα αναθεωρήσεως των αναλυτικών προγραμμάτων του μαθήματος των Θρησκευτικών, στη διδασκαλία επιμορφώσεως των καθηγητών Μ.Ε. καθώς και στις συγγραφικές ομάδες δύο διδακτικών βιβλίων.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
